Mevlânâ’nın Fîhi Mâ Fîh İsimli Eserinde Hadis Kullanımı (Tahrîc ve Tenkîd bağlamında)

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 197 - 237, 31.12.2018

Mustafa Yüceer

Öz

Mevlânâ'nın değişik zaman
ve mekanlarda insanlara anlattığı vaazları Fîhi Mâ Fîh isimli eserde bir
arya getirilmiştir. Yetmiş beş fasıldan oluşan bu eserin iki önemli kaynağından
biri şüphesiz hadis olarak kullanılan metinlerdir. Bu çalışma eserde yer alan
rivayetleri hadis ilmi kriterlerine göre incelemeyi, eserin kaynaklarını sıhhat
değerlerine göre ortaya koymayı hedeflemiş ve çalışmanın sonunda tablolar
oluşturularak rivayetlerin değerlendirilmesi yapılmıştır. Mevlânâ'nın sûfi geleneği taklid ederek hadis rivayetinde ilmi
kriterleri esas almadığı, muhtevaya göre uygun düşen güzel sözleri, mevzu
rivayetleri hadis olarak nakledebilmiştir. Tahrîc çalışmasının neticesine göre Fîhi
Mâ Fîh'te yer alan rivayetlerin %65'i hadis otoritelerince tenkid edildiği
gözlemlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Mevlânâ, Fîhi Mâ Fîh, Hadis, Tahrîc

Kaynakça

• Abdurrezzâk, Ebû Bekir, Hemmâm b. es-San'ânî, (ö.211/ 826), el-Musannef, I-XII, “thk.-thrc.-tlk. Habibur'rahman el-A’zamî”, el-Mektebu’l-İslâmî, Beyrut,1983 Aclûnî, İsmâil b. Muhammed(ö.1162/1652) Keşfu’l-Hafâ ve Muzîlu’l-İlbâs Amme’ştehera mine’l- Ehâdîsi fî Elsineti’n-Nâs, I-II, Mektebetu'l Kudus, 1351
• Ahmed b. Hanbel, (ö.241/855), Musnedu el-İmâm Ahmed b. Hanbel, I-L “thk. Şuayb el-Arnavut”, Muessesetu’r-Risâle, 2.Baskı, Beyrut, 1420.
• -------------- ez-Zuhd, “thk. Muhammed Abdusselam Şâhîn”, Dâru’l Kutubi’l İlmiyye, 1. Baskı Beyrut, 1999.
• Aliyyu’l Kârî, Ali b. Muhammed el-Kârî, (ö.1014/1605) el-Esrâru’l-Merfûa fi’l-Ahbâri’l Mevdûa, “thk. Muhammed b. Lutfi es-Sabbağ”, Mektebetu'l İslami, 1986.
• ------------ el-Masnu’ fî Ma’rifeti’l-Hadîsi’l-Mevdû, “thk. Abdulfettah Ebû Gudde,” Mektebetu’l-Matbûâti’l-İslâmiyye, Beyrut, t.y.
• Aynî, Ebû Muhammed Mahmud b. Ahmed b. Musa b. Ahmed b. Huseyin el-Ayintâbî, (Bedruddîn) (ö.855/1451) Umdetu'l-Kârî Şerhu Sahîhi'l-Buhârî, I-XXV, “thk, Abdullah Mahmud Muhammed Ömer,” Dâru’l Kutubi’l İlmiyye, Beyrut.
• Beğavî, Ebû Muhammed el-Huseyin b. Mes‘ud (516/1122) Şerhu’s Sunne, “thk. Ali Muhammed Muavvaz ve Adil Ahmed Abdulmevcud” Dâru’l Kutubi’l İlmiyye Beyrut, 1992.
• Beyhakî, Ebûbekir Ahmed b. El-Huseyin (ö.458/1066) el-Esmâ ve’s-Sıfat, “tlk, Muhammed Zâhid b. Hasan el-Kevserî,” el-Mektebetu’l Ezheriyyetu li’t-Turâs, Mısır, t.y.-------------- Şuabu'l İman, I-XIV, “thk. Abdulali Abdulhâmid Hâmid” Mektebetu’r-Ruşd, 1. Baskı, Riyad, 2003.
