Türk Medyasında Hamas-İsrail Çatışması: Analiz ve Değerlendirme

Yıl 2024, Cilt: 09 Sayı: 20, 80 - 123, 31.01.2024

Dursun Yılmaz

https://doi.org/10.37679/trta.1388643

Öz

Bu araştırma, 6-7 Ekim 2023 tarihlerinde başlayan Hamas-İsrail çatışmasının ulusal medyadaki sunumunu liberal basın kuramı çerçevesinde detaylı bir içerik analizi yöntemiyle incelemeyi amaçlamıştır. Özellikle, Türkiye’nin ulusal basınında etkin bir dağıtım ağına sahip olan gazetelerin, çatışmanın başladığı tarihten itibaren beş gün boyunca yayımladığı haberleri ele alarak bu haberlerin içeriğindeki farklılıkları ve benimsenen yaklaşımları ortaya koymayı hedeflemiştir. Araştırma, Hamas-İsrail çatışmasının ulusal medyadaki yansımalarını anlamak amacıyla liberal basın kuramı perspektifinden gerçekleştirilmiştir. Çalışma, Türkiye’nin ulusal basınını önemli ölçüde temsil eden gazetelerin, haber başlıkları, spotlar ve haber içerikleri ile birlikte sayfadaki konumlandırması üzerinden derinlemesine bir içerik analizi sunmuştur. Gazetelerin bu olaya yönelik farklı yaklaşımlarını ortaya koymak ve haberlerin tarafsızlık, taraflılık, haber ile yorum ayrımı gibi kriterler açısından nasıl değerlendirildiğini incelemek, temel odak noktası olmuştur. Bulgular, farklı gazetelerin Hamas ve Gazze ile ilgili farklı pozisyonlar benimsediğini gösterirken, aynı zamanda bazı gazetelerin daha hakkaniyetli bir yaklaşım sergileyerek her iki tarafın perspektifine yer verdiğini göstermiştir. Bu çalışma, medyanın çatışma haberleri üzerindeki etkisini daha derinlemesine anlamak ve çeşitli perspektifleri ortaya koymak için önemli bir adım atmıştır..

Anahtar Kelimeler

Hamas- İsrail Çatışması, Gazete İncelemesi, İçerik Analizi, Haber, Objektiflik

Etik Beyan

çalışmada herhangi bir insan ya da hayvan (anket, görüşme, laboratuvar) örneklem kullanılmadığı için etik onay ya da izin gerektiren bir durum yoktur. bunun dışında akademik sınırlar içinde her türlü etiğe dikkat edilmiştir.

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

yok

Hamas-Israel Conflict in Turkish Media: Analysis and Evaluation

Öz

This research aimed to examine the presentation of the Hamas-Israel conflict, which started on October 6-7, 2023, in the national media with a detailed content analysis method within the framework of liberal press theory. In particular, it aims to reveal the differences in the content of these news and the approaches adopted by dealing with the news published by newspapers with an effective distribution network in Turkey's national press for five days from the date of the conflict. The research was carried out from the perspective of liberal press theory in order to understand the reflections of the Hamas-Israel conflict in the national media. The study presented an in-depth content analysis of newspapers that significantly represent Turkey's national press, through their positioning on the page, along with news headlines, spots and news content. The main focus has been to reveal the different approaches of newspapers towards this event and to examine how the news is evaluated in terms of criteria such as impartiality, bias, and the distinction between news and commentary. While the findings showed that different newspapers adopted different positions regarding Hamas and Gaza, they also showed that some newspapers took a more equitable approach and included the perspectives of both sides. This study has taken an important step towards a more in-depth understanding of the media's influence on conflict news and revealing various perspectives.

