ETHICAL PRINCIPLES THAT THE CONCILIATOR IS OBLIGED TO COMPLY WITH

Yıl 2024, Cilt: 32 Sayı: 2, 741 - 778

Uğur Aşkın Korhan Yeğrim

https://doi.org/10.15337/suhfd.1430033

Öz

A conciliator is a lawyer or a person with a law degree who manages the conciliation negotiations between the suspect or the accused and the victim or the person harmed by the crime and is appointed with the approval of the public prosecutor. The ethical principles that the persons who undertake this task must comply with are regulated in Article 6 of the Regulation on Conciliation in Criminal Procedure. It is obligatory for the conciliators to comply with the principles listed here while fulfilling their duties. Otherwise, the conciliator may be held criminally, legally and disciplinarily liable.
The ethical principles that the conciliator is obliged to comply with are; independence and impartiality, fulfilling his/her duty in a timely, effective, efficient and honest manner, treating the parties with respect and kindness, not being prejudiced and treating them equally, not acting as an attorney or de-fender of the parties, not obtaining benefits, and the responsibility to protect the people's belief in justice and the reputation of the duty. Ethical principles ensure the successful conclusion of the conciliation process and the expected benefit of conciliation.

Anahtar Kelimeler

conciliator, ethical principles, sanction, obligation, responsibility

UZLAŞTIRMACININ UYMAKLA YÜKÜMLÜ OLDUĞU ETİK İLKELER

Öz

Uzlaştırmacı, şüpheli veya sanık ile mağdur ya da suçtan zarar gören arasındaki uzlaştırma müzakerelerini yöneten, Cumhuriyet savcısının onayıyla görevlendirilen avukat veya hukuk öğrenimi görmüş kişidir. Bu görevi üstlenen kişilerin uyması gereken etik ilkeler Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği’nin 6’ncı maddesinde düzenlenmektedir. Burada sayılan ilkelere uzlaştırmacıların görevlerini yerine getirirken uymaları zorunludur. Aksi hal uzlaştırmacının cezai, hukuki ve disiplin sorumluluğunu gerektirebilir.
Uzlaştırmacının uymakla yükümlü olduğu etik ilkeler; bağımsızlık ve tarafsızlık, görevini zamanında, etkin, verimli ve dürüstlük kurallarına uygun bir şekilde yerine getirme, taraflara saygılı ve nazik davranma, önyargılı olmama ve eşit davranma, tarafların vekili ya da müdafiliğini üstlenmeme, menfaat temin etmeme, kişilerin adalete olan inancını ve görevin itibarını koruma sorumluluğu şeklindedir. Etik ilkeler, uzlaştırma sürecinin başarılı şekilde sonuçlanmasını ve uzlaşmadan beklenen faydanın sağlanmasını temin eder.