• --------------es-Sunenu'l-Kubrâ, XI, “thk. Muhammed Abdulkadir Ata’, Dâru’l Kutubi’l-İlmiyye, 1.Baskı, Beyrut, 2003
• -------------- Delâilu’n-Nubuvve ve Ma’rifetu Ahvâli Sâhibi’ş-Şerîa, I-VII, Dâru’l Kutubi’l-İlmiyye, 1.Baskı, Beyrut, 1405
• -------------- Kitâbu’z-Zuhdi’l-Kebîr, “thk. Amir Ahmed Haydar,” Beyrut, 1987
• Bezzâr, Ebu Bekir Ahmed b. Amr b. Abdulhalik el- Atiki (ö.292/905), el-Bahru'z Zehhar el-Ma'ruf bi Musnedi Bezzâr, I-XV “thk. Adil b. Sa'd, Mektebetu'l Ulûm ve'l Hikem”, Medine, 1988.
• Buhârî, İsmail b. Muhammed (ö.256/870), el-Câmiu's Sahîh (el-Musned min Hadisi Rasûlillâh Sallallahu Aleyhi Vesellem ve sunenuhû ve eyyâmuhu. “hzr. Salih b. Abdulaziz b. Muhammed b. İbrahim”, Dâru’s-Selam, Riyad, 1419.
• -------------- Kitâbu'l Edebi'l-Mufred, “tlk. ve thrç. Ebû Abdurrahman Muhammed Nasıruddin Elbânî”, Dâru’s-Sadîk, 2.Baskı, Beyrut, 2000.
• -------------- el- Edebu'l-Mufred, “thk, Muhammed Fuad Abdulbaki,” Dâru’l-Beşâiri’l-İslamiye, 2.Baskı, Beyrut, 1989
• -------------- et-Târîhu’l-Kebîr, I-XII, Dâru’l Kutubi’l-İlmiyye, 1.Baskı, Beyrut, 1986
• Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman b. Fadl b. Behrâm (ö.255/869) Musnedu ed-Dârimî el-Ma’rûf Sunen ed-Dârimî, I-IV, “thk. Huseyin Selim Esed”, Dâru’l-Muğnî, Riyad, 1421.
• Deylemî, Şûruveyh b. Şehredâr b. Şîreveyh el-Hemdânî (ö.509/1115) el-Firdevs bime’sûri’l Hıtâb I-VI, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1.Baskı, Beyrut, 1986.
• Ebû Dâvûd, Suleyman b. el-Eş'as es-Sicistani el-Ezdî (ö.275/888), es-Sunen, “hzr. Salih b. Abdulaziz b. Muhammed b. İbrahim”, Dâru’s-Selam, Riyad, 1419.
• -------------- Merâsil Ma‘al Esânîd, “thk. Abdulaziz İzzuddin es-Seyravân,” Dâru’l Kalem, Beyrut, 1986,
• Ebû Nuaym, Ahmed b. Abdillah el-İsfahânî (ö.430/1039) Hilyetu’l Evliyâ ve Tabakâtu’l Esfiyâ, I-X, Dâru’l Fikr, Mektebetu’l Hancî, Beyrut, 1996.
• Ebû Tâlip el-Mekkî, (ö.386/996) Kûtu’l-Kulûb fî Muâmeleti’l-Mahbûb, ve Vasfu Tarîki’l-Murîd ilâ Mâkâmı’t-Tevhîd I-III, “thk. Mahmud b. İbrahim Muhammed”, Mektebetu Dâru’t-Turâs, 1.Baskı, Kahire, 2001.
• Ebu’ş-Şeyh, Ebû Muhammed Abdullah b. Muhammed b. Ca‘fer b. Hayyân el-Ensârî el-İsfahânî (ö. 369/979) Kitâbu’l-Emsâl fi’l-Hadîsi’n-Nebevî, “thk. Abdulali Abdulhamid”, Dâru’s-Selefiyye, 1.Baskı, Bombay,1982.
