The Views of Teachers Working in Primary Schools on Professional Development in the Teaching Profession and on the Law of Teaching Profession

Yıl 2023, Cilt: 21 Sayı: 3, 1473 - 1498, 29.12.2023

Sibel Güven Başar Barlas

https://doi.org/10.37217/tebd.1256690

Öz

The Acceptance of the Profession Law has brought many discussions and led to the formation of positive or negative views among teachers. This study was designed to reveal the views of primary school teachers on professional development and the Law of Profession by using a case study, one of the qualitative research methods. The study group consisted of a total of 32 classes and subject matter teachers working in primary schools in Turkey selected by homogenous sampling. Qualitative research method was preferred as the method and the case study was preferred as the design of the study. The data were collected through an open-ended questionnaire and analyzed using the content analysis technique. According to the findings obtained from the analysis, the concept of professional development was expressed by the teachers as improving oneself professionally and adapting to innovations. In addition, it was seen that the most important concept in achieving professional development in the teaching profession would be through teachers' participation in training, teachers had negative views about the Profession Law; directing teachers to career planning was seen as the most positive aspect of the Profession Law, and the view that there would be differentiation among teachers was identified as the most negative aspect of the Teaching Profession Law.

Anahtar Kelimeler

Career ladders, Law of Teaching Profession, Case study

İlkokullarda Görev Yapan Öğretmenlerin Öğretmenlik Mesleğinde Mesleki Gelişim ve Meslek Kanunu'na İlişkin Görüşleri

Öz

Meslek Kanunu’nun kabulü beraberinde birçok tartışma getirmiş bu durum öğretmenler arasında olumlu ya da olumsuz farklı görüşlerin oluşmasına neden olmuştur. İlkokullarda görev yapan öğretmenlerin öğretmenlik mesleğinde mesleki gelişim ve Meslek Kanunu'na ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmak amacıyla gerçekleştirilen bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması desenine uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de ilkokullarda görev yapan ve homojen örnekleme yolu ile seçilen toplam 32 sınıf ve branş öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada nitel araştırma yöntemi, desen olarak ise durum çalışması tercih edilmiştir. Araştırmanın verileri açık uçlu sorulardan oluşan anket ile toplanmış, elde edilen veriler içerik analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Analiz sonucu elde edilen bulgulara göre; mesleki gelişim kavramının öğretmenler tarafından mesleki yönden kendini geliştirmek ve yeniliklere uyum sağlamak olarak ifade edildiği görülmüştür. Ayrıca öğretmenlik mesleğinde mesleki gelişimi sağlamada en önemli kavramın öğretmenlerin eğitimlere katılması ile sağlanabileceği, öğretmenlerin Meslek Kanunu hakkındaki görüşlerinin olumsuz olduğu; öğretmenlerin kariyer planlamasına yönlendirmesinin Meslek Kanunu’nun en olumlu yönü olarak görüldüğü, öğretmenler arasında ayrışma yaşanacağı görüşünün ise Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun en olumsuz yönü olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kariyer basamakları, Öğretmenlik Mesleği Meslek Kanunu, Durum çalışması

