Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı: Sırplar ve Hırvatlar Arasındaki Sorunlar ve Krallığın Yıkılışı (1918-1929)

Yıl 2018, Sayı: 6, 19 - 53, 25.05.2018

Mevlit Özçelik

https://doi.org/10.32739/uskudarsbd.4.6.39

Öz

1 Aralık
1918’de Sırp-Hırvat-Sloven (SHS) Krallığı tarihte ilk defa Güney Slav
halklarının bir araya gelmesiyle kurulmuş ve bu nedenle tarihte Birinci Yugoslavya
olarak anılmıştır. Krallık kurulduğu andan itibaren Sırp ve Hırvat temelli bir
çatışmanın içerisine girmiştir. Her iki kesim de tarihsel milliyetçi
dayanaklarından hareket etmiş ve Sırplar “Büyük Sırbistan” idealine uygun
olarak krallığın merkezi bir yapıda olmasını savunurken, Hırvatlar ise “tarihi
Hırvat devlet geleneği” fikrine uygun biçimde federal bir devlet yapısının olması
gerektiğini ifade etmiştir. 1921’de Sırp tezlerinin garantisi niteliğindeki m Vidovdan
Anayasası kabul edilmiştir. Böylece Sırpların görüşlerine uygun olarak krallık
merkezi bir idari yapıya sahip olmuştur. Bu tarihten sonra krallık içerisinde
Hırvat muhalefeti artmış ve 1929’da krallık ortadan kalkana kadar da devam
etmiştir. Hırvatların Sırplara karşı muhalefeti, Sırp-Hırvat-Sloven
Krallığı’nın iç siyasetini şekillendirmiştir. Bu makalede 1918 ile 1929 yılları
arasında yaşanan Sırp-Hırvat çatışması temel alınarak Sırp-Hırvat-Sloven
Krallığı’nın iç siyasi yaşamı ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Birinci Yugoslavya, Büyük Sırbistan, Vidovdan Anayasası, Federalizm, Milliyetçilik

Kaynakça

• A. Haluk Ülman, Birinci Dünya Savaşı’na Giden Yol ve Savaş, (Ankara: İmge Kitabevi 2002).
• Abdula Sevda, “Din ve Milliyetçilik: Sırp Ortodoks Kilisesi ve Sırp Milliyetçiliği Örneği”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2013.
• Andrej Mitrovic, “The Yugoslav Question, the First World War and the Peace Conference 1914-1920”, Yugoslavism: Histories of a Failed Ideaiçinde, ed. Dejan Djokiç. (London: Hurst&Company Press 2003), pp. 42-56.