Said / Goody / Lewis Kapsamında Oryantalizm ve Oryantalizme Kültürlerarasılık Perspektifinde Bir Bakış

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 19, 206 - 225, 30.12.2023

Merve Çukurova

https://doi.org/10.25306/skad.1307297

Öz

Çalışmanın başlıca amacı kültürlerarasılık olgusunu oryantalist bakış açısıyla farklı bir
perspektiften değerlendirmektir. Tarih boyunca Doğuyla Batı arasında bazı çatışmalar, yarışlar,
çekişmeler olmuş ve bunlar birçok farklı kavramı, olayı beraberinde getirmiş; birbiriyle
etkileşim kuran toplumlar doğal olarak birbirlerinin kültürlerinden etkilenmiş, bazı zamanlar
savaş ve çatışmalara maruz kalmış hatta bazı toplumlar sömürgeleştirilmiştir, kapitalizm de tüm
toplumları dolaylı veya doğrudan etkilemiştir. Doğu ve Batı sürekli bir temas halinde olmuştur
dolayısıyla kültürlerarası bir etkileşim de kaçınılmaz olmuştur. Doğu ve Batı, dolaylı veya
dolaysız olarak birbirlerinden etkilenmişlerdir. Bu çatışmalar Doğu ve Batı yanlısı görüşleri
doğurmuştur. Bu çalışmada Doğu yanlısı oryantalist görüşler irdelenecektir. Oryantalizm,
Batı’nın Doğu fikridir ve bu cümle tüm çalışmayı özetler niteliktedir. Bunlar için Edward Said,
Jack Goody ve Bernard Lewis’in görüşleri incelenecektir, bu kişilerin oryantalizm denilince
akla gelen başlıca kişiler olmasından dolayı çalışmanın örneklemini bu oryantalistler ve
görüşleri oluşturacaktır. Özellikle Edward Said, oryantalizmin doğuşuna ve gelişimine mal
olmuş önemli isimlerden birisi olup oryantalizm denilince akla gelen ilk kişilerdendir. Bu
kapsamda, çalışmada oryantalizmin ne olduğu ve gelişimi, emperyalizm ve sömürgecilik
kavramları hakkında bilgi verilecek, Said’in Oryantalizm(Doğubilim), Sömürgeciliğin Keşif
Yolu adlı kitabı, Goody’nin Avrasya Mucizesi, Batı’daki Doğu adlı kitapları ve Lewis’in İslam
ve Batı adlı kitabı oryantalizm ve kültürlerarası görüşler bağlamında incelenecek,
yorumlanacak ve sonuç olarak oryantalizmin gelişiminde kültürlerarasılık olgusu nitel
araştırma yöntemlerinden olan doküman inceleme yöntemiyle sorgulanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Doğu-Batı, Emperyalizm, Kültürlerarasılık, Oryantalizm, Sömürgecilik

An Examination of Orientalism and Orientalism from an Intercultural Perspective within the Said/Goody/Lewis Framework

Öz

The main objective of this study is to evaluate the phenomenon of interculturality from an
Orientalist perspective. Throughout history, there have been various conflicts, races, and
rivalries between the East and the West, which have brought along many different concepts and
events. Societies that interact with each other naturally influence each other's cultures, and at
times, they have been subjected to wars and conflicts, and some societies have even been
colonized. Capitalism has also indirectly or directly affected all societies. The East and the West
have constantly been in contact, making intercultural interaction inevitable. The East and the
West have influenced each other, either directly or indirectly. These conflicts have given rise
to pro-Eastern or pro-Western views. This study will examine pro-Eastern Orientalist views.
Orientalism is the Western perception of the East, and this statement summarizes the entire
study. Therefore, the opinions of Edward Said, Jack Goody, and Bernard Lewis will be
examined as they are the main figures associated with Orientalism. Edward Said, in particular,
is one of the important figures attributed to the emergence and development of Orientalism and
is one of the first names that come to mind when Orientalism is mentioned. In this context, the
study will provide information on what Orientalism is and its development, imperialism, and
colonialism. Edward Said's book "Orientalism," Goody's books "The Eurasian Miracle" and
"The East in the West," and Lewis's book "Islam and the West" will be examined and interpreted
in the context of Orientalism and intercultural perspectives. Ultimately, using the qualitative
research method of document analysis, the phenomenon of interculturality will be questioned
in the development of Orientalism.

Anahtar Kelimeler

East-West, Imperialism, Interculturalism, Orientalism, Colonialism

Kaynakça

• Abdülmelik, E. (2007). “Krizdeki Oryantalizm” (A. Yıldız, Ed.). Oryantalizm Tartışma Metinleri. Doğu Batı Yayınları.
• Aslan, A. (2006). “Tom Stoppard ve Sömürge Kavramı”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yabancı Diller Eğitimi Anabilim Dalı.
• Cooper, F. (2005). Colonialism In Question: Theory, Knowledge, History. Berkeley and Los Angeles University of California Press.
• Coşkun, Z. (2019). Oryantalizm, Edward Said ve Sanat Tarihinde Değişimler. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 3(2), 215-247. https://doi.org/10.30692/sisad.562611
• Çüçen, A. (2006). Batı Aydınlanmasının Düşünsel Kökenleri ve Eleştirisi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Özel Sayı,25-34.
• Goody, J. (2002). Batıdaki Doğu. Dost Kitabevi.
• Goody, J. (2010). Avrasya Mucizesi. Küre Yayınları.
• Hentsch, T. (1992). Hayali Doğu. Metis Yayınları.
• Jameson, F. (1993). “Modernizm ve Emperyalizm”, Milliyetçilik, Sömürgecilik ve Yazın, (S. Deane, Ed.), (Ş. Kaya, Çev.).
• Lewis, J. (2008). Cultural Studies. Second Edition, Saga Publications.
• Lewis, B. (2016). İslam ve Batı. Akılçelen Kitaplar. 1. Baskı.
• Öztürk, İ., GÜMÜŞOĞLU, T., & GEZER, G. (2018). Kültürlerarası Çeviri Kapsamında Oryantalizm Ve Öteki Kavramı. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi (SKAD), 4(8), 17-47. https://doi.org/10.25306/skad.430984
• Öztürk, İ & GiİMATDİNOVA-ÇAĞAÇ, F. (2018). Kültürlerarasılık Bağlamında Oryantalizm Üzerinden Ötekileştirme. Route Educational and Social Science Journal Volume 5(14) ss. 693-701.
• Said, E. (1979). Oryantalizm (Doğubilim): Sömürgeciliğin Keşif Kolu, (N. Uzel, Çev.). Pınar Yayınları.
• Said, E. (1998). Kültür ve Emperyalizm: Kapsamlı Bir Düşünce ve Siyasal Sorgulama Çalışması. Hil Yayınları.
• Sunar, L. (2012). Xıx. Yüzyıl Avrupasında Emperyalizm Algısı. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3 (14), 57-80 https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusosyoloji/issue/520/4737
• Turanlı, G. (2017). Edward Said'in Oryantalist Söylem Analizi. Şarkiyat Mecmuası. Sayı 30. 101-119
• Ünver, M. (2020). Sömürgecilik Tarihi. Tarih Ders Notu. İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi.
• https://tr.encyclopedia-titanica.com/significado-de-interculturalidad (Erişim Tarihi: 02.12.2023/ 21:28)