LEV PETROVICH YAKUBINSKY'S DIALOGICAL SPEECH THEORY

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 3, 1142 - 1155, 30.12.2023

Sonnur Aktay

https://doi.org/10.29110/soylemdergi.1365844

Öz

In this study, Russian linguist Lev Petrovich Yakubinsky’s (1892-1945) dialogical speech theory is discussed with the innovative approaches he developed, the techniques he used, and examples. First of all, the concept of dialogue is explained in the study. At the same time, the formation, development and current status of the field of dialogical linguistics in Russia, which falls within the research field of many disciplines such as linguistics, sociology, philosophy, communicative linguistics, is discussed on the basis of the scientific studies of Russian linguists. Yakubinsky is one of the first names that come to mind when it comes to dialogical linguistics in Russian linguistics. Comparing dialogical speech with everyday phrases, he showed the structural and semantic features of different types of speech, as well as their application in social life. He explains the artificial nature of monologue and the natural nature of dialogue within the framework of cultural elements. He uses the concepts of “warped mind” and “perceptual mass” when addressing the issue of perception in dialogical speech. Time, word count, perception and the effect of nonverbal communication tools in enhancing communication in dialogical speech are some of the topics he studies. Considering his scientific researches and innovative techniques in this field, the aim of this study is to bring the ideas and approaches of Yakubinsky, a well-known researcher in both literature and linguistics, on the concept of dialogical speech to the Turkish literature and to contribute to the researches in the field of dialogical linguistics. In the study, a comparative analysis of the studies written in this field was made using qualitative research method.

Anahtar Kelimeler

dialogue, dialogical speech, dialogical linguistics, communication, L. P. Yakubinsky

Lev Petroviç Yakubinski’nin Diyalojik Konuşma Kuramı

Öz

Bu çalışmada Rus dilbilimci Lev Petroviç Yakubinski’nin (1892-1945) diyalojik konuşma kuramı geliştirdiği yenilikçi yaklaşımlar, kullandığı teknikler ve örneklerle ele alınmıştır. Çalışmada öncelikle diyalog kavramı açıklanmış, aynı zamanda dilbilim, sosyoloji, felsefe, iletişimsel dilbilim gibi birçok disiplinin araştırma alanına giren diyalojik dilbilim alanının Rusya’daki oluşumu, gelişimi, güncel durumuna Rus dilbilimcilerin bilimsel çalışmaları esasında değinilmiştir. Yakubinski Rus dilbiliminde diyalojik dilbilim denince akla gelen ilk isimlerdendir. Diyalojik konuşmayı gündelik kalıp ifadelerle karşılaştırarak farklı konuşma türlerinin yapısal ve anlamsal özelliklerinin yanı sıra onların sosyal yaşamda uygulanma biçimlerini göstermiştir. Monoloğun yapay diyaloğun ise doğal yapısını kültürel unsurlar çerçevesinde açıklar. ‘Çarpık zihin’ ve ‘algısal kütle’ kavramlarını diyalojik konuşmada algı meselesine değinirken kullanır. Diyalojik konuşmada zaman, sözcük sayısı, algı ile sözsüz iletişim araçlarının iletişimi güçlendirmedeki etkisi çalıştığı konulardan birkaçıdır. Bu alanda ortaya koyduğu bilimsel araştırmalar, kullandığı yenilikçi teknikler göz önünde bulundurularak bu çalışmanın amacı gerek edebiyat gerekse de dilbilim alanında tanınmış bir araştırmacı olan Yakubinski’nin diyalojik konuşma kavramı konusundaki fikirlerini, yaklaşımlarını Türk literatürüne kazandırmak ve diyalojik dilbilim alanında yapılan araştırmalara katkı sağlamaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılarak bu alanda yazılan çalışmaların karşılaştırmalı tahlili yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

diyalog, diyalojik konuşma, diyalojik dilbilim, iletişim, L. P. Yakubinski

Kaynakça

• Bahtin, Mihail Mihayoviç (1986). Estetika slovesnogo tvorçestva. Moskva: İskusstvo.
• Brodski, İosif Aleksandroviç (2004). “Vsesiliye formı: k politologii russkogo futurizma”. Vestnik Sankt-Peterburgskogo universiteta. Ser. 6., vıp. 2, 29-35. https://cyberleninka.ru/article/n/vsesilie-formy-k-politologii-russkogo-futurizma-1 (Erişim:15.09.2023)
• Ergeç, Zehra (2018). Bahtin’in Diyaloji Kuramı Çerçevesinde Modern Türk Romanına Bir Yaklaşım. Doktora Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
• İzbayeva, Nodira Mukimovna ve Kadırova, Gulnoza Saidakramovna (2021). “Dialog kak forma proyavleniya yazıka i reçi: svoystva i struktura”. Vestnik magistraturı. No: 5-6 (116), 147-149.
• Karaağaç, Günay (2013). Dilbilimi Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu.
• Lanskih, Anna Vladimirovna ve Aktay, Sonnur. (2022). “Blogi v prepodavanii russkogo yazıka kak inostrannogo”. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12 (3),1721-1736.