Yonca Silajına Raf Ömrü Biten Makarna İlavesinin Silaj Kalitesi Üzerine Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 279 - 283, 28.01.2024

Besime Doğan Daş

https://doi.org/10.30910/turkjans.1364337

Öz

Bu çalışmada zor silolanabilen yoncanın silolanmasında karbonhidrat kaynağı olarak raf ömrü tükenmiş makarnanın silolanabilmesi ve silaj kalitesinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Silaj materyali olarak yonca kullanılmıştır. Silaj gruplarını %0 (kontrol), %0.75, %1.5 ve %3 makarna silaj grupları oluşturmuştur. Silajlar 60 gün sonra açılmış ve silajların ham besin madde değerleri, pH, amonyak azotu (NH3/TN), aerobik stabililte (CO2), in vitro organik madde sindirimi (İVOMS), metabolize olabilir enerji (ME) ve in vitro metan gazı (CH4) değerleri tespit edilmiştir. Silajların ham protein (HP) değerleri arasında istatistiksel olarak fark önemli bulunmuştur. Kuru madde (KM) ham kül (HK), asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF), nötral deterjanda çözünmeyen lif (NDF) düzeyleri önemsiz bulunmuştur. pH ve amonyak azotu (NH3N/TN) değerleri bakımından gruplar arasında istatistiksel olarak farklılık görülmüştür. Silajların pH değerleri 5.21- 5.74 aralığında tespit edilmiştir. Silajların NH3N/TN değerleri makarna artışıyla beraber bir azalma göstermiştir. Silajların karbondioksit oluşumu (CO2), in vitro organik madde sindirimi (İVOMS), metabolik enerji (ME) ve in vitro metan gazı (CH4) değerleri gruplar arasında istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur. Sonuç olarak, yonca gibi bitkilerin silolanması sırasında atık olan raf ömrü tükenmiş makarnanın silajlara karbonhidrat kaynağı olarak katılabileceği, ayrıca makarnanın yonca silajına daha farklı oranlarla katılacak daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğu kanaatine varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fermantasyon, makarna, silaj

THE EFFECT OF ADDING EXPIRED PASTA TO ALFALFA SILAGE ON SILAGE QUALITY

Öz

In this study, it was aimed to ensilage expired pasta as a carbohydrate source in the ensiling of alfalfa, which is difficult to ensile and to determine the silage quality. Alfalfa was used as silage material. Silage groups consisted of 0% (control), 0.75%, 1.5%, and 3% pasta silage groups. The silages were opened after 60 days and the raw nutrient values, pH, ammonia nitrogen (NH3N/TN), aerobic stability (CO2), in vitro organic matter digestion (IVOMD), metabolizable energy (ME), and in vitro methane gas (CH4) values of the silages were determined. The statistical difference between the crude protein (CP) values of the silages was found to be significant. The levels of dry matter (DM), crude ash (CA), fiber insoluble in acid detergent (ADF), and fiber insoluble in neutral detergent (NDF) were found to be insignificant. There was a statistical difference between the groups in terms of pH and ammonia nitrogen values (NH3N/TN). The pH values of the silages were determined between 5.21 and 5.74. The NH3N/TN values of silages decreased with the increase in pasta. Carbon dioxide (CO2) formation, in vitro organic matter digestion (IVOMD), metabolizable energy (ME), and in vitro methane gas (CH4) values of silages were found to be statistically insignificant between the groups. As a result, it was concluded that expired pasta, which is waste during the ensiling of plants such as alfalfa, can be added to silages as a carbohydrate source, and that more studies are needed to include pasta in different proportions in alfalfa silage.

