Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İŞ KARAKTERİSTİKLERİ, İŞYERİ GÜVENLİĞİ VE ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK İLİŞKİLERİ: KÜLTÜRLER ARASI BİR ÇALIŞMA

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 3, 1 - 24, 27.12.2017
https://doi.org/10.29131/uiibd.344369

Öz

Bu çalışmada temel
amaç çok kültürlü savunma sektöründe iş karakteristikleri, işyeri güvenliği ve
örgütsel vatandaşlık davranışı (ÖVD) arasındaki ilişkileri araştırmaktır
(n=686). İkincil amaç ise, işyeri güvenliğinin iş karakteristikleri ve örgütsel
vatandaşlık davranışları arasındaki aracı rolünü incelemektir. Çalışma
sonuçları; iş karakteristikleri, işyeri güvenliği ve ÖVD boyutları arasında
olumlu yönde ve anlamlı ilişki olduğunu göstermiş, iş karakteristikleri özerklik
boyutu ile ÖVD nezaket boyutu arasında olumsuz yönde zayıf ilişki bulunmuştur. Ayrıca,
işyeri güvenliğinin iş karakteristikleri ve ÖVD arasında kısmi aracılık rolü üstlendiği
görülmüştür.

Kaynakça

  • Kaynakça
  • Allison, B. J.-Voss, Rihard S.-Dryer, S. (2001), Student Classroom and Career Success: The Role of Organizational Citizenship Behavior, Journal of Education for Business, 76(5), ss. 282-289.
  • Altay, A. (2015), Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ile Kişilik Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Balkın D. B. vd., (2004), Managing Human Resources, Pearson Education, Inc., Upper Saddle River, Fourt Edition, USA,
  • Balkır, Z. G. (2012, İş Sağlığı ve Güvenliği Hakkının Korunması: İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Organizasyonu, Sosyal Güvenlik Dergisi 2012/1, s.56-91.
  • Barksdale, K. Werner, J. M. (2001), Managerial Ratings of In-Role Behaviors, Organizational Citizenship Behaviors and Overall Performance: Testing Different Models of Their Relationship, Journal of Business Research, 51: ss. 145-155.
  • Barutçugil, İ. (2004), Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi, Kariyer Yayıncılık iletisim, Egitim Hiz. Ltd. Şti., Kariyer Yayınları:59, Yönetim Dizisi:15, 1.Baskı, İstanbul.
  • Bergeron, D. M. vd. (2013), Organizational Citizenship Behavior And Career Outcomes: The Cost Of Being A Good Citizen, Journal Of Management, Vol.39, pp. ss. 958-984.
  • Bitmiş, M. G.-Sökmen, A.-Turgut, H. (2014), Örgütsel Vatandaşlık Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirliliğinin Yeniden Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16/2, ss. 1-14.
  • Borman, W.C. and Motowidlo, S.J., (1993), Expanding the Criterion Domain to Include Elements of Contextual Performance, N. Schmitt ve W. C. Borman (Editör), Personnel Selection in Organizations, San Francisco: Jossey-Bass, ss. 71-98.
  • Brief, A. P ve Motowidlo, S. J. (1986), Prosocial Organizational Behaviors, Academy of Management Review, 11 (4), 710 - 725.
  • Chiou, S. F. ve Chen, H. L. (2005), Relationship Between Job Characteristics And Organizational Citizenship Behavior: The Mediational Role Of Job Satisfaction, Social Behavior & Personality, An International Journal, Vol.33, Issue 6, ss. 523-539, 17s, 4 charts.
  • Çalışkan, A. ve Arıkan Ö. (2017), Sağlık Sektörü Çalışanlarında Dönüşümcü Liderliğin Yenilikçi Davranışa Etkisi Örgütsel Vatandaşlık Davranışları’ nın Bu Etkideki Aracılık Rolü Üzerine Bir Araştırma, Mersin İli Örneği, Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3 (2) 2017, 17-38.
  • Ely, R.J. and Thomas, D.A (2001), Cultural Diversity at Work: The Effects of Diversity Perspectives on Work Group Process an Outcomes, Administrative Science Quaterly, 46, ss.229-273.
  • Erez, M. (2011), Cross‐cultural and Global Issues in Organizational Psychology. In S. Zedeck (Ed.), APA handbook of industrial and organizational psychology (Vol. 3, pp. 807-854). Washington, DC: American Psychological Association.
  • Ertürk, E. (2014), Sosyal Mübadele Teorisi Bağlamında Güç Mesafesi ve Örgütsel Adalet Algılamalarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, İşletme Anabilim Dalı, Konya.
  • George, J. M., and Brief, A.P. (1992), Feeling Good-Doing Good: A Conceptual Analysis of the Mood at Work–Organizational Spontaneity Relationship”, Psychological Bulletin, V.112, ss.310-339.
  • Graham, J.W. (2000), Promoting Civic Virtue Organizational Citizenship Behavior: Contemporary Questions Rooted in Classical Quandaries from Political Philosophy, Human Resource Management Review, C.10, S.1, ss. 61-77.
  • Güvercinci, M. (2005), İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Yeni Dönem, İşveren Haziran.
  • Gyekye S.A. and Salminen S. (2005), Are “good soldiers” safety conscious? An examination of the relationship between organizational citizenship behaviours and perception of workplace safety, Social Behaviour and Personality: An International Journal, V. 33(8), ss. 805–20.
  • Hackman, J. R. and Lawler, E. E. (1971), Employee reactions to job characteristics. Journal of Applied Psychology Monograph, 55, ss. 259-286.
  • Hackman, J. R. ve Oldham, G. R. (1975), Development of the job diagnostic survey. Journal of Applied Psychology, 60 (2), ss.159-170.
  • Herzberg, F. (1965), The Motivation To Work Among Finnish Supervisors, Personnel Psychology, Vol.18 Issue 4, Winter, ss. 393-402, 10s.
  • ILO (2016), Türkiye İş Sağlığı ve Güvenliği Profili, Ankara. http://www.ilo.org/public/english/protection/ses/download/docs/turkeyfoot.pdf., (13.03.2016).
  • İleri, Ü. (2014), İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemleri ile Sosyo-Ekonomik Sonuçları, Efil Yayınları, Ankara.
  • İş Kanunu (Sayı No: 4857, 2003).
  • İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (Sayı No: 6331, 2012).