• Ebû Ya'lâ el-Mevsılî, Ahmed b. Ali b. el-Musnî, et-Temîmî,(ö.307-919) Musnedu Ebî Ya'lâ el-Mevsılî, I-XVI, “thk. Huseyin Selim Esed”, Dâru's-Sekâfeti'l-Arabiyye, 1.baskı, Beyrut, 1992.
• Eflâkî, Ahmet, Âriflerin Menkıbeleri I-II, (çev. Yazıcı, Tahsin) Hürriyet Yay. 1. Baskı, İstanbul, 1973.
• Elbânî, Muhammed Nasıruddin (ö.1420/1999), Daîfu’l-Câmiu's Sağîr ve Ziyâdetuhû, Mektebetu'l İslâmî, 3. Baskı Beyrut, 1988.
• -------------- Sahîhu’l-Câmiu’s Sağîr ve Ziyâdetuh, Mektebetu'l İslami, 3. Baskı Beyrut.
• -------------- Silsiletu'l Ehâdisi'd-Daîfe ve'l Mevzûa ve Eseruha's-Seyyiu fi'l-Umme, I-XIV, Mektebetu'l Maârif, Riyad, 1988.
• -------------- Şerhu Akîdetu’t-Tahavîyye, el-Mektebetu’l İslâmiyye, 8. Beyrut, 1984.
• Furûzanfer, Bedîuzzaman, Biyografi Mevlânâ Celâleddîn, Çev. Feridun Nafiz Uzluk, Milli Eğitim Yayınları, İstanbul,1963.
• Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed (ö.505/1111) İhyâu Ulûmi’d-Dîn, I-IV, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut, 1992
• Gazzî, Muhammed (ö.1061/1645) İtkan mâ Yuhsinu mine'l Ahbâri'd -Dâireti ale'l Elsine, el-Fâruk el-Hadise, Kahire. 1415.
• Gölpınarlı, Abdulbaki, (ö.1982/1378), Mevlâna Celâleddîn, -Hayatı-Felsefesi- İnkılap Kitabevi, İstanbul,2004
• Hâkim en-Nîsâbûrî, Ebû Abdullah, Muhammed b. Abdullah, (ö.405-1014) el-Mustedrek Ale's-Sahihayn, (Zehebî'nin Telhisi ile birlikte) I-IV, “thk. Mustafa Abdulkadir Ata”, Dâru’l Kutubi’l İlmiyye, 1. Baskı, Beyrut, 1990
• Hatip el-Bağdâdî, Ebû Bekr Ahmed b. Ali b. Sâbit, (ö.463/1071) Târîhu Medîneti’s-Selâm, “thk. Beşşar Avvâd Ma’ruf”, Dâru’l Ğarbı’l İslami I-XVII, 1.Baskı Beyrut, 2001.
• Heysemî, Ali b. Ebu Bekr (ö.807/1404), Mecmeu’z-Zevâid ve Menbu’l-Fevâid, I-X, “thk, Huseameddin el-Kudsî,” Mektebetu’l-Kudsî, Kahire 1994
• Hennâd, Ebu’s-Serî Hennâd b. es-Serî b. Mus’ab b. Ebûbekir b. Şibr b. Sa’fuk b. Amr b. Zurare b. Ades b. Zeyd et-Temîmî, ed-Dârimî, (ö.243-) ez-Zuhd, I-II, “thk, Abdurrahman Abdulcabbar,” Dâru’l-Hulefâ, 1.Baskı, Kuveyt, 1406
• Irâkî, Ebû Fazl Zeynu'd-Dîn Abdurrahim b. Huseyin, (ö.806/1403), Tahrîcu İhyai Ulumi'd-din"el-Musemma el-Muğnî an Hamli'l el-Esfar, “hzr. Muhammed Eşref b. Abdu’l-maksud,” Mektebetu’t-Taberiyye, 1. Baskı, Beyrut, 1995
• -------------- Tahricu Ehâdîsi Muhtasaru’l Minhâc fî Usûli’l Fıkh, “thk. Suphi el-Bedrî es-Sâmirâî,” Dâru’l Kutubu’s Selefiyye, Kahire, 1977.
