A Study on the Implementation Process of Management Functions in the Disaster Period: The Case of Sivas Cumhuriyet University in the Kahramanmaraş Earthquake

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 105 - 127, 29.12.2023

Gülnaz Kılıç Özkaynar

https://doi.org/10.46464/tdad.1282726

Öz

Ensuring control and coordination during disaster periods, delivering the available resources safely to the disaster areas in need, and designing studies to fulfil the demands and requests of the people in the disaster area require a serious management process. This study examines the disaster relief centre established within Sivas Cumhuriyet University after the earthquakes that occurred in Kahramanmaraş on 6 February 2023. The employees working as volunteers in this centre were interviewed by asking questions on planning, organisation, execution, coordination and supervision, which are considered as management functions. In addition to the interviews, the functioning of this centre was also recorded through observation. As a result of the analysis of the data obtained, it was concluded that the implementation of management functions positively affected the disaster management process. On the other hand, it is understood that lack of clear job descriptions and communication problems are among the most common problems.

Anahtar Kelimeler

Disaster, Earthquake, Management Functions, Kahramanmaraş Earthquakes, Sivas Cumhuriyet University

Afet Döneminde Yönetim Fonksiyonlarının Uygulanma Sürecine Yönelik Bir Araştırma: Kahramanmaraş Depremi Özelinde Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Örneği

Öz

Afet dönemlerinde kontrol ve koordinasyonun sağlanabilmesi, mevcut kaynakların ihtiyaç duyulan afet bölgelerine güvenli bir şekilde ulaştırılması, afet bölgesindeki halkın talep ve isteklerinin yerine getirilmesi için çalışmaların tasarlanması ciddi bir yönetim süreci gerektirmektedir. Bu çalışmada 6 Şubat 2023’de Kahramanmaraş merkezli olarak meydana gelen depremlerin ardından Sivas Cumhuriyet Üniversitesi bünyesinde kurulan afet yardım merkezi inceleme altına alınmıştır. Bu merkezde gönüllü olarak görev yapan çalışanlara, yönetim fonksiyonları olarak değerlendirilen planlama, örgütleme, yürütme, koordinasyon ve denetleme üzerine sorular yönetilerek mülakatlar yapılmıştır. Mülakatlara ilaveten bu merkezdeki işleyiş gözlem yoluyla da kayıt altına alınmıştır. Elde edilen verilerin analizi neticesinde yönetim fonksiyonlarının uygulanmasının afet yönetim sürecini olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan görev tanımlarının net olmaması ve iletişim sıkıntısının en çok yaşanan sorunlar arasında olduğu anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Afet, Deprem, Yönetim Fonksiyonları, Kahramanmaraş Depremleri, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi

Kaynakça

• Acar M. Çağdaş D.Y., 2019. Endüstri Devriminin Işığında “Afet 4.0”, E.S.B. Meydanoğlu, M. Klein ve D. Kurt (Ed.) Dijital Dönüşüm Trendleri içinde, 231-257, Filiz Kitabevi, İstanbul.
• AFAD, 2014. TAMP Türkiye Afet Müdahale Planı. Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/turkiye-afet-mudahale-plani.
• AFAD, 2023. 06 ŞUBAT 2023 Kahramanmaraş (Pazarcık Ve Elbistan) Depremleri Saha Çalışmaları Ön Değerlendirme Raporu. Erişim adresi: https://deprem.afad.gov.tr/assets/pdf/Arazi_Onrapor_28022023_surum1_revize.pdf
• Akyel R., 2005. Türkiye Kamu Yönetiminde Afet Yönetimi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14/1)15-29.
• Arslan H.M., 2020. Afet Yönetimi Kapsamında Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Afet İstasyonlarının Optimum Yerleştirilmesi, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10/2),188-203.
• Babaoğlu C., 2017. Afet Yönetimi Politikalarına Sivil Toplum Örgütlerinin Katılımı Sorunsalı. Ö. Önder ve M. Yaman (Ed.) Afet Yönetimi içinde, 163-170, Ekin Yayınevi, Bursa.
• Can H., Güney S., 2011. Genel İşletme, 567 s., Siyasal Kitapevi, Ankara.
• Clark-Ginsberg A., Easton-Calabria L.C., Patel S.S., Balagna J., Payne L.A., 2021. When Disaster Management Agencies Create Disaster Risk: A Case Study of the US's Federal Emergency Management Agency. Disaster Prevention and Management, (30), 447-461, DOI: 10.1108/DPM-03-2021-0067.
• Coşkun A.M., 2021. Afet Yönetimi ve Karar Destek Sistemi (AYDES) Üzerine Bir Çalışma. Kaytek Dergisi, 3(1), 61-80.
• Çelik A., Şimşek M., 2018. Yönetim ve Organizasyon, Eğitim Yayınevi, Konya.
• Erkal T., Değerliyurt M., 2009. Türkiye'de Afet Yönetimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(22), 147-164.
• Ersoy P., Börühan G., Esmer S., 2016. Afet Lojistiği. Z.T. Karaman, A. Altay (Ed.), Bütünleşik Afet Yönetimi içinde, 101-124, İlkem Yayınları, İzmir.
• Fayol H., 1939. Sinai ve Umumi İşlerde İdare, Hilmi Kitabevi, İstanbul.
• Fayol H., 2013. Genel ve Endüstriyel Yönetim, Adres Yayınları, Ankara.
• Gündoğdu O., Özçep F., 2023. Yaşanan Önemli Depremlerin Işığında Afet Yönetimi Problemi ve Değerlendirilmesi. Türkiye 15. Jeofizik Kurultayı ve Sergisi; Bildiri Özetleri Kitabı, 20-24.
• Güney S., 2001. Yönetim ve Organizasyon, ss. 710, Nobel Yayıncılık, İstanbul.
• Işık Ö., Aydınlıoğlu H.M., Koç S., Gündoğdu O., Korkmaz G., Ay A., 2012. Afet Yönetimi ve Afet Odaklı Sağlık Hizmetleri. Okmeydanı Tıp Dergisi, 82-123, doi:10.5222/otd.supp2.2012.082.
• Kaynak R., Tuğer A.T., 2014. Coordination And Collaboration Functions Of Disaster Coordination Centers For Humanitarian Logistics, Procedia - Social and Behavioral Sciences, (109), 432 – 437, DOI: 10.1016/j.sbspro.2013.12.486.
• Koçel T., 2018. İşletme Yöneticiliği, ss. 783, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• Korkmaz Ş., 2018. Biga Yangınları ve Afet Yönetimi. MCBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 511-537.
• Leblebici Ö., 2015. Afet Yönetim Yaklaşımları ve Kamu Politikası Bağlamında Afetlerin Çevreye Etkileri, Memleket Siyaset Yönetim, 10(23), 14-77.
• Memiş L., Babaoğlu C., 2020. Afet Yönetimi ve Teknoloji. Farklı Boyutlarıyla Afet Yönetimi içinde, 163-178, Nobel, Ankara.
• Ochmas F.A., Balyemez S., 2019. Afet Yönetiminde Disiplinler Arası Bilgi Sistemleri. Kent Kültürü ve Yönetimi, 12(40), 779-791.
• Özkaynar G.K., Öncül M.S., 2019. İşgörenlerin Önderlik Algılarının Örgtüsel Sessizliğe Etkisi, Cumhuriyet Ünv. İİBF Dergisi, 20(2), 335-355.
• Özmen B.G., 2015. Okullar İçin Afet ve Acil Durum Yönetimi Planları. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırmalar Dergisi, 3(1), 37-52.
• Özmen B., Özden A.T., 2013. Türkiye'nin Afet Yönetim Sistemine İlişkin Eleştirel Bir Değerlendirme, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 49, 1-28.
• Punch K.F., 2014. Sosyal Araştırmalara Giriş- Nicel ve Nitel Yaklaşımlar, ss. 306, Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Resmi Gazete, 2009. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, Kanun No:5902, Kabul Tarihi: 29.05.2009, Resmi Gazete 17 Haziran 2009 Çarşamba, Sayı: 27261.
• Robbıns S., Decenzo D.A., 2004. Fundamentals of Management, Prentice Hall, New Jersey.
• Sarp N., 1999. Sağlık Hizmetlerinde Afet Yönetimi. Deprem Araştırma Bülteni, (81) 5-54.
• Say A.İ., İnelmen K., Kabasakal H., 2005. Örgütlü Katılım ve Afet Yönetimi Etkileşimi. Öneri Dergisi, 6(23), 9-18.
• SBB, 2023. Kalkınma Planları. T.C. Türkiye Cumhuriyeti Strateji ve Bütçe Başkanlığı. Erişim adresi: https://www.sbb.gov.tr/kalkinma-planlari/
• Sökmen A., 2010. Yönetim ve Organizasyon, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Suvacı B., 2020. Yönetim Fonksiyonları. H.Z. Tonus ve N. Tokgöz (Ed.) İşletme Fonksiyonları içinde, 3-29, Anadolu Ünv. Yayınları, Eskişehir.
• TDK, 2023. Yönetim, Sözlük, Türk Dil Kurumu, Erişşim adresi: https://sozluk.gov.tr/ .
• UCLG-MEWA, 2015. Sendai Afet Risk Azaltma Çerçevesi (2015-2030), The Unitrd Nations Office for Disaster Risk Reduction (UNISDR) Sendai, 48 s., Erişim adresi: https://uclg-mewa.org/uploads/file/748e86d91ae4409e9188794ddb6c004d/Sendai_TR.pdf.
• Urwick L., 2003. The Function Of Administration With Special Reference to the Work of Henri Fayol, Volume IV., Institute Of Public Administration, London and Newyork.
• Uygur A., Göral R., 2005. Yönetim ve Organizasyon. Mesleki ve Teknik Yayınlar Serisi, Nobel Yayıncılık, İstanbul.
• Wren D., Bedeian A., 2021. Yönetim Düşüncesinin Evrimi, Albaraka Yayınları, İstanbul.