  • İşbaşı, J. Ö. (2000), Örgütsel Vatandaşlık Davranışı: Farklı Ölçeklerin Uygulanabilirliğine ilişkin Bir Çalışma, 8 nci Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi:(Muğla), ss. 359-372.
  • Kaplan, İ. (2011), Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve İş Tatmini İlişkisi: Konya Emniyet Teşkilatı Üzerinde Bir Uygulama, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, İşletme Anabilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Konya.
  • Kaşlı, M. (2007), İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(2), ss. 159-174.
  • Katz, D. (1964), The Motivational Basis of Organizational Behavior, Behavioral Science, S.9, ss. 131-146.
  • Lisa E. B., Lillian E. (2016), Organizational citizenship behaviors and employee depressed mood, burnout, and satisfaction with health and life: The mediating role of positive affect, Personnel Review, Vol. 45 Issue: 4, ss. 626-642.
  • Locke, E.A. (1976), The Nature and Causes of Job Satisfaction, M.D., Dunette (Editör), Handbook of Industrial and Organizational Psychology, Chicago: Rand McNally, ss. 1297-1349.
  • Mackenzie, S. B.-Podsakoff, P. M.-Fetter R. (1991), Organizational Citizenship Behavior And Objective Productivity As Determinants of Managerial Evaluations of Salespersons, Performance, Organizational Behavior and Human Decision Processes, V. 50, ss. 123-150.
  • Mark G. W. vd. (2010), Work characteristics and employee health and well-being: Test of a model of healthy work organization, Journal of Occupational and Organizational Psychology, Volume 77, Issue 4, ss. 565–588.
  • Mattila, M. and Kiviniitty J. (July 2007), Job characteristics and occupational safety of manufacturing jobs at different levels of automation, International Journal of Human Factors in Manufacturing, Volume 3, Issue 3, ss. 243–252.
  • Metinsoy, T. (2010), A Method Of Evaluatin Of Relationship Between The Safety Management And Overall Safety Performance İn Construction İndustry, Unpublished Ph. D. Thesis Boğaziçi University, İstanbul.
  • Moorman, R. H. Blakely, G. L. (1995), Individualism-Collectivism as an Individual Difference Predictor of Organizational Citizenship Behavior, Journal of Organizational Behavior, V.16, ss. 127-142.
  • Oğuz, Y. A. (2013), Avrupa Birliği Sürecinde Türkiye’de İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği ,İş gören ve İşverenin Hukuki Yükümlülükleri, Yayımlanmamış Y.L. Tezi, Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Organ D. W. (1988a), Organizational Citizenship Behavior: he Good Soldier Syndrome, Lexington, MA Lexington Books.4-8
  • Organ, D.W. (1988b), A Restatement of the Satisfaction-Performance Hypothesis, Journal of Management, S.14, ss.547-557.
  • Özkalp, E. (2003), Örgütlerde İşin Çalışanlar İçin Anlamı ve İş Dizaynı, Kamu-İş, S.2/2003.
  • Özpehlivan, M. (2015), Kültürel Farklılıkların İşletmelerde Örgüt İçi İletişim, iş Tatmini, Bireysel Performans ve Örgütsel Bağlılık Kavramları Arasındaki İlişkiye etkileri: Türkiye-Rusya Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Fakültesi, İstanbul.
  • Pelled, L. H. (1996), Demographic Diversity, Conflict and Work Group Outcomes: An Intervening Process Theory, Organization Science, V.7, ss.615-631
  • Piccolo, R. F. ve Colquit, J. A. (2006), Transformational leadership and job behaviors: The mediating role of core job characteristics, Academy of Management Journal, V.49 (2), ss. 327-340.
  • Podsakof, P. M. vd. (2000), Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the heoretical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research, Journal of Management, 26(3), ss. 513-563.
  • Podsakoff, P. vd. (1990), Transformational Leader Behaviors and Their Effeets on Followers Trust in Leader, Satisfaction and Organizational Citizenship Behaviors, Leadership Quarterly, V.1, ss. 107-142.
  • Podsakoff, P.M. and Mac Kenzie, S.B. (1994), Organizational Citizenship Behaviors And Sales Unit Effectiveness, Journal of Marketing Research, August, ss. 351-363.
  • Reader, T. W. (2017), Organizational support for the workforce and employee safety citizenship behaviors: A social exchange relationship, Human Relations, SAGE Journals, Vol 70, Issue 3., ss. 362-385.
  • Robbins, S. P. (1996), Organizational Behavior: Concepts, Controversies and Applications, 7.bs., New Jersey, Prentice Hall.
  • Sekaran, U., (1992), Research Methods For Business, Canada: John Wiley ve Sons, Inc.
  • Smith, C.A.-D. Organ- Near, Y. (1983), Organizational citizenship behavior: Its nature and antecedents, Journal of Applied Psychology, 68(4), ss. 653-663.
  • Şahin, N. S. (2010), Yöneticilerin İşgören Sağlığı ve Güvenliği Uygulamalarına İlişkin Tutumları ve İnşaat Sektöründe Bir Araştırma, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Y.L. Tezi, Malatya.
  • Şimşek, M. S.- Akgemci, T.-Çelik, A. (2001), Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Thomas, D. A. and Robin J, E. (1999), Farklılıklara Önem Kazandırmak, İnsanları Yönetmek, Harvard Business Review Dergisinden Seçmeler, Çeviren: Gündüz Bulut, MESS Yayınları, Yayın No: 307, 4.Baskı, İstanbul.
  • Turnipseed, D. and Murkison, G. (1996), Organizational Citizendhip Behavior an Examination of Influence the Workplace, Leadership and Organizational Development Journal, V.17, ss. 42-47.
  • Turnipseed, D. and Murkison, G. (2000), Good Soldiers and Their Syndrome: Organizational Citizenship Behavior and the Work Environment, North American Journal of Psychology, V. 2, No.2, ss. 281-302.
  • Uysal, B. (2014), Çalışma Yaşamındaki Güncel Gelişmeler Çevresinde İş Dizaynı ve İş Özelliklerinin Proaktif iş Davranışına Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi.
Toplam 58 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ali Tanış