• İbn Abdulber, Ebû Ömer Cemâluddîn Yûsuf b. Abdillâh b. Muhammed b. Abdilberr en-Nemerî (ö. 463/1071), Câmiu’l Beyâni’l-İlm ve Fazlihi, “thk. Ebi’l Eşbâl ez-Zuhrî,” Dâru İbnu’l Cevzi, (t.y.)
• İbn ‘Adî, Ebu Ahmed Abdullah b. Adiyy b. Adiyy el Curcânî (ö.365/975), el-Kâmil Fî Duafâi’r Ricâl, I-IX, “thk. Adil Ahmed Abdulmevcud, Ali Muhammed Muavvaz”, Dâru’l Kutubu’l İlmiyye, Beyrut, 1997.
• İbn Asâkir, Ebu'l Kasım Ali b. Hasan (ö.571/1175), Târihu Medîneti Dımeşk, I-LXXX, “thk. Muhubbidîn Ebî Saîd”, Dâru'l Fikr, Beyrut, 1995.
• İbnu’l Cevzî, Ebu’l Ferec Abdurrahman b. Ali, (ö.597/1201), Kitâbu’l Mevdîût Mine’l Ehâdisi’l Merfûât, I-IV, “thk. Dr.Nureddin Boyacılar”, Edvâu’s-Selef, Riyad,1997.
• -------------- Sıfatu’s-Safve, I-II, “thk., Ahmed b. Ali,” Dâru’l-Hadis, Kahire 2000.
• -------------- el-‘İlelu’l-Mutenâhiye fi’l-Ehâdîsi’l Vâhiye, “thk. İshak el- Esrî,” Dâru’l-Kutubi’l İlmiyye, 1. Baskı, Beyrut, 1983.
• İbn Arabî, Muhyiddin (ö. 638/1240), el-Futûhât el-Mekkiyye, I-XIV, el-Mektebetu’l-Arabiyye, 1. Baskı, Mısır, 1985.
• İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekir Abdullah b. Muhammed b. İbrahim (ö.235-849), el-Musannef, I-XVI, “thk. Hamed b. Abdullah- Muhammed İbrahim el-Lahaydan”, Mektebetu’r-Ruşt, 1.Baskı, Riyad, 2004.
• İbn Râhûye, Ebû Yakub İshak b. İbrahim b. Mahled b. İbrahim b. el-Mervezî, (ö.238-852) Musned-u İshak b. Râhûye, I-V, “thk. Abdu’lgafur b. Abdulhak el-Bulûşî,” Mektebetu’l-İman, 1.Baskı, Medine, 1991
• İbnu’l-Esîr, Ebu’s-Saâdât Mecduddîn el-Mubârek b. Esîruddîn Muhammed b. Muhammed eş-Şeybânî el-Cezerî (ö. 606/1210), en-Nihâye fî Garîbi’l-Hadîs, I-V, “thk, Tâhir Ahmed ez-Zâvî & Mahmud Muhammed et-Tanâcî,” Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1.baskı, Beyrut, t.y.
• İbn Ebî Hâtim, Ebi Muhammed Abdurrahman, (ö.327/931) Kitâbu’l ‘Ilel, I-VII, “thk. (Komisyon) Haz. Sa’d b. Abdullah el-Humeyyid ve Halid b. Abdirrahman el-Cureysî,” Mektebetu’l Melik Fahd, 1.Baskı, Riyad, 1426
• İbn Hacer el-Askalânî, Ahmed b. Ali (ö.852/1448), Hidâyetu'r-Ruvâti ila Tahrîci Ehadisi'l Mesâbih ve'l Mişkât, I-VI; “thrc. Muhammed Nasıruddin Elbânî, thk. Ali b. Hasan Abdulhamid el-Halebî”, Dâru İbn Kayyim ve Dâru ibn Affân, Kahire, 2001.