Anahtar Kelimeler

Fermentation, pasta, silage

Kaynakça

• Acar, Z., Bostan, M. 2016. Değişik doğal katkı maddelerinin yonca silajının kalitesine etkilerinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 31(3): 433-440.
• AOAC. 2005. Official Methods of Analysis. Association of Official Analytical Chemists; Arlington, VA, USA. Ashbell, G., Weinberg, Z. G., Azrieli, A., Hen, Y. ve Horev, B. 1991. A simple system to study the aerobic determination of silages. Canadian Agricultural Engineering, 34: 171-175.
• Aufrère, J., Boulberhane, D., Graviou, D., Andrieu, J. P. ve Demarquilly, C. 1994. Characterisation of in situ degradation of lucerne proteins according to forage type (green forage, hay and silage) using gel electrophoresis. Animal Feed Science and Technology, 50(1-2): 75-85.
• Avcı, M., Kaplan, O., ve Denek, N. 2013. Değişik katkılarla hazırlanan mısır sapı haylaj kalitesinin belirlenmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 2(1): 32-35.
• Bingöl, N. T., Bolat, D., Karslı, M. A., ve Akça, İ. 2009. Arpa hasılı ve korunga karışımı silaja farklı düzeylerde melas ilavesinin silaj kalitesi ve sindirilebilirliği üzerine etkileri. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 4(1): 23-30.
• Broderick, G. A., ve Kang, J. H. 1980. Automated simultaneous determination of ammonia and total amino acids in ruminal fluid and in vitro media. Journal of Dairy Science, 63(1): 64-75.
• Canbolat, Ö., Kalkan, H. ve Filya, İ. 2012. Yonca silajlarında katkı maddesi olarak gladiçya meyvelerinin (Gleditsia triacanthos) kullanılma olanakları. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 19(2): 291-297.
• Ergin, S. 2019. Yonca silajına tuz ve laktik asit bakteri inokulant ilavesinin silaj kalitesi, fermantasyon profili ve mikrobiyel özellikleri üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 76 s.
• Ergün, A., Tuncer, Ş. D., Çolpan, İ., Yalçın, S., Yıldız, G., Küçükersan, M. K., Küçükersan, S., Şehu, A. ve Saçaklı, P. 2011. Yemler, Yem Hijyeni ve Teknolojisi, Pozitif Matbaa, Ankara,805 s.
• Erişçi, D., Bingöl, T. ve Avcı, A. 2022. Elma (Malus Pumila) katkısının yonca silaj kalitesi üzerine etkisi. Van Veterinary Journal, 33(3): 135-140.
• Harmanşah, F. 2018. Türkiye’de kaliteli kaba yem üretimi sorunlar ve öneriler. Türktob Dergisi, 25: 9-13.
• Karabulut, A., Filya, İ., Değirmencioğlu, T., ve Canbolat, Ö. 1997. Bazı silajlık mısır çeşitlerinin naylon kese tekniği ile rumende parçalanabilirliklerinin saptanması. Türkiye I. Silaj Kongresi Bildirileri, 16(19): 135-147.
• Kılıç, A. 1986. Silo Yemi Öğretimi (Öğretim, Öğrenim ve Uygulama Önerileri). Bilgehan Basımevi, İzmir, 264s.
• Karabulut, A., Filya, İ. 2007.Yemler Bilgisi ve Yem Teknolojisi. 4. Basım. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları No: 67, Bursa, 306 s.
• Kurtoğlu, V. 2008. Silaj ve Silaj Katkı Maddeleri. Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı Ders Notu, Aybil Yayınevi, Konya.
• McDonald, P., Edward, R.A. ve Dreenhalghand Morgan, C.A. 2002.Animal Nutrition. Ashford Colour Pres Ltd., Longman, Londra ve New York, 543 s.
• Menke K.H., ve Steingass, H. 1988. Estimation of the energetic feed value obtained from chemical analysis and in vitro gas production using rumen fluid. Animal Research Development, 28: 7–55.
• Menke, K.H., Raab, L., Salewski, A., Steingass, H., Fritz D. ve Schneider, W. 1979. The estimation of the digestibility and metabolizable energy content of ruminant feedingstuffs from the gas prodution when they are ıncubated with rumen liquor in vitro. Journal of Agricultural Science, 93: 217–222.
• Muck, R. E. 1996. A lactic acid bacteria strain to improve aerobic stability of silages. “Alınmıştır: US Dairy Forage Research Cente 1996 Research Summeriesr. United Atates Department of Agricultere, Agricultural Research Service, Washington, DC, 42-43.
• Mut, H., Gülümser, E., Çopur, M., Doğrusöz, M. Ç. ve Başaran, U. 2020. Değişik Arkadaş Bitkilerin Yonca Silaj Kalitesine Etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23 (4): 975-980.
• Orak, A. ve Gökkaya, G. 2014. Yonca Tarımı. İlgi Matbaacılık, Ankara, 183 s.
• Önal, A.O., Acar, Z. 2018. Kaba Yemlerde Kalite. Ziraat Mühendisleri Odası Yayınları, Ankara, 112 s.
• Özen, N., Çakır, A., Haşimoğlu, S., ve Aksoy, A. (1993). Yemler Bilgisi ve Yem Teknolojisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, 254.
• Polan, C. E., Stieve, D. E., ve Garrett, J. L. 1998. Protein preservation and ruminal degradation of ensiled forage treated with heat, formic acid, ammonia, or microbial inoculant. Journal of Dairy Science, 81(3): 765-776.
• Reeves III, J. B., Blosser, T. H. ve Colenbrander, V. F. 1989. Near infrared reflectance spectroscopy for analyzing undried silage. Journal of Dairy Science, 72(1): 79-88.
• Sakal, S. 1973. Süt sığırcılığı ve besicilikte silo yemlerinin önemi. Ege Bölgesi, 1. Hayvancılık Semineri. Birlik Matbaası, Bornova, İzmir.
• SPSS Inc. 2008. SPSS statistical algorithms. SPSS Incorporated.
• Şakalar, B., Kamalak, A. 2016. Melaslı kuru şeker pancarı posasının yonca bitkisinin silolanmasında kullanılması. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 31(1): 157-164.
• Van Soest, P. J., Robertson, J. B. ve Lewis, D. 1991. Methods of dietary fiber neutral detergent fiber and non starch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science, 7: 3583-3597.
• Yılmaz, D. D. A. ve Bozkurt, D. Y. 2010. Türkiye’de kentsel katı atık yönetimi uygulamaları ve Kütahya Katı Atık Birliği (KÜKAB) örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1): 11-28.