Ömer Turunç

Yayımlanma Tarihi 27 Aralık 2017
Gönderilme Tarihi 14 Ekim 2017
Kabul Tarihi 24 Ekim 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Cilt: 3 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Tanış, A., & Turunç, Ö. (2017). İŞ KARAKTERİSTİKLERİ, İŞYERİ GÜVENLİĞİ VE ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK İLİŞKİLERİ: KÜLTÜRLER ARASI BİR ÇALIŞMA. Uluslararası İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 3(3), 1-24. https://doi.org/10.29131/uiibd.344369

ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİNE İLİŞKİN DERGİ POLİTİKAMIZ

Etik Kurul izni gerektiren çalışmalar (anket ya da ölçek uygulamayı gerektiren, görüşme ve gözlem içeren; doküman, resim, anket vb. diğerleri tarafından geliştirilen ve kullanım izni gerektiren çalışmalar) için etik kurullardan ya da komisyonlardan gerekli izinlerin araştırma yapılmadan önce alınmış olması, bunların makale içeriğinde belirtilmesi ya da ek olarak sunulması gerekmektedir. Bu izinlerin olmaması durumunda yayın ön inceleme safhasında yazara iade edilir.  

Diğer yandan, Araştırma Makalelerinde verisi 2020 yılından önce toplanmış makaleler için ETİK KURUL İZNİ istenmemektedir. Ancak yine bu makalelerde de yöntem kısmında verilerin toplanma tarihlerine ilişkin bilgilere yer verilmesi gerekmektedir.

Hakem değerlendirmelerinde olan araştırmalara ilişkin ham verilerin hakemler tarafından talep edildiğinde sunulması şarttır. Verilerin makalenin yayımı sonrasında da gerektiğinde sağlanması zorunludur. 

MAKALE BENZERLİK RAPORU VE BENZERLİK ORANI HAKKINDA DERGİ POLİTİKAMIZ


Aday makaleler akademik intihal engelleme programından (Örneğin: Turnitin, Ithenticate, intihal.net vb.) alınmış orijinallik raporu ile birlikte gönderilmelidir. Bu oran %20'ye kadar kabul edilmektedir. %20'nin üzerinde benzerlik oranı olan çalışmalar ön kontrol aşamasında iade edilecektir.

ISSN: 2149 - 5823