• -------------- el-Metâlibu’l Âliye bi Zevâidi’l Mesânidi’s Semâniye, I-IXX “hzr, Sa’d b. Nasır b. Abdulaziz eş-Şesrî”, Dâru’l Asıme ve Dâru’l Ğays,1. Baskı, Riyad, 1998.
• -------------- Ecvibetu’l Hafız İbn Hacer el-Askalânî, “thk. Abdurrahim b. Muhammed Ahmed el-Kaşkârî,” Mektebetu’l Advâu’s Selef 1.Baskı, Riyad, 2002.
• -------------- Fethu’l-Bâri bi Şerhi Sahîhi’l Buhârî, I-XII “thk. Abdulaziz b. Abdullah b. Baz, Muhibbu'd-din el-Hatîb, Muhammed Fuad Abdulbaki”, Dâru’l Marife, Beyrut, 1379.
• -------------- ed-Dirâye fî Tahrîci Ehâdisi’l Hidâye, “tash. es-Seyyid Abdullah Hâşim el-Yemânî,” Dâru’l Marife , Beyrut, (t.y.)
• -------------- Lisânu’l Mîzân, I-VII, “thk. Dâiratu'l-Meârif en-Nizâmiyye, Muessesetu'l-Âlemî”, 2.Baskı, Beyrut, 1971.
• -------------- el-Kâfî eş-Şâf fî Ehâdîsi’l Keşşâf, I-IV, Dâru’l-Marife, Beyrut, 1. Baskı, 1407.
• -------------- Telhîsu’l Habîr fî Tahrîci Ehâdîsi’r Râfi‘ıyyi’l-Kebîr, I-IV “hzr. Ebu Asım Hasan b. Abbâs b. Kutb”, Muessesetu Kurtuba, , 1.Baskı, Kahire, 1995.
• İbn Hazm, Ebî Muhammed Ali b. Ahmed b Sa’id, (ö.457/1061) el-İhkâm Fî Usûlu’l Ahkâm, I-VIII, “thk. Ahmed Muhammed Şakir”, Dâru’l Afâk’l Cedide, Beyrut.
• İbn Hıbbân, Ebû Hâtim el-Bustî (ö.354/965) Sahihu İbni Hıbbân bi Tertîbi İbn Belbân, I-XVIII, “thk. Şuayb Arnavut”, Muessesutu’r-risâle, Beyrut,1991.
• İbnu’l-Kayserânî, Ebu’l Fadl Muhammed b. Tahir el-Makdisi (ö.507/1113) Zahîratu’l Huffaz (ez-Zahîratu fî’l Ehâdîsi’z-Za’îfeti ve’l-Mevzûât) I-V, “thk. Abdurrahman el-Firyâvî”, Dâru’s Selefi, I.Baskı, Riyad, 1996.
• İbn Kayyim el-Cevziyye, Şemsuddin Muhammed b. Ebi Bekr, (751/1350) Medâricu’s -Sâlikîn, “thk. Nasır b. Selman es-Sa’vî–Ali b. Abdurrahman-Salih b. Abdulaziz-Halid b. Abdulaziz- Muhammed b. Abdullah, Dâru’s Samî’î, Riyad.
• -------------- Menâru’l Munîf fi’s-Sahihi ve’z-Zaîf, “thk. Abdulfettah Ebû Gudde,” Mektebetu’l Mevsûâti’l İslâmiyye, Beyrut, (t.y.)
• İbn Kesir, Ebû’l Fidâ’ (ö.774/1372), Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, I-VIII, “thk. Sâmî b. Muhammed es-Selâme,” Dâru Taybe, 2.Baskı, Riyad, 1997.
• İbn Kuteybe, Ebû Muhammed ed-Dineverî (ö.276/889), Kitâbu Te’vîli Muhtelifi’l Hadis, “thk. Mustafa es-Sâvî el-Cuveynî,” İskenderiyye, 2002.