Anahtar Kelimeler

Hamas- Israel Conflict, Newspaper Review, Content Analysis, News, Objectivity

Kaynakça

• Alhalayqa, I. A. (2018). Hamas’ın yeni medya kullanım pratikleri: Hedef kitleler ve içerikler. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Altındal, Y. (2019). Jeotermal Enerji Santraline Direnişin Medya Hali: Birgün Gazetesi Örneği. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 3(3), 1-20
• Altschull, J. H. (1984). Agents of power: The role of the news media in human affairs. (No Title).
• Atabek, N. (1994). Gazetecilikte tarafsızlık. Marmara İletişim Dergisi, 7(7), 23-36.
• Ateş, D. (2009). Gazze trajedisi: sorumluluk ve kavramların haklılaştırma işlevi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 61-83.
• Bélair‐Gagnon, V. (2013). Revisiting impartiality: Social media and journalism at the BBC. Symbolic Interaction, 6(4), 478-492.
• Bıyıklı, Ş., & Tiryaki, S. (2023). Yazılı Basında Nefret Söylemi ve Damgalama: “Yeni Akit Gazetesi Örneği. Tablet Kitabevi (E-Kitap).
• Bulunmaz, B. (2011). Holdingleşme ekseninde Türk medyasında tekelleşme sorunu. Öneri Dergisi, 9(36), 237-246
• Duran, M. A. (2020). Politik Siyonizm Ekseninde Yahudi Devleti Fikri. Akademik Tarih ve Araştırmalar Dergisi, 2(1), 135-158.
• East, M., & America, S. (2023). The Israel-Palestine Conflict–Saga of Terrorism, Wars and Forsaken Roadmaps for Peace
• Erdoğan, İ. (2007). Türkiye’de Gazetecilik ve Bilim İletişimi, Yapısal Özellikler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. GÜ İletişim Araştırmaları Merkezi Kırkıncı Yıl Kitaplığı No: 7.
• Galtung, J., & Ruge, M. H. (1965). The structure of foreign news: The presentation of the Congo, Cuba and Cyprus crises in four Norwegian newspapers. Journal of peace research, 2(1), 64-90.
• Girgin, A. (2003). Yazılı Basında Haber ve Habercilik Etik ‘i, 2. baskı. İnkılâp Yayınları, İstanbul, 193-194
• Gökçe, A. (1995). İçerik çözümlemesi. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2(1), 9-36.
• Hackett, R.A. (1998). “Bir Paradigmanın Önemini Yitirişi: Haber Medyası Çalışmalarında Yanlılık ve Nesnellik”, (Çev. A. İnal), İlef Yıllık.
• Holsti, O. R. (1969). Content analysis for the social sciences and humanities. Reading. MA: Addison-Wesley (content analysis).
• Işık, M. ve Akbaba, E., (2004). “Medyada Haber Seçimi”, Medyada Yeni Yaklaşımlar, Konya: Eğitim Kitabevi
• Kadıoglu, Z. K. (2018). Türkiye’de medya sahipliği ekseninde mülkiyet yapılarındaki değişimin kronolojik analizi (1950-2010). İnsan ve İnsan, 5(16), 100-120.
• Kaya, A. E. E. (2010). Cumhuriyet Gazetesi’nin kuruluşundan günümüze kısa tarihi. İletişim Fakültesi Dergisi, 74-91
• Kazan, H. (2016). Terör-medya ilişkisi ve medyada terör haberciliği. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 12(24), 109-146.
• Krippendorff, K. (2018). Content analysis: An introduction to its methodology. Sage publications.
• Kuyucu, M. (2013). Türkiye’de çapraz medya sahipliği: Medya ekonomisine olumsuz etkileri ve bu etkilerin önlenmesine yönelik öneriler. Selçuk İletişim, 8(1), 144-163.
• Lippmann, W. (1965). Public opinion. 1922. URL: http://infomotions. com/etexts/gutenberg/dirs/etext04/pbp nn10. htm.
