Çocuğun Mahremiyet Eğitiminde Ailenin Rolü Ve Önemi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 14 - 32, 30.12.2023

Seda Şen

https://doi.org/10.58201/utsobilder.1404141

Öz

İslam'da mahremiyet anlayışı, insanın itibarını koruma amacını taşıyan önemli düzenlemelerden biridir. Mahrem ve mahremiyet terimleri, insan bedenini ve kadın-erkek ilişkilerini ifade etmek için kullanıldığında, kişinin dokunulmazlık alanını ifade eder. Mahremiyet, toplumsallaşmanın tarihsel bağlamında din merkezli olduğu düşünülen ve bedenin çıplaklığından söz ve mekânın çıplaklığına doğru evirilen bir kavramdır. Mahremiyet eğitimi, çocukların psikolojik olarak sağlıklı, mutlu ve huzurlu bir şekilde yetişmelerini ve sağlıklı cinsel kimlik bilinci geliştirmelerini sağlayan, onları kötü niyetli insanların istismarından koruyan temel bir eğitimdir. Her ebeveynin, çocuklarının eğitimi konusunda bilinçli davranma sorumluluğu vardır. Mahremiyet eğitimiyle çocuğun hayâ duygusunu öğrenmesi, kendi bedeninin dokunulmazlığına ve değerine saygı duyması sağlanır. Bu makalede, literatür tarama yöntemiyle mahremiyetin tanımı, farklı kültürlerdeki yeri, mahremiyet bilinci kazandırma aşamaları ve ailenin, sosyal medyanın ve çevrenin etkisi araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mahremiyet, Eğitim, Çocuk, Aile, Psikoloji

Destekleyen Kurum

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ, DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI

The role and importance of the family in the child's privacy education

Öz

The understanding of privacy in Islam is one of the important regulations aimed at protecting human dignity. When the concepts of intimacy and privacy are used to express the human body and male-female relations, it refers to the area of immunity. It is thought that privacy and socialization have historically been religion-centered and have evolved from body nudity to the nudity of speech and space. Privacy education is the most necessary basic education that enables children to grow up psychologically healthy, happy and peaceful, develop a healthy sexual identity awareness, and protect them from abuse by malicious people. Every parent has a responsibility to act consciously about the education of their children. It is with privacy education that the child learns the sense of shame and realizes the inviolability and value of her own body. In this article, the definition of privacy, its place in cultures, the stages of raising privacy awareness and the effect of family, social media and environment were investigated by literature review method.