• İbn Mulakkîn, Sirâcuddîn Ebi Hafs Ömer b. Ali b. Ahme el-Ensârî (ö. 804/1408) el-Bedru’l Munîr fî Tahrîci’l-Ehâdîsi ve’l Âsari’l-Vâkı’ati fî’ş-Şerhı’l Kebîr, I-X, “thk. Mustafa Ebû’l Ğayt Abdulhayy ve Ebî Muhammed Abdullah b. Suleyman,” Dâru’l Hicret, 1.Baskı Riyad, 2004.
• İbn Mâce, Ebu Abdullah Muhammed b. Yezi el Kazvini (ö.275/879), es-Sunen, “hzr. Salih b. Abdulaziz b. Muhammed b. İbrahim”, Dâru’s-Selâm, Riyad, 1419
• -------------- Sunenu İbn Mâce, “thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî”, (Elbânî’nin hükümleriyle birlikte) I-II, Dâru’l-Fikr, Beyrut, t.y.
• İbn Teymiyye, Takıyyuddin Ahmed (ö.728/1328) Mecmû'u Fetâvâ Şeyhu'l İslam Ahmed b. Teymiyye, “Cem ve Tertip Abdurrahman b. Muhammed b. Kasım,” I-XXXVII, Riyad, 1991.
• -------------- Beyân-ı Telbîsu’l Cehmiyye fî Te’sisi Bide’ıhimu’lıKelâmiyye, I-X, “Takdim: Yahya b. Muhammed el-Hindî,” Mecma’ Melik Fahd, Riyad, 1426.
• Kuşeyrî, Abdulkerim b. Havâzin, (ö.465/1073), Kuşeyri Risâlesi, “hzr. Süleyman Uludağ,” İstanbul, 1981.
• Kudâî, Ebû Abdullah Muhammed b. Selâme b. Cafer b. Ali b. Hakemûn (ö.454-1062) Musnedu Şihâb, I-II, “thk. Hamdî b. Abdulmecid es-Selefî”, Muessesetu'r-Risâle, Beyrut, 1986
• Mevlânâ Celâleddîn Rûmî, Fîhî Mâ Fîh, “Tercüme, Avni Konuk, hzr. Selçuk Eraydın,” İz Yayıncılık 6. Baskı, 2006. Mizzî, Cemâleddîn Ebû’l Haccâc Yusuf, (ö.742/1346), Tehzîbu’l Kemâl fî Esmâi’r Ricâl, I-XXXV, “thk. Beşşâr Avvâd Ma’rûf,” Muessesetu’r-Risâle, Beyrut, 1985.
• Munâvî, Zeynuddîn Muhammed Abdurraûf b. Tâ‘cil‘ârifîn b. Nuriddin Ali, (ö. 1031/1622), Feyzu'l-Kadir Şerhi el-Câmiu's Sağir, I-VI, Dâru'l Muarrefe, 2.Baskı, Beyrut 1972.
• Muslim, Ebi'l Huseyn Muslim b. Haccâc el Kuşeyrî en-Nîsâbûrî (ö.261/875) el-Musnedu's Sahîh(Sahihu Muslim) “hzr. Salih b. Abdulaziz b. Muhammed b. İbrahim”, Dâru’s-Selâm, Riyad, 1419.-------------- Sahîhi Muslim, I-V “thk. Muhammed Fuad Abdulbâkî”, Dâru İhyâ et-Turâsi’l-Arabiyyi, Beyrut, (t.y.)
• Munzirî, Abdulazim b. Abdulkavî, (ö.656/1260), et-Terğıb ve’t Terhib, I-IV, hzr. Ebû Ubeyde Meşhur b. Hasan, (Tahric Elbânî) Mektebetu’l-Maârîf, Riyad, 1424.
• Nesâî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb (ö.303/915), es-Sunenu'l Kubrâ, “thk. Şuayb el-Arnavut,” Muessesetu'r-Risâle, (t.y.)
• -------------- Kitâbu es-Sunenu'l Kubrâ, I-XII, “thk, Hasan Abdulmunim Şelbî, Muessesetu’r-Risâle, 1. Baskı, Beyrut, 2001.
