DİL BECERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE TİYATRO METİNLERİNDEN YARARLANMA

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 85 - 103, 27.12.2018

Mustafa Ulutaş

Öz

Ana dili eğitimi, dil becerilerinin (dinleme, konuşma, okuma ve yazma) eşgüdümüyle gerçekleşmektedir. Eğitim ve öğretim sırasında her dil becerisi, kendi içinde bağımsız olmakla beraber uygulamada bütüncül bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Bu bütüncül yaklaşımı sürekli kılmak ve geliştirmek için farklı kaynaklar kullanılabilmektedir. Bunlardan biri de tiyatro metinleridir. Tiyatro metinleri ve bunun yanında drama yöntemi, dil becerilerinin gelişim sürecinde öğrencilerin ilgilerini çeken ve onları aktif kılan unsurlar olarak dikkat çekmektedir. Bu çalışmada, dil becerilerinin geliştirilmesinde tiyatro metinlerinin önemine vurgu yapmak amacıyla iki tiyatro metni Türkçe Dersi 2018 Öğretim Programı kazanımlarıyla ilişkilendirilmiştir. Ayrıca Türkçe ders kitaplarında kullanılan tiyatro metinleri belirlenerek bunların kullanım durumları ile ilgili birtakım yorumlarda bulunulmuştur. Doküman incelemesine dayalı olarak yapılan çalışmada, dil becerilerinin geliştirilmesinde tiyatro türünün önemine ilişkin görüşler ifade edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dil becerileri, Tiyatro, Türkçe öğretim programı, Kazanım

Kaynakça

• Akoğuz, M. (2002). İletişim sanatlarının geliştirilmesinde yaratıcı dramanın etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akyol, A. Köksal. (2011). İlköğretimde drama. İstanbul: Kriter.
• Alpöge, A. (2006). Yorumlanmayı bekleyen Baltacıoğlu. İ. H. Baltacıoğlu, Tiyatro nedir (s. 5-44) içinde. İstanbul: Mitos-Boyut.
• Altunbay, M. (2012). Dil öğreniminde ve öğretiminde tiyatronun kullanımı ve tiyatronun temel dil becerilerine katkısı. Turkish Studies, 7(4), 747-760.
• Aykaç, M. (2011). Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin anlatma sanatlarına etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aytaş, G. (2003). Okullarda drama ve tiyatro eğitimi. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 4(37).
• Aytaş, G. (2006). Edebî türlerden yararlanma. Millî Eğitim Dergisi, 34(169), s. 261-276.
• Aytaş, G. ve Uysal, B. (2016). Tiyatro ve drama uygulamaları dersi kapsamında sergilenen oyunlara dair tematik bir değerlendirme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(4), 530-544. Baltacıoğlu, İ. H. (1951). Tiyatro dili üzerine düşünceler. Türk Dili Dil ve edebiyat Dergisi, 1(2), s. 31-32.
• Baltacıoğlu, İ., H. (2006). Tiyatro nedir. İstanbul: Mitos-Boyut.
• Barrault, J., L. (1966). Tiyatro gerekli, bağımsız, arı bir sanattır. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi Tiyatro Özel Sayısı, 15(78), s. 809-813.
• Bush, B., J. (1985). Effects of creative drama instruction on the story grammar knowledge of field-dependent and field-independent primary grade students (Unpublished Doctoral Dissertation). University of Missouri, Missouri-Kansas City.
• Clark, R., Morrison, T. G. ve Wilcox, B. (2009