Anahtar Kelimeler

: Religious Education, Privacy, Family, Children, psychology

Kaynakça

• Armağan, S. (2012). İslam Hukukunda Özel Hayatın Gizliliği (Mahfuziyet’i Bir İzah Tecrübesi İslam Tetkikleri Dergisi. 6/3, 156.
• Albayrak, Ş. vd. (ed.), (2022). Tüm Yönleriyle Mahremiyet. Ankara: T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Aydın Avşar, S. (2009). Aşikâr Mahremiyet. İstanbul: A7 Kitap Yayıncılık.
• Bağlı, M. (2011). Modern Bilinç ve Mahremiyet. İstanbul: Düşünce Yayınları.
• Bilgiç, S. (2017). Mahremiyete Dair Ailede Çocuklara Mahremiyet Bilinci Kazandırma Adımları. Konya: Konya İl Müftülüğü Kültür Yayınları.
• CambridgeDictionary.(2023,11Ağustos).https://dictionary.cambridge.org/tr/s%C3%B6zl%C3%BCk/ingilizce-t%C3%BCrk%C3%A7e/accommodation.
• Çakır, S. (2015). 4-6 yaş Aralığındaki Çocuklara Mahremiyet Eğitimi Verilmesinde Din Eğitiminin Rol (Sivas Örneği). Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çalık, N. S. (2018). Beden, Mesken ve Bilgi Mahremiyeti Açısından Sosyal Medyadaki Tasarrufların Fıkhî Açıdan Değerlendirilmesi.7/3, 25-44
• Çalışır, D. (2011). Cinsel Eğitim Çocukluktan Ergenliğe. İstanbul: Profil Yayıncılık.
• Çanga, M. (2016). Kur’an’ı Kerim Lügati ilavelerle Mu’cemü’l Müfehres. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Çekiç, S. (2019). İslam Hukukunda Mahremiyet Ve Sosyal Medya. Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi.
• Çelik, B. Y. (2020). Mahremiyetin Dönüşümü Sosyal Medyada Özel Hayatın Sunumu. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. ed-Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman b. el-Fazl. es-Sünen, nşr. Hüseyin Selim Esed (Riyad: Dâru’l-Muğnî, 1421/2000), "Nikâh", 4;
• Dağ, İ. vd. (2006). Televizyon Programlarındaki Şiddet İçeriğinin, Müstehcenliğin Ve Mahremiyet İhlallerinin İzleyicilerin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri. Ankara: RTÜK Yayınları.
• Davudoğlu, A. (2017). Sahih-i Müslim Tercümesi ve Şerhi. İstanbul: Rıhle Kitap Yayınları. Diler, R. (2014). Mahremiyet Eğitimi Ve Önemi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2/1, 69-98.
• Doğan, M. (2010). Doğan Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: Pınar Yayınları.
• Duran, H. E. (2018). Değerler Eğitimi Bağlamında Mahremiyet Eğitimi (Procedia Computer Science). Ondokuz Mayıs Üniverstesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Duer, H. P.(2004). Mahremiyet Uygarlaşma Sürecinin Miti- II, çev. Mustafa Tüzel Ankara: Dost Kitabevi.
• Görgülü, Ü. (2018). Fetva Soruları Bağlamında Değişen Mahremiyet Kodları (Mahremiyet Bağlamında Sosyal Medya ve Aile). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Gündoğdu, Y. B. (2017). Mahremiyet Eğitiminin Temeli İnsanlık Şerefi (Ailenin Mesuliyetleri) Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7/2, 94.
• Gündüz T. vd. (2011). Ailede Cinsel Eğitim. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Güneş, A. (2018). Nezaket Ve Zerafet İçin Mahremiyet Eğitimi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Güneş, A. (2017) . Güvenli Bağlanma. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Güngör, N. (2016). İslam Hukuku’nda Özel Hayat Kavramı ve Günümüz Uygulamalarına Giriş, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Dergisi 3/4, 69-94.
• Hacıbekiroğlu, M. (2019). Sosyal Medya Kullanımına Bağlı Değişen Mahremiyet Algısı Ve Dindarlık İlişkisi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi.
• Hökelekli, H. (2011). Ailede, Okulda, Toplumda, Değerler psikolojisi Ve Eğitimi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• İpek, N. (2020). İslam’ın Mahremiyet Algısı Işığında Mahremiyet Eğitiminin Çocuk Cinsel İstismarını Önlemedeki Rolü. Binali Yıldırım, Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi.
• Karabulut, O. (1989). İslamda Evlilik Ve Mahremiyetleri. Ankara: Uysal Kitabevi.
• Karaman, H. (2011) Aile İlmihali. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Karagöz, İ. vd. (2006). Dini Kavramlar Sözlüğü. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Karaman, H. vd.(2007). Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Karahisar, T. (2023). Sosyal Medya ile Değişen Mahremiyet: Z Kuşağındaki Öğrencilerin Mahremiyet Algısı Üzerine Bir Araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20/1, 159.
• Korkmaz, Ali. (2014). İnsan Hakları Bağlamında Özel Hayatın Gizliliği Ve Korunması. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 3, 99.
• Köse, S. (2016). Genetiğiyle Oynanmış Kavramlar Ve Aile Medeniyetinin Sonu. Konya: Mehir Vakfı Yayınları.
• Kutsal Kitap, (2018). Tevrat. Kitabı Mukaddes Şirketi. İstanbul: Dorlion Yayınları.
• Kurt, F.(ed.). (2020). Çocuğun Oyun Dünyası Ve Dijital Tehlike Çocuğumu Yetiştirirken, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Kurtoğlu, M. (2016). Bu Çocuk İhmale Gelmez. İstanbul: Nesil Yayınları.
• el-Kuşeyrî, M. (2023, 12 Mayıs) es-Sahîh, nşr. Muhammed Fuad Abdulbâkî .Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1412/1991, "Sıyâm",182.
• Livberber, T. (2018). Sosyal Medyada Mahremiyet, Gözetim Teşhir ve Dikizleme Kültürü. İstanbul: Literatürk Acedemia.
• Lokke, E. (2020). Mahremiyet Dijital Toplumda Özel Hayat, çev. Dilek, B. Koç Üniversitesi Yayınları.
• Martı, H. vd. (2020). Dünü ve Bugünüyle İslam'da Mahremiyet. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Martı, H. vd. (2020). Sorularla Mahremiyet Bilinci. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Öğüt, S. (2003). "Mahrem". Diyanet İslam Ansiklopedisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Özafşar, M. E. vd. (ed.). (2013). Hadislerle İslam, Aile Mahremiyeti Özel Alan. Ankara: Diyanet işleri Başkanlığı Yayınları.
• Özdemir, H. (ed.). (2023). Özel Hayatınız Ne Kadar Gizli? Dijital Mahremiyet. İstanbul: Çamlıca Basım Yayın.
• Paçacı, M. vd. (ed.). (2021). Hayat Rehberi Kur’an Konulu Tefsir. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Richards, N. M. (2010) Solove, Danial J.” Prosser’s Privacy Law: A Mixed Legacy”. California Law Review, 98/6.
• Şişman, N. (2019). Mahremiyet Hayatın Sırları ve Sınırları. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Tanılır, M. N (2002). İnternet Suçları Ve Bireysel Mahremiyet. Ankara: Liberte yayınları.
• Tirmizî, M. (2023, 11 Ağustos). es-Sünen. nşr. Ahmed Muhammed Şâkir vd. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1382/1962, "Zühd", 11 Türk Dil Kurumu. https://sozluk.gov.tr/.
• Tarhan, N. (2023, 12 Mayıs). Mahremiyet ilk 6 yılda öğretilmeli. https://uskudar.edu.tr/tr/icerik/7800/prof-dr-nevzat-tarhanahremiyet-ilk-6-yilda-ogretilmeli
• Vicent, D. (2022). Mahremiyetin Kısa Tarihi. çev. Orhan Düz, Ankara: Fol Yayınları.
• Yörükhan, T. (2012). Sosyolojik Ve Sosyal Psikolojik Görüş Açısıyla Şehir, Konut Ve Mahremiyet. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını.