DÜŞÜK TUTARLI VERGİ DAVALARINDA YÜKSEK TUTARLI VEKÂLET ÜCRETİ SORUNU: ANAYASAL EKSENDE BİR İNCELEME

Year 2024, Issue: 73, 241 - 270, 25.10.2024

Osman Sarıaslan

https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1573528

Abstract

Bireysel başvurunun önemli sonuçlarından biri de hukukun anayasallaşmasıdır. Böylece tüm hukuk pratikleri, sadece kendi mecrasında değil, anayasal eksende de ele alınıp uygulanmakta ve/veya yorumlanmaktadır. Bu da karşılaşılan bir meselenin hangi hukuk dalının münhasır alanına ilişkin olursa olsun anayasal düzeyde ne anlam ifade ettiği, anayasanın en temel varlık sebebi olan temel hak ve hürriyetlere etkisinin nasıl olacağının düşünülmesi ve ona göre bir uygulama ya da yorumlama faaliyetine girişilmesi lüzumunu ortaya koymaktadır. Yaşanan bu süreç hak merkezli hukuk paradigmasının bireysel başvuruyla birlikte hukukumuzda zemin kazanması olarak nitelendirilebilir. Bu süreç, daha önceki hâkim hukuk anlayışı içinde sorun olmayan ya da sorun olarak kabul edilmeyen bazı uygulamaları gün yüzüne çıkarmıştır. Bu türden sorunlar, kendine has bazı özellikleri ile diğer yargısal pratiklerden ayrışan vergi yargılamasında da karşımıza çıkmaktadır. Bu sorunlardan biri de bazı vergi davalarında taraflara hükmedilecek avukatlık vekâlet ücretinin tutarının tespitine ilişkindir. Özellikle de avukatlık asgari ücret tarifelerinin artışı ile belirginleşen maktu vekâlet ücretinin (çok) altında kalan vergi davaları için hükmedilecek avukatlık vekâlet ücreti, son birkaç yıldır ciddi bir adalet sorununa dönüşmüş durumdadır. Bu kapsamda çalışmada; söz konusu sorunun vergi yargısına özelinde oluşum süreci incelenmekte ve sorunun çözümü için ele alınması gereken anayasal eksen ve sorunun çözümüne ilişkin somut öneriler tartışılmaktadır.

Keywords

Vergi Yargılaması, Avukatlık Vekâlet Ücreti, Mahkemeye Erişim Hakkı, Anayasa, Yargılamanın Ekonomikliği İlkesi, Orantılılık

References

• Acinöroğlu S, “Vergi Davasının Hukuki Niteliği”, C.23, S.3, 2009, Ankara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, ss. 191-207
• Ağar S, “Vergi Davalarının Hukuki Niteliği”, S.62, 2006,TBB Dergisi, ss. 262-297.
• Akdemir S, “Hak Merkezli Yenilikçi Hukuk Düşüncesi”, C.5, S.3, Temmuz 2017, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, ss. 207-224
• Aydın M, “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin Eleştirisi”, S.63, Y.2006, TBB Dergisi, ss. 72-95
• Çayan G, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Mahkemeye Erişim Hakkı”, S.28, Y.7, Ekim 2016, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, ss. 235-271
• Dursun H, “Vergi Uyuşmazlıklarından Doğan Davaların Kuramsal Niteliğini Saptayabilmek”, S.78, 2008, TBB Dergisi, , s. 227-286
• Doğru O/Nalbant A; İnsan hakları Avrupa Sözleşmesi Açıklama ve Önemli Kararlar, Cilt. 1, s. 620-630.
• Onar S S, İdare Hukukunun Umumi Esasları, Cilt:3, İsmail Akgün Matbaası, 3. Basım, 1966, İstanbul
• Turmangil C, “Vergi Davasının Hukuki Niteliği, Ankara Üniversitesi”, C. 39, S.1-4, Hukuk Fakültesi Dergisi, ss. 125-156
• Anayasa Mahkemesi Kararları
• AYM, 30.11.2023 gün ve E:2023/101 K:2023/207 sayılı kararı
• Kemtaş Tekstil İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. Başvurusu, AYM, Başvuru No: 2020/22192, K.T. 17.05.2023.
• Mohamma Salem Pashto ve Nazı Salem Başvurusu, AYM, Başvuru No: 2019/26339 K.T. 17.05.2023.
• Fatih Kökçinar Başvurusu, AYM, Başvuru No: 2021/52647, K.T. 13.04 2023.
• Atalay Yıldız Başvurusu, AYM, Başvuru No: 2021/14356, K.T. 7.6.2023.
• Deniz Yavuncu ve diğerleri [GK] Başvurusu, AYM, Başvuru No: 2018/5126, K.T. 23.02.2023.
• Ahmet Baş [GK] Başvurusu, AYM, Başvuru No: 2019/42746 K.T. 17.05.2023.
• Sadettin Ekiz Başvurusu, AYM, Başvuru No:2016/9364, K.T. 9.5.2019.
• Danıştay Kararları
• Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu E:2013/3 K:2019/1 T: 02.08.2019.
• Danıştay Sekizinci Dairesi E:2007/1110 K:2008/332 T: 23.08.2008.
• Mahkeme Kararları
• İstanbul 2. Vergi Mahkemesi E:2023/1589 K:2023/2637 T: 14.11.2023.
• İstanbul 4. Vergi Mahkemesi E:2022/2149 K:2023/1378 T: 31.05.2023.
• İstanbul 6. Vergi Mahkemesi E:2023/1555 K:2023/2664 T: 30.11.2023.
• İstanbul 6. Vergi Mahkemesi E:2023/1656 K:2023/2631 T: 30.11.2023.
• İstanbul 6. Vergi Mahkemesi E:2023/1598 K:2023/2527 T: 29.11.2023.
• İstanbul 15. Vergi Mahkemesi E:2023/1719 K:2024/59 T: 29.01.2024.