SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİNE İLİŞKİN YETERLİK ALGILARI VE GÖRÜŞLERİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 459 - 478, 31.01.2024

Derya Özdemir Levent Vural

https://doi.org/10.24315/tred.1393449

Öz

Araştırmanın genel amacı; sınıf öğretmenlerinin öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin yeterlik algıları ve görüşlerini belirlemektir. Araştırmada karma yöntem yaklaşımı benimsenmiş ve karma yöntem araştırma desenlerinden “açıklayıcı desen” kullanılmıştır. Katılımcılar 2022-2023 eğitim-öğretim yılında İstanbul’un Bağcılar ilçesinde görev yapan kadrolu ve sözleşmeli sınıf öğretmenleridir. Araştırma öncesi Bağcılar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne danışılmış ve araştırma için farklı sosyoekonomik çevreye sahip okullar belirlenmiştir. Belirlenen okullar küme örnekleme yöntemi ile sınıflandırılmış ve okullar arasından rastgele seçim yapılmıştır. Araştırmanın ölçeği bu okullarda görev yapan 160 sınıf öğretmenine uygulanmıştır. Öte yandan ölçüt örnekleme yöntemiyle de öğretim yöntem ve teknikleri konusunda hizmet içi eğitime katılmış veya öğretmen kariyer basamakları kapsamında bu konuda eğitim almış 15 öğretmen belirlenerek görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda sınıf öğretmenlerin öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin yeterlik algılarının cinsiyete, kıdeme, sınıf mevcuduna ve okul çevresinin sosyoekonomik düzeyine göre anlamlı bir farklılık göstermediği ve yeterlik algılarının yüksek düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. En çok kullanılan yöntem ve tekniklerden bazıları; düz anlatım, soru cevap, drama ve deneydir. En az kullanılması gerektiği düşünülen yöntem teknikler ise düz anlatım yöntemi ve istasyon tekniğidir. Öğretmenler tek başına düz anlatım yöntemi kullanmanın etkisiz olduğunu mutlaka arkasından farklı bir yöntem veya teknikle desteklenmesi gerektiğini öne sürmüştür. Düz anlatım yönteminin uygulamadaki kolaylığı, sınıf mevcutlarının kalabalık olması ve sahip olunan fiziksel koşullar gibi sebeplerden dolayı öğretmenlerin düz anlatım yöntemini kullanmaktan vazgeçemedikleri söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

öğretim, yöntem, teknik, yeterlik, algı, ilkokul öğretmenleri

Kaynakça

• Aykaç, N. (2011). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programında Kullanılan Yöntem ve Tekniklerin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi Sinop İli Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 113-126.
• Baytekin, Ç. (2004). Öğrenme Öğretme Teknikleri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative İnquiry & Research Design: Choosing Among Five Approaches (2. Baskı). USA: SAGE Publications.
• Creswell, J. W., & Plano Clark, V.L. (2007). Designing and Conducting Mixed Methods Research. Thousand Oaks, CA:Sage.
• Creswell, J. W., & Plano Clark, V.L. (2014). Karma Yöntem Araştırmaları (Çev Edt: Y. Dede ve S.B. Demir). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Demir, S., & Gürol, M. (2017). Farklılaştırılmış Öğretim Yöntemlerinin Öğrencilerin Akademik Başarı Puanlarına, Öğrenme Yaklaşımlarına ve Öğrenmenin Kalıcılığına Etkisi. Electronic Turkish Studies, 12(14).
• Demir, S., & Özden, S. (2013). Sınıf Öğretmenlerinin Öğretimsel Stratejilere Yöntemlere ve Tekniklere İlişkin Görüşleri: Hayat Bilgisi Dersine Yönelik Tanılayıcı Bir Çalışma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 59-75.
• Doğan, C. (2004). Sınıf Öğretmenlerinin Derslere İlişkin Görüşleri ve Tercih Ettikleri Öğretim Yöntemleri: İstanbul Örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 193-203.
• Eker, C. (2014). Sınıf Öğretmenlerinin Öz-Yeterlilik İnanç Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1).
• George, D., & Mallery, P. (2003). SPSS for Windows Step by Step: A simple guide and reference (4.basım). Boston: Allyn-Bacon, USA.
• Karasar, N. (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi- Kavramlar, İlkeler, Teknikler, 7. Basım, Ankara, 3A Araştırma, Eğitim, Danışmanlık Ltd.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Yirmi Birinci Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Karasu Avcı, E., & Ketenoğlu Kayabaşı, Z. E. (2019). Sınıf Öğretmenlerinin Derslerinde Kullandıkları Yöntem ve Tekniklere İlişkin Görüşleri: Bir Olgubilim Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(4), 926-942.
• Kaya, M. (2020). MEB Öğretmen Yetiştirme Genel Müdürlüğü’nün Hizmet İçi Eğitim Faaliyetleri: Katılımcılar, Eğitim Durumları, Eğitim Konuları. Trakya Eğitim Dergisi, 10 (1), 183-193.
• Kayabaşı, Y. (2012). Öğretmenlerin Öğretim Sürecinde Kullandıkları Öğretim Yöntem ve Teknikleri ile Bunları Tercih Etme Nedenleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(27), 45-65.