• -------------- el-Muctebâ mine’s-Suneni an Rasûlillah, “hzr. Salih b. Abdulaziz b. Muhammed b. İbrahim”, Dâru’s-Selâm, Riyad 1419
• Nevevî, Yahya b. Şeref (ö.676/1277) Fetâvâ el-İmâm en-Nevevî- Musemmâti bi’l Mesâili’l-Mensûrât, “thk. Muhammed el-Haccâr,” Dâru’l Beşâiri’l İslâmiyye, 6.Baskı, Beyrut, 1996.
• --------------el-Erbaûn, thk. Ahmed Abdullah Bacur, Dâru’l Mısriyye, Kahire,1992.
• --------------el-Ezkâr en-Neveviyye, Mektebetu’r Riyad, Riyad, (t.y.)
• Rahmânî, Ahmed el-Hemdânî, el-İmâm Alî, Munir Yay., Tahran, 1316.
• Serrâc, Ebu Nasr et-Tûsî, (ö.378/988), el-Luma’, “thk. Abdulhalim Mahmud- Taha Abdulbâki Surûr,” Kahire,1960
• Serahsî, Şemsuddin Ebû Bekr Muhammed b. Ebî Sehl (ö. 490/1097), el-Usûl, I-II, “thk. Ebû’l-Vefâ el-Afgânî,” Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, I. Baskı, Beyrut 1993.
• Sağânî, Ebî’l Fazail Hasan b. Muhammed b. Hasan, (ö.650/1254), el-Mevdûât, “thk. Necm Abdurrahman Halef,” Dâru’l-Me’mûn li’t-Turâs 2. Baskı, Beyrut,1985
• Sehâvî, Ebû'l Hayr Muhammed b. Abdurrahman (ö.902/1496) el-Makasidu’l Hasene fi Beyani Kesirin mine'l Ehâdisi'l Muştehira ala'l-Elsine, Dârul-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut. (t.y.)-------------- el-Ecvibetu'l Merdıyye fîmâ Suile Anhu Mine'l Ehâdisi'n Nebeviyye. “thk. Muhammed İshak Muhammed İbrahim,” Dâru'r-Raye. (t.y.)
• Subkî, Ta‘cu’d-Dîn Ebû Nasr Abdulvehhab b. Ali (ö.771/1369), Tabâkatu'ş Şâfiîyeti’l Kubra, I-X, “thk. Mahmud Muhammed et-Tanâhî ve Abdulfettâh Muhammed el-Hulv,” Cizre,1336.
• Suyûtî, Celaleddin Abdurrahman b. Ebûbekr (ö.911/1505) ed-Dureru’l Muntesira fi Ehâdisi’l Muştehira, “thk. Muhammed b. Lutfi es-Sıbağ,” Câmiatu Melik Suud, Riyad (t.y.) -------------- el-Câmiu’l Ehâdisi’l Kebîr, “Cem ve Tertib; Abbas Ahmed Sakr ve Abdul Cevvâd,” Dâru’l Fikr Beyrut, 1994.
• -------------- el-Câmiu’s Sağîr fî Ehâdîsi’l Beşîri’n Nezîr, Dâru’l Kutubi’l İlmiyye, Beyrut, 1990.
• -------------- Miftâhu’l-Cenne fî’l-İhticâcı bi’s-Sunneti, Nâşir: İdâretu’t-Tabâ’ati’l-Munîriyye, Mısır, t.y.
• -------------- el-Hâvî li’l-Fetâvâ, I-II, Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, Beyrut, t.y.
• Şâfiî, Muhammed b. İdris (ö.204/808) er-Risâle, I-II, “thk. Ahmed Muhammed Şakir,” Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut, t.y.
• Şevkânî, Muhammed b. Ali (ö.1250/1834), el-Fevâidu'l Mecmûa fi'l Ehâdisi'l Mevdûâ, “thk. Abdurrahman b. Yahya el-Muallimî el-Yemânî,” el-Mektebetu’l İslâmî, Beyrut, 1987.