Kaynakça

• Bogdan, R. C. & Bilken, S. K. (1992). Qualitative research for education: Introduction and methods. Boston: Allyn and Bacon.
• Can, E. (2019). Öğretmenlerin meslekî gelişimleri: Engeller ve öneriler. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(4), 1618-1650. https://doi.org/10.33206/mjss.767720
• Canpolat, C. (2011). Öğretmen kariyer basamakları uygulaması ile öğretmen motivasyonu ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiler. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Crehan, L. (2016). Exploring the impact of career models on teacher motivation. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000246252/PDF/246252eng.pdf.multi sayfasından erişilmiştir.
• Creswell, J. W. (2019). Nitel araştırmacılar için 30 temel beceri (H. Özcan, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çarkçı, J. (2020). Sosyal bilimlerde ölçek geliştirme kılavuzu. Konya: Çizgi.
• Deniz, B. (2009). Kariyer basamakları uygulamasının öğretmen motivasyonuna etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Doğan, C. N. (2022). Öğretmenlik Meslek Kanunu’na yönelik öğretmen ve yönetici görüşleri. (Tezsiz Yüksek Lisans Projesi). http://acikerisim.pau.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11499/45470/Naile%20 CANATAN%20DO ĞAN%20İsimli.pdf?sequence=1&isAllowed=y sayfasından erişilmiştir.
• Eğitim Sen. (2022). Haklarımızı ve taleplerimizi içermeyen öğretmenlik meslek kanunu tasarısı geri çekilmelidir. https://egitimsen.org.tr/haklarimizi-ve-taleplerimizi-icermeyen-ogretmenlik-meslek-kanunu-tasarisi-geri-cekilmelidir/ sayfasından erişilmiştir.
• Güldü, Ö. & Kart, M. E. (2017). Kariyer planlama sürecinde kariyer engelleri ve kariyer geleceği algılarının rolü. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 72(2), 377-400. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002450
• Gündüz, M. (2005). Meslek ve ahlâk: Öğretmenlik mesleğinin ahlâkı olabilir mi? Eurasian Journal of Educational Research, 21, 138–145.
• İş, A. & Birel, F. K. (2022). Öğretmenlik meslek kanununa ilişkin öğretmen görüşleri. Electronic Journal of Social Sciences, 21(84), 1967-1990. https://doi.org/10.17755/esosder.1141748
• Kantos, E. Z. (2021). Öğretmenlik mesleğinin itibarı ile ilgili öğretmen görüşleri. e- Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8, 682-703. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.983200
• Kaplan, İ. & Gülcan, M. G. (2020). Öğretmen kariyer basamaklarının oluşturulmasına ilişkin görüşlerin incelenmesi: karma yöntem araştırması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 380-406. https://dx.doi.org/110.30855/gjes.2020.06.03.007
• Keskin, Y. (2013). Mesleki yeterliklerin kazanılma sürecinde öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi (Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Bölümü ile İlköğretim Bölümü karşılaştırması). Turkish Studies, 8(3), 319-339.
• Kıran, A. B., Durmuş, E. & Sucu, N. N. (2019). Öğretmenlik mesleğinin itibar kaybı nedenleri üzerine bir inceleme. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bilimler Dergisi(TURKSOSBILDER), 4(1), 8-13.
• MEB. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• Neuman, W. L. & Robson, K. (2014). Basics of social research. Toronto: Pearson Canada.
• Polat, Ü., Kayısılı, A. & Aydın, Ş. (2015). Öğretmen adaylarının eğitimsel, toplumsal ve siyasal beklentileri üzerine bir araştırma. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 4(2), 1-14. https://doi.org/10.30703/cije.321365
• Resmi Gazete. (2005, 13 Ağustos). Öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/08/20050813-2.htm sayfasından erişilmiştir.
• Resmî Gazete. (2022a, 14 Şubat). Öğretmenlik meslek kanunu. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/02/20220214-1.htm sayfasından erişilmiştir.
• Resmî Gazete. (2022b, 12 Mayıs). Aday öğretmenlik ve öğretmenlik kariyer basamakları yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/05/20220512-3.htm sayfasından erişilmiştir.
• Seferoğlu, S. S. (2001). Sınıf öğretmenlerinin kendi mesleki gelişimleriyle ilgili görüşleri, beklentileri ve önerileri. Milli Eğitim Dergisi, Ocak-Şubat-Mart 2001(149), 12-18.
• Sunar, L. (2020). Türkiye’de mesleki itibar: Dönüşen çalışma hayatı ve mesleklerin sosyal konumu. Journal of Economy Culture and Society, Supp(1), 29-59. https://doi.org/10.26650/JECS2020-0053
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Taştepe, H. (2001). Kariyer yönetiminin değerlendirilmesi (bir uygulama). (Yüksek Lisans Tezi). https://docplayer.biz.tr/233462883-Sosyal-bilimler-enstitusu.html sayfasından erişilmiştir.
• Türk Dil Kurumu. (2022). Meslek. https://sozluk.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Türk Eğitim Derneği. (2022). https://tedmem.org/mem-notlari/gorus/ogretmenlik-meslek-kanunu-ve-aday-ogretmenlik-ve-ogretmenlik-kariyer-basamaklari-yonetmeligine-iliskin-tedmem-gorusu sayfasından erişilmiştir.
• Ünal, S. & Ada, S. (2008). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Ege Basım.
• Ünsal, S. & Bağçeci, B. (2016). Öğretmenlerin mesleki imajlarına ilişkin görüşleri ve mesleki imaja etki eden faktörler. Journal of Human Sciences, 13(3), 3905-3926. https://doi.org/10.14687/jhs.v13i3.3908
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yılmaz-Bolat, E. & Ataşoğlu, F. (2022). Okul yöneticileri ve öğretmen yeterliliklerinin incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar, 6(19), 1-10. https://doi.org/10.31455/asya.1029640