Halide Edip Adıvar'ın “Dağa Çıkan Kurt” hikâyesinde tema ve alegorik unsurlar

Yıl 2013, Cilt: 20 Sayı: 1, 105 - 118, 01.04.2013

Hatice Yıldız

https://doi.org/10.1501/Trkol_0000000270

Öz

Halide Edip Adıvar, Millî Edebiyat akımının önde gelen isimlerindendir. Roman, hikâye, tiyatro ve hatırat türlerinde eserler vermiş olan yazarın hikâyeleri içerik bakımından ferdi olandan toplumsal olana doğru evrilmiştir. Yazarın Millî Mücadele yıllarında kaleme aldığı hikâyeler, cephede ve halk arasında gözlemlediklerini yansıtır. Bu döneme ait hikâyelerin toplandığı kitaplardan biri de Dağa Çıkan Kurt'tur. Bu yazıda kitapla aynı adı taşıyan "Dağa Çıkan Kurt" hikâyesinin teması ve alegorik unsurları ele alınacaktır. Söz konusu hikâye, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesini mitolojik figürler içeren bir orman metaforuyla işler

Anahtar Kelimeler

Halide Edip Adıvar, Dağa Çıkan Kurt, Millî Mücadele Metafor, Mitoloji, Orman, Kurt, Fil.

THEMA AND ALLEGORICAL COMPONENTS IN HALİDE EDİP ADIVAR'S STORY: “DAĞA ÇIKAN KURT”

Öz

Halide Edip Adıvar is one of the leading names of National Literary movement. She wrote novels, stories, plays and memorials. In terms of content her stories evolved from individual subjects into social problems. The stories she wrote during during the National Struggle reflects her observations on the fronts and public. Dağa Çıkan Kurt is one of her books which collects the stories of this period. In this article thematical and allegorical components of the story "Dağa Çıkan Kurt" will be mentioned. The story tells independence struggle of Turkish nation in a context of forest metaphor including some mythological figures

Anahtar Kelimeler

Halide Edip Adıvar, Dağa Çıkan Kurt, National Struggle, Metaphore, Mythology, Forest, Wolf, Elephant.

Kaynakça

• Adıvar, Halide Edip. Dağa Çıkan Kurt. İstanbul: Remzi, 1976.
• ________________. Türk’ün Ateşle İmtihanı. İstanbul: Özgür, 2004.
• ________________. Türkiye’de Şark, Garp ve Amerikan Tesirleri. İstanbul: Can, 2006.
• Aktaş, Şerif. Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş. 6. Baskı. Ankara: Akçağ, 2003.
• Arabacı, Hacı Murat. “Millî Mücadelenin Hazırlık Safhasında Halide Edib Adıvar'ın Faaliyetleri Ve Mustafa Kemal Atatürk”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 19. 2007: 271-294.
• Atatürk, Mustafa Kemal. Nutuk. Ed. Zeynep Korkmaz. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi, 2005.
• Bayat, Fuzuli. “Türk Mitolojisinde Dağ Kültü”. Folklor/Edebiyat 42. 12 (2006): 47- 60.
• Beyatlı, Yahya Kemal. “Kurdun Dişisi ve Yavruları”. Eğil Dağlar. İstanbul: MEB, 1970. 91-93.
• __________________. “İstiklâl Hissimiz”, Eğil Dağlar. İstanbul: MEB,1970. 91- 93.
• Bilgen, Deniz. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi 18.5(1996): 123-130.
• Campbell, Joseph. Batı Mitolojisi. 2. Baskı. İstanbul: İmge, 1995.
• Can, Şefik. Klasik Yunan Mitolojisi, 11. Baskı. İstanbul: Ötüken, 2011.
• Cevdet Kudret. Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman II. 6. Baskı. İstanbul: İnkılâp, 1998.
• Demirci, Kürşat;“İslâm Öncesi Din ve Toplumlarda Hayvan” (“Hayvan” maddesi içinde), Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 17. Cilt. 1998: 81-85.
• Eliade, Mircea. Şamanizm. çev. İsmet Berikan. İstanbul: İmge, 2000.
• Enginün, İnci. Halide Edip Adıvar, Ankara: Kültür Bakanlığı, 1986.
• Enginün, İnci. "Yahya Kemal ve Edebiyatta Ölçüt", Hayal Şiir: Yahya Kemal Beyatlı Şiiri Üzerine Makaleler. Ed. Alphan Akgül. İstanbul: Türkiye İş Bankası, 2008. 149-165.
• Gülşen, Hacer. “Kurt Motifi Üzerine Bir İnceleme”. Akademik Bakış Dergisi 39. Kasım-Aralık 2013. Web. 10 Kasım 2013.
• Ögel, Bahaeddin. Türk Mitolojisi I (Kaynakları ve Açıklamaları İle Destanlar). 3. Baskı. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1993.
• Sander, Oral. Siyasi Tarih-İlkçağlardan 1918’e. 15. Baskı. İstanbul: İmge, 2006.
• Tanpınar, Ahmet Hamdi. Yahya Kemal, 4. Baskı. İstanbul: Dergâh, 2001.