• Taberânî, Ebû’l Kâsım Suleyman b. Ahmed (ö.360/971), el-Mu‘cemu’l Evsat, “thk. Ebû Muaz Tarık b. Avd b. Muhammed ve Ebû’l Fazl Abdu'l-Muhsin b. İbrahim el-Hısinî,” Dâru'l Harameyn, Mekke, (t.y.)
• -------------- el-Mu'cemu'l-Kebîr, I-XXV, “thk. Hamdî b. Abdulmecid es-Selefî,” Mektebetu İbn Teymiyye, 2.Baskı, Kahire,1994
• Tirmizî, Ebû İsa, Muhammed b. İsa, (ö.279/892) el-Câmîu’l-Muhtasaru mine’s-Suneni an Rasûlillah, “hzr. Salih b. Abdulaziz b. Muhammed b. İbrahim”, Dâru’s-Selâm, Riyad, 1419
• Ukaylî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Amr b. Musa b. Hammad, (ö.322/926) Kitâbu’d-Dua’fâi’l-Kebîr, I-IV, “thk. Abdulmu’ti Emin Kal’îcî,” Dâru’l Kutubi’l İlmiyye, 1.Baskı, Beyrut, (t.y.)
• Uysal, Muhittin, Tasavvuf Kültüründe Hadis, (Tasavvuf Kaynaklarındaki Tartışmalı Rivayetler) Ensar Yayınları, 1. Baskı. İstanbul 2012
• Yeniterzi, Emine, Mevlânâ Celâleddîn Rûmî, TDV Yayınları, Ankara,1997
• Yıldırım Ahmet, Tasavvufun Temel Öğretilerinin Hadislerdeki Dayanağı, TDV Yayınları 2.Baskı, Ankara 2009
• Zehebî, Muhammed b. Ahmed b. Osman (ö.748/174) Tertîbu’l Mevdâût, “thk. Kemal b. Beysûnî Zağlul,” Dâru’l Kutubi’l İlmiyye, Beyrut, 1994.
• -------------- Mîzânu’l-İ’tidâl fî Nakdi’r-Ricâl, I-VIII, “thk. Ali Muhammed Muavvâd ve Âdil Ahmed Abdulmevcûd,” Dâru’l Kutubi’l İlmiyye, 1.Baskı, Beyrut, 1995
• --------------Târîhu’l-İslâm ve Vefeyâtu’l Meşâhîri ve’l E‘lâm, I-LIII, “thk. Ömer Abdusselam Tedmûrî,” Dâru’l Kitâbi’l-Arabî, 2.Baskı, Beyrut, 1990.
• --------------Telhîsu Kitabi'l-Mevduât (li-İbni’l-Cevzî) “thk. Ebû Temîm Yâsir b. İbrahim b. Muhammed”, Mektebetu’r-Ruşd, Riyad, 1998
• Zerkeşî, Bedruddin Ebû Abdillah Muhammed b. Abdillah (ö.794/1392) el-Leâlî’l-Mensûra fi’l Ehâdîsi’l-Meşhûra el Ma’rûf bi “et-Tezkire fi'l-Ehadisi'l-Muştehire, “thk. Mustafa Abdulkadir Ata,” Dâru'l-Kutubu'l-İlmiyye, Beyrut, 1986.
• Zeylaî, Ebû Muhammed Abdullah b. Yusuf el Hanefi, (ö.762/1366) Nasbu’r Râye li Ehâdisi’l Hidâye, “thk. Muhammed Avvâme,” Muessesetu’r-Reyyân, Beyrut,1997.-------------- Tahrîcu’l Ehâdîs ve’l-Âsâr’il-Vakı’ati fî-Tefsîri’l-Keşşâf li-z-Zemahşerî, “thk. Abdullah b. Abdurrahman b. es-Sa’d,” Dâru İbn Huzeyme, I-IV, Riyad, 1414.
• Zurkânî, Muhammed b. Abdulbaki, (ö.1122/1710), Muhtasar-u Makâsıd, “Muhammed b. Lutfi es-Sıbağ”, el-Mektebetu'l-İslâmî, Beyrut, 4.Baskı, (t.y.)