5-6 YAŞ ÇOCUKLARIN SOSYAL BECERİ, AKRAN İLİŞKİLERİ VE OKULA UYUM DÜZEYLERİ İLE KARDEŞ DEĞİŞKENLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Year 2014, Issue: 41, 0 - 11, 01.03.2014

Hülya GÜLAY Ogelman Hatice Erten Sarıkaya

Abstract

Bu çalışmada, 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri, akran ilişkileri, okula uyum düzeyleri ile kardeş ilişkileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın örneklem grubunu, Denizli il merkezinde, okul öncesi eğitime devam eden 5-6 yaş grubundan 70 çocuk oluşturmuştur. Araştırmanın sonuçlarına göre kardeş sahibi olup olmama ile sosyal beceri düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmaktadır. Kardeş sahibi olup olmama ile akran ilişkilerine bağlı değişkenlerden saldırganlık, dışlanma, sosyal olmayan davranış, aşırı hareketlilik ve akran şiddetine maruz kalma arasında anlamlı bir farklılık bulunmaktadır. Ancak kardeş sahibi olup olmama ile olumlu sosyal davranış ve korkulu-kaygılı olma davranışları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Kardeş sahibi olup olmama ile okula uyum düzeylerine bağlı değişkenlerden okuldan kaçınma, okulu sevme, kendi kendini yönetme ve genel okula uyum arasında anlamlı bir farklılık bulunmaktadır. Buna karşılık kardeş sahibi olup olmama ile işbirlikli katılım arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. Kardeş sayısı ile sosyal beceri düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık ortaya konulmamıştır. Akran ilişkileri değişkenlerinden saldırganlık ve sosyal olmayan davranış ile kardeş sayısı arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Olumlu sosyal davranış, dışlanma, korkulu-kaygılı olma, aşırı hareketlilik ve akran şiddetine maruz kalma değişkenleri ile kardeş sayısı arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Okula uyum değişkenlerinden işbirlikli katılım, okulu sevme ve genel okula uyum ile kardeş sayısı arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Okuldan kaçınma ve kendi kendini yönetme değişkenleri ile kardeş sayısı arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Kardeş cinsiyeti ile sosyal beceri düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık belirlenmiştir. Saldırganlık, aşırı hareketlilik ve akran şiddetine maruz kalma ile kardeş cinsiyeti arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Olumlu sosyal davranış, dışlanma, korkulu-kaygılı olma, sosyal olmayan davranış değişkenleri ile kardeş cinsiyeti arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Okula uyum düzeyleri değişkenlerinden kendi kendini yönetme davranışı ile kardeş cinsiyeti arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. İşbirlikli katılım, okuldan kaçınma, okulu sevme ve genel okula uyum değişkenleri ile kardeş cinsiyeti arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır.

Keywords

Kardeş, Sosyal Beceri, Akran İlişkileri, Okula Uyum, Okul Öncesi Dönem

RELATIONSHIPS BETWEEN VARIABLES OF SIBLING AND SOCIAL SKILLS, PEER RELATIONS AND SCHOOL ADJUSTMENT LEVELS OF 5-6 YEAR OLD CHILDREN

Abstract

This study investigated relationships between social skill, peer relation, school adjustment levels and sibling relations of 5-6 year-old children. The sample group of the study consisted of 70 children in the age group of 5-6 years, who attended at preschool education in the city center of Denizli. According to results of the study, there was a significant difference between social skill levels and their status of sibling. There was a significant difference between their status of sibling and aggressiveness, exclusion, asocial behavior, hyperactivity and peer victimization, which are variables based on peer relations. However, there was no significant difference between their status of sibling and prosocial and anxious-fearful behaviors. Difference between their status of sibling and school avoidance, school liking, self-directiveness and general school adjustment, which are variables based on school adjustment levels, was significant. On the other hand, there was no significant difference between their status of sibling and cooperative participation. No significant difference between number of siblings and social skill levels was determined. There was a significant difference between number of siblings and aggressiveness, and asocial behavior, which are variables of peer relations. No significant difference was observed between variables of prosocial behavior, exclusion, anxious-fearful, hyperactivity and peer victimization and number of siblings. There was a significant difference between number of siblings and cooperative participation, school liking and general school adjustment, which are variables of school adjustment. No significant difference between number of siblings and school avoidance and self-directiveness was found. There was a significant difference between gender of sibling and social skill levels. A significant difference was observed between gender of sibling and aggressiveness, hyperactivity and peer victimization. There was no significant difference between gender of sibling and variables of prosocial behavior, exclusion, anxious-fearful, and asocial behavior. A significant difference was determined between self-directiveness, which is one of variables of school adjustment level, and gender of sibling. No significant difference was observed between gender of sibling and cooperative participation, school avoidance, school liking and general school adjustment variables.

Keywords

Sibling, Social Skill, Peer Relationships, School Adjustment, Preschool Period