Öğretmen Adaylarının Dijital Vatandaşlık Kavramına Yükledikleri Metaforlar

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 1344 - 1369, 21.10.2023

Akın Karakuyu

https://doi.org/10.30561/sinopusd.1293347

Öz

Gittikçe dijitalleşen dünyada vatandaşlık anlayışıda dijital bir hale bürünmüş ve dijital vatandaşlık zorunluluk haline gelmiştir. Dijital vatandaşları yetiştirecek onlara rol model olacak öğretmen adaylarının dijital vatandaşlığa yönelik metaforlarını belirle-mek bu anlamda önemlidir. Bu çalışmada öğret-men adaylarının dijital vatandaşlığa yönelik metaforik algılarını belirlemek amaçlanmıştır. Nitel araştırma modellerinden olgu bilim deseninde yürütülen çalışmada veriler tek bir sorudan oluşan soru formu ile toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu ölçüt örnekleme tekniğine göre belirlenen 110 öğretmen adayı oluşturmuştur. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kulla-nılmıştır. Araştırmanın güvenirliğini sağlamak için analizler iki kodlayıcı tarafın-dan yapılmıştır. Elde edilen kategoriler ve metaforlara ait kodlayıcılar arasındaki görüş uyum oranı % 92,7 olarak belirlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmen adayları dijital vatandaşlıkla ilgili olarak 6 kategoride toplam 43 farklı metafor üret-mişlerdir. Bu kategoriler, hayati/değerli olarak dijital vatandaşlık, yol gösterici olarak dijital vatandaşlık, yaşam alanı olarak dijital vatandaşlık, gündelik yaşam olarak diji-tal vatandaşlık, meslek olarak dijital vatandaşlık ve eşya olarak dijital vatandaşlık şeklinde belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijitalleşme, Vatandaşlık, Dijital Vatandaşlık, Metafor

Kaynakça

• Balaban, T. & Yapıcı, M. (2013). Türkçe Öğretmen Adaylarının Tasavvufa İlişkin Metaforları, Electronic Turkish Studies, 8(9), 745-755.
• Banks, J. A. (2004). Teaching for Social Justice, Diversity, and Citizenship in a Global World. The Educational Forum, 68 (4), 296-305.
• Blaj-Ward, L. & Winter, K., (2019). Engaging Students As Digital Citizens. Higher Education Research and Development, 38 (5), pp. 879-892. ISSN 0729-4360
• Choi, M. (2016). A Concept Analysis of Digital Citizenship For Democratic Citizenship Education in The İnternet Age. Theory & Research in Social Education, 44(4), 565-607.
• Choi, M., Glassman, M., & Cristol, D. (2017). What It Means to Be A Citizen in The Internet Age: Development of A Reliable And Valid Digital Citizenship Scale. Computers & Education, 107, 100–112. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2017.01.002
• Çubukçu, A. & Bayzan, Ş. (2013). Türkiye’de Dijital Vatandaşlık Algısı ve Bu Algıyı İnternetin Bilinçli, Güvenli ve Etkin Kullanımı ile Artırma Yöntemleri, Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, 148-174.
• Demir, C.E. (2007). Metaphors as a Reflection of Middleschoolstudents’ Perception of School: A Crosscultural Analysis. Educational Research and Evaluation, 13(2), 89-107
• Farmer, L. (2010). 21. Century Standarts for Information Literacy. Leadership, 39 (4), 20- 22.
• Giorgi, A. & Giorgi, B. (2003). Qualitative Pschology. Sage Publica-tion.
• Girmen, P. (2007). İlköğretim Öğrencilerinin Konuşma ve Yazma Sürecinde Metaforlardan Yararlanma Durumları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• ISTE (International Society for Technology in Education). (2016). Digital Citizenship Defined: Teach the Nine Elements to Enhangce Students’ Safety, Creativity and Em-pathy”. https://otis.coe.uky.edu/ DDL/Digital_Citizenship_Downloadable_10-2016_v11_web.pdf
• James, C., Weinstein, E., & Mendoza, K. (2019). Teaching digital citizens in today's world: Research and insights behind the Common Sense K–12 Digital Citizenship Curriculum . Common Sense Media.
• Kövecses, Z. (2002). Metahpor: A Practical Introduction. Oxford University Press.
• Lindsey, L.A. (2015). Preparing Teacher Candidates for 21st Century Classrooms: A Study of Digital Citizenship, Doctoral Thesis, Arizona State University.
• Mercimek, B., Yaman, N., Kelek, A., & Odabaşı, H. (2016). “Dijital dünyanın yeni gerçeği: Troller”. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 67-77. https://dergipark.org.tr/en/pub/trkefd/issue/21483/230247
• Merriam, S. B. (2013). Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Nobel Yayın Dağıtım.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Source-book, Sage Publication. Özer, Ü. & Albayrak-Özer, E. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarının Dijital Vatandaşlık Eğitimi İhtiyaçları. International Congress on Politic, Economic and Social Studies. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi.
• Özer, E.A., & Özer, Ü. (2019). Digital Citizenship Training Needs of Primary School Teacher Candidates. (Ed. C. Atar & H. Bağcı) Current Studies in Pre-service Teacher Education. Cambridge Scholar Publishing
• Patton, M. Q. (2014). Qualitative Research & Evaluation Methods: Integrating Theory and Practice (3. Baskıdan Çeviri). M. Bütün ve S. B. Demir (Çev Ed.). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Ribble, M. (2011). Digital Citizenship in Schools,(Cilt 2nd Edition). The International Society for Technology in Education (ISTE).
• Saban, A. (2008). Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496. Schattle, H. (2008). Education For Global Citizenship: Illustrations of İdeological Pluralism And Adaptation. Journal of Political Ideologies, 13 (1),73-94
• TÜİK (2021), Türkiye İstatistik Kurumu, Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması”, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı). Seçkin Yayıncılık.