• Nalçınkaya, Ö. (2022). Gazetelerin Siyasi Partilere Yaklaşımı: Sözcü Gazetesi Üzerine Bir İnceleme. Socıal Mentalıty And Researcher Thınkers Journal (SMART JOURNAL), 8(63), 1732-1751
• Oktay, S. (2019). Eşik Bekçiliği Teorisi Kapsamında Medya Etiği Sorunsalı-BBC-Jeremy Bowen Örneği. Kent Akademisi, 12(1), 159-176.
• Olkun, E. O (2013). Türkiye’de medya sahiplik yapısındaki değişim: milliyet ve vatan gazeteleri örneği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Anabilim Dalı Gazetecilik Bilim Dalı
• Öğülmüş, S. (1991). İçerik çözümlemesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 24(1), 213-228.
• Özata, M. (2023). Türk Basınında İran İslam Devrimi: Aydınlık Gazetesi Örneği. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 12(34), 179-207.
• Özer, Ö. (2010). Liberal basın. İstanbul: Literatürk Yayınları
• Özkır, Y. (2013). Hürriyet Gazetesi’nin kimliği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (3), 45-70
• Özkır, Y. (2013). Türkiye’nin Yakın Siyasi Tarihi ve Hürriyet Gazetesi’nde Laiklik Haberleri: Aydın Doğan Dönemi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(4), 69-94
• Rogers, R., & Ben-David, A. (2010). Coming to terms: a conflict analysis of the usage, in official and unofficial sources, of ‘security fence’,‘apartheid wall’, and other terms for the structure between Israel and the Palestinian territories. Media, War & Conflict, 3(2), 202-229
• Samuel, M. T. (2023). The Israel-Hamas War: Historical Context andInternational Law. Middle East Policy.3–9. https://doi.org/10.1111/mepo.12723
• Şark, E. (2010). Yeni Şafak Gazetesi’nin Yayın Politikası ve Haber Söylemi. Doctoral dissertation, Marmara Universitesi, Turkey
• Tokgöz, O. (2021). Çeşitli Anlatım Biçimleriyle Günümüzde Haberciliğin Konumu. Yeni Yüzyıl’da İletişim Çalışmaları, 1(3), 5-20.
• Topuz, H. (2003). II. Mahmut'tan holdinglere Türk basın tarihi. Remzi Kitabevi.
• Tuchman, G. (1978) Making News. New York: Free Press
• Yıldırım, Y. (2021). İsrail-Filistin sorununda iki devletli çözüm arayışları. OPUS International Journal of Society Researches, 18(41), 3840-3884. https://doi.org/10.26466/opus.874933
• Yılmaz, D., & Sezgin, M. (2020). Siyasal ve sosyal bağlamda mankurt kavramının Türk yazılı basınında metaforik kullanımı. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(2), 1010-1030.
• Yılmaz, D. (2016). Siyasal iletişim açısından 2014 Türkiye Cumhurbaşkanlığı seçimleri yazılı basın analizi. Yüksek lisans Tezi, Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yüksel, H. (2022). Türk basınında patronsuz gazetecilik olgusu. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (40), 503-528.
• Erişim Tarihi: Akşam, 8-12 Ekim 2023 tarihleri arası.
• Erişim Tarihi:Aydınlık, 8-12 Ekim 2023 tarihleri arası..
• Erişim Tarihi: Birgün, 8-12 Ekim 2023 tarihleri arası.
• Erişim Tarihi: Hürriyet, 8-12 Ekim 2023 tarihleri arası.
• Erişim Tarihi: Milliyet, 8-12 Ekim 2023 tarihleri arası.
• Erişim Tarihi: Sabah, 8-12 Ekim 2023 tarihleri arası.
• Erişim Tarihi: Sözcü, 8-12 Ekim 2023 tarihleri arası.
• Erişim Tarihi:Yeni Akit, 8-12 Ekim 2023 tarihleri arası.
• Erişim Tarihi: Yeniçağ, 8-12 Ekim 2023 tarihleri arası.
• Erişim Tarihi: Yeni Şafak, 8-12 Ekim 2023 tarihleri arası.