Effects of Motor Vehicle Emissions on Human Health and Environment

Yıl 2014, Cilt: 19 Sayı: 1-2, 80 - 87, 25.11.2014

Fevzi Kelen

Öz

Continuously increasing world population and together with advances in technology in terms of increased energy consumption environmental pollution causes significant challenges. Air pollution constitutes a significant portion of the environmental pollution. Although many factor together effect in the formation of air pollution, the main factor is ‘‘burning’’ events. An important part of the world energy consumption is obtained by burning fossil originated fuel or their synthetic derivatives. Fossil fuels, used as the main energy source of fuel in internal combustion engines, motor vehicles has become a major source of air pollution in the formation. In addition to this, in comparison of the exhaust emissions which are formed from motor vehicles, besides their pollutants effect, they have immediate and direct toxic qualities effect. In this study, it is aimed to emphasize the harms of emission caused by motorized vehicles and the importance of control systems developed for them.

Anahtar Kelimeler

Internal combustion engines, Motor vehicle emissions, Air pollution, Fuels and burning

Motorlu Taşıt Emisyonlarının İnsan Sağlığı ve Çevre Üzerine Etkileri

Öz

Sürekli çoğalan dünya nüfusu ve teknoloji alanındaki hızlı gelişmelerle birlikte artan enerji tüketimi çevre kirliliği açısından önemli sorunlar teşkil etmektedir. Çevre kirliliğinin önemli bir kısmını hava kirliliği oluşturmaktadır. Hava kirliliği oluşumunda birçok etmen bir arada bulunmasına karşın ana etmen ''yanma'' olaylarıdır. Dünya enerji tüketiminin önemli bir kısmı fosil kökenli yakıt veya bunların sentetik türevlerinin yakılması sonucu elde edilmektedir. Fosil kökenli yakıtların içten yanmalı motorlarda temel enerji kaynağı olarak kullanılması, motorlu taşıtları hava kirliliğinin oluşumunda başlıca kaynak haline getirmiştir. Ayrıca, motorlu taşıtlarda yanmadan sonra açığa çıkan egzoz emisyonları diğer kirleticilere nazaran kirletici etkilerinin yanı sıra ani ve doğrudan etkili toksit özelliklere de sahip olmalarıdır. Bu çalışmada, motorlu taşıt kaynaklı emisyonların zararları ve bunlara karşı geliştirilen kontrol sistemlerine dikkat çekilmek istenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İçten yanmalı motorlar, Motorlu taşıt emisyonları, Hava kirliliği, Yakıtlar ve yanma

Kaynakça

• Anonim (2014). http://tr.wikipedia. org/wiki/Katalitik_konvert%C3% B6r, 02014. converter. Anonim, (2014a). Enjeksiyonlu
• Araçlarda LPG dönüşümü, ikinci ve http://okulsel.net /docs/ index- 359html. 16.05.2014.
• Alkaya, B., Yıldırım, M. A., (2000). Kaynaklı Taşıt
• Azaltılma Yöntemleri. Ekoloji Çevre Dergisi, Ocak-Şubat-Mart 2000, 9(34):15-20, 2000.
• Borat, O., Balcı, M., Sürmen, A. (1994).
• Hava Kirlenmesi ve Kontrol Tekniği. Teknik Eğitim Vakfı Yayınları 3, Ankara, 1994.
• Çakıroğlu, M., (1996). ‘Motorlu Taşıt
• Trafiğinde Egzoz Emisyonları. I. Ulusal Ulaşım Sempozyumu, İstanbul, 1996.
• Ergeneman, M., Arslan, H., Mutlu, M., Taşıt (1998).
• Kaynaklanan Kirleticiler, Birsen Yayınevi, İstanbul, 1998.
• Haşimoğlu, C., İçingür, Y., Öğüt, H., Dizel (2002). Egzoz sirkülasyonunun (EGR) Motor Performansı Emisyonlarına Deneysel Dergisi, 26 (2002),127-135
• Işıksoluğu, M. A., (1997). Dizel Motorlu
• Gazındaki Duman Koyuluğu ve Ölçümünde Karşılaşılan Sorunlar. Mühendis ve Makine Dergisi, sayı 453, sayfa 21-25, Ekim 1997.
• İlkılıç, C., Behçet, R., Aydın, S., Aydın, H., (2009). Dizel Motorlarında Azot Kontrol
• Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu, Karabük, 13-15 Mayıs 2009.
• İçingür, Y., Salman, M.S., (1993). İçten Yanmalı Kaynaklanan
• Kontrol Yöntemleri. 2. Ulusal Yanma Sempozyumu Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 27-29 Eylül 1993. Motorlardan Emisyonlar ve ve Hava Kirliliği Sayfa:115-130,
• Kaytakoğlu, S., Var, F., Öcal, S. E., Motorlu (1995). Taşıtlardan
• Kaynaklanan Kirlilik ve Giderme Yöntemleri. Yanma ve Hava Kirliliği Kontrolü 3. Ulusal sempozyumu, Ankara, 1995.
• Keskin, A., (2009). Dizel Motorlarında
• Partikül Madde Emisyon Kontrolü ve Gelişmeler. 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Karabük, 13-15 Mayıs 2009.
• Kılıç, T., Bozkurt, T., Mamalı, C., Ünal,G., Gümüş,A., Şentürk, H., Solak, Z., Karataş, Ö., (2007). Motorlu Adapazarı’nda
• Taşıtlardan Kaynaklanan Emisyon Envanterlenmesi. Bitirme Projesi 2007. ve Motorlu Adapazarı.
• Kuş, R., (2000). ‘‘Motorlu Taşıtlarda
• Emisyon Kontrol Sistemleri’’, Ders Notları, Konya, 2000.
• Uçarol, H., Kural, E., (2009). Ulaşımda
• Enerji Verimliliği için Hibrid ve Elektrikli Araçlar’’, Mühendis ve Makine Dergisi, 50:594, sayfa,66- 71, 2009.
• Sert, İ., (2008). Balıkesir İl Merkezinde Motorlu Kaynaklanan Envanterinin
• Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir, 200 Taşıtlardan Emisyon Hesaplanması. Soruşbay, C., (2010). Trafik Kaynaklı
• Hava Kirliliği ve Otomotiv Sektöründe Alınan Önlemler. 4. Ulusal Hava Kirliliği ve Kontrolü Sempozyumu, Ekim 2010. 25-27
• Sandalcı, T., (2014). Taşıt ve Çevre. Ders http://www.yildiz.edu.tr/~sandalci /dersnotu, 20.05.2014. Notları,
• Schafer, F., Basshuysen, R. V., (1995).
• Reduced Emissions and Fuel Consumption Engines, Springer-Verlag Press, Germany, 6, 1995. Automobile
• Tünay, O., (1986). Hava Kirliliği ve Kontrolü. Ders Notları, İTÜ.