Anahtar Kelimeler

Uzlaştırmacı, etik ilkeler, yaptırım, yükümlülük, sorumluluk

Kaynakça

• AKBULUT, Berrin/ AKSAN, Murat: Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma, Seçkin Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara 2019.
• AŞIK, Mustafa Aydın: Uzlaştırma, Seçkin Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara 2020.
• AŞKIN, Uğur/TOPUZ, Veysel/BİLGE, Burak: Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma, Adalet Yayınevi, 2. Baskı, Ankara 2020.
• ATALAY, İbrahim Orkun: “Türk Hukukunda Alternatif Çözüm Yolu Olarak Avukatlık Kanunu 35/A Maddesi Anlamında Uzlaşma”, Legal Hukuk Dergisi, Yıl:2004, Cilt:2, Sayı:20, Sayfa: 2207-2224.
• BAKAR, Yunus Emre: Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma, Seçkin Ya-yıncılık, 1. Baskı, Ankara 2022.
• ÇELEBİ, Ümit: “Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Işığında Uzlaş-tırma”, Bursa Barosu Dergisi, Cilt: 42, Sayı: 103, Mart 2018, Sayfa: 64-67.
• ÇETİNTÜRK, Ekrem: Ceza Adalet Sisteminde Uzlaştırma, HD Ya-yıncılık, 1. Baskı, İstanbul 2008.
• ÇETİNTÜRK, Ekrem: Onarıcı Adalet ve Ceza Adalet Sisteminde Uz-laştırma, Adalet Yayınevi, 1. Baskı, Ankara 2017.
• DEĞİRMENCİ, Olgun: Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma, Seçkin Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara 2021.
• DEĞİRMENCİ, Olgun: “Uygulamacının 10 Sorusu Işığında Uz-laştırma”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 151, Mart 2019.
• DEMİREL, Nezihe Balcı: Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma, Seçkin Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara 2022.
• DÖNMEZ, Burcu: Çocuk Yargılaması – Ceza Muhakemesi Hukukun-da Çocuklara Özel Soruşturma ve Kovuşturma Kuralları, Seçkin Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara 2020.
• EKİCİ ŞAHİN, Meral/YEMENİCİ, Kürşat: “6763 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklikler Işığında Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaş-tırma”, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 1, Ni-san 2018, Sayfa: 445-507.
• EPÖZDEMİR, Rezan: “Yeni Düzenlemeler Işığında Uzlaştırma Müessesesine Bakış”, Legal Hukuk Dergisi, Yıl:2017, Cilt: 15, Sayı: 175, Sayfa: 3445-3468.
• ERDEM, Mustafa Ruhan/Eser, Ferda/Özşahinli, Pakize Pelin: 100 Soruda Uzlaştırma: Uzlaştırmacının El Kitabı, Seçkin Yayıncılık, 3. Baskı, Ankara 2017.
• ERİŞ, A. Uğur: “Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma ve Uzlaştırma Eğitimi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Cilt: 31, Sayı: 137, Temmuz 2018, Sayfa: 241-271.
• ERTEMÜR, Hazal: Ceza Muhakemesi Hukukunda Alternatif Bir Çö-züm Yolu Olarak Uzlaştırma, Seçkin Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara 2021.
• GÖKALP, Özge Tuçe: “Ceza Usul Hukukunda Uzlaşma”, Hu-kuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 1, Ocak 2013, Sayfa: 21-30.
• GÖKSU, Mustafa: Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Tahkim, Seçkin Yayıncılık, 4. Baskı, Ankara 2022.
• IŞIKA, Sertaç: “Uzlaştırma Sürecinde Suça Sürüklenen Çocukla-ra İlişkin Bazı Sorun ve Değerlendirmeler”, Türkiye Barolar Birliği Dergi-si, Cilt: 33, Sayı: 151, Kasım 2020, Sayfa: 61-84.
• İNCİ, Zekiye Özen/SAKARYA, M. Sevgi: “6763 Sayılı Kanun Değişikliği Sonrasında Uzlaştırma Uygulamalarına İlişkin Bazı Tespit ve Değerlendirmeler”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 141, Mayıs 2018, Sayfa: 101-114.
• İŞTEN, İnanç/MERT, İbrahim Sani: “Uzlaştırma Kurumunun Et-kinliğinin Artırılması: Uzlaştırma Sürecinde Karşılaşılan Hukuki ve İletişime İlişkin Problemler ile Çözümlerine İlişkin Nitel Bir Araştır-ma”, Antalya Bilim Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 11, Haziran 2018, Sayfa: 1-31.
• KARAN, Ulaş: “Bireysel Başvuru Kararlarında Ayrımcılık Yasağı ve Eşitlik İlkesi”, Anayasa Yargısı, S:32, 2015.
• KALS, Elisabeth/MONTADA, Leo: Mediation, Ein Lehrbuch auf psychologischer Grundlage, 2. Auflage, Basel 2007‪.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
• KRISHNAMURTHY, Prabhakar: An Introduction to Ethics, Indian Institute of Information Technology (D&M), Guindy, 2011.
• METİNER, Erçağ/KÖKEN, Enes: “Ceza Muhakemesinde Uzlaş-tırma Yönetmeliğine İlişkin Değerlendirmeler”, Başkent Üniversitesi Hu-kuk Fakültesi Dergisi, C.5, S.2, s. 225-249.
• ÖZBEK, Mustafa Serdar: Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, Cilt, 2, Yetkin Yayınevi, 4. Baskı, Ankara 2016.
• ÖZBEK, Mustafa Serdar: Onarıcı Adalet, Ceza Muhakemesinde Uz-laştırma Eğitim Kitabı, Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı, 2. Baskı, Ankara 2018.
• ÖZBEK, Mustafa: “Ceza Muhakemesi Kanununda Uzlaştırma”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 54, Sayı: 3, Eylül 2005, Sayfa: 289-321.
• ÖZBEK, Veli Özer: “Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma Kurumunun 6763 Sayılı Kanun Hükümleri Çerçevesinde Değerlendi-rilmesi”, Ceza Hukuku Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 32, Aralık 2016, Sayfa: 7-28.
• ÖZBEK, Veli Özer/DOĞAN, Koray/BACAKSIZ, Pınar: Ceza Mu-hakemesi Hukuku, Seçkin Yayıncılık, 14. Baskı, Ankara 2021.
• ÖZGENÇ, Nuri Berkay: Türk Hukukunda ve Mukayeseli Hukukta Uzlaşma, Legal Yayıncılık, 1. Baskı, İstanbul 2016.
• ÖZMUMCU, Seda: “Arabuluculukta Tarafsızlık İlkesinin Görü-nümü ve Etik Kurallar Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, İnönü Üniversi-tesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:10, Sayı:1, 2019, Sayfa: 262-276.
• ÖZTÜRK, Bahri/TEZCAN, Durmuş/ERDEM, Mustafa Ru-han/GEZER, Sırma/SAYGILAR, Yasemin F./ALAN, Esra/ÖZAYDIN, Özdem/ERDEN TÜTÜNCÜ, Efser/ALTINOK VILLEMIN, Der-ya/TOK, Mehmet Can: Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayıncılık, 9. Baskı, Ankara 2022.
• PELVAN, Neslihan: “Ceza Muhakemesinde Onarıcı Adalet Kap-samında Uzlaştırma Uygulaması”, Bursa Barosu Dergisi, Cilt: 42, Sayı: 103, Mart 2018, Sayfa: 111-114.
• KRACHT, Stefan: Rolle und Aufgabe des Mediators– Prinzipien der Mediation, in: Haft Fritjof / Gräfin von Schlieffen Katharina (Hrsg.), Handbuch Mediation, 2. Auflage, München 2009.
• ŞAHİN, Cumhur/GÖKTÜRK, Neslihan: Ceza Muhakemesi Hukuku I, Seçkin yayıncılık, 12. Baskı, Ankara 2021.
• TAN, Hülya: Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma, Seçkin ya-yıncılık, 1. Baskı, Ankara 2020.
• TANER, Fahri Gökçen/ÖNTAN, Yaprak: “Uzlaştırmacının Özgü Suçlardan Doğan Cezai Sorumluluğu”, Journal of Penal Law and Crimi-nology, 2021; 9(1): 159-196.
• TEMİZ GÜL, Yağmur: Ceza Hukukunda Alternatif Uyuşmazlık Çö-züm Yolları, Adalet Yayınevi, 2. Baskı, Ankara 2021.
• TOK, Mehmet Can: “Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma Kurumu Hakkındaki Düzenlemelerde Yapılan Değişiklikler ve Uzlaş-tırmanın Başarısızlık Nedenleri”, Fasikül Hukuk Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 105, Ağustos 2018.
• ÜNAL, Ertuğrul: “Uzlaştırma ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kurumlarının Masumiyet Karinesi Bağlamında Değerlendi-rilmesi”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 17, Sa-yı: 1, Ocak 2018, Sayfa: 195-216.
• ÜNVER, Yener/HAKERİ, Hakan: Ceza Muhakemesi Hukuku, Ada-let Yayınevi, 18. Baskı, Ankara 2021.
• WEİLER, Eva/SCHLİCKUM, Gunter: Praxisbuch Mediation, München 2008.
• YENİSEY, Feridun/ NUHOĞLU, Ayşe: Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin yayıncılık, 9. Baskı, Ankara 2021.
• YERDELEN, Erdal: Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma Eğitim Kitabı, Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı , 2. Baskı, Ankara 2018.
• YERDELEN, Erdal/ ÖZBEK, Mustafa Serdar/ ALTUNTAŞ, Şey-da/ BOZ, Burak/ ERDEM, Dilek Özge/ YILMAZ, Berna Ayşen: Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma, Adalet Yayınevi, Ankara 2018.
• YILDIRIM, Zeynep: “Türk Ceza Hukuku’nda Uzlaşma”, Legal Hukuk Dergisi, S: 50, 2007.
• YURTCAN, Erdener: Ceza Yargılaması Hukuku, Seçkin Yayıncılık, 16. Baskı, Ankara 2019.
• https://www.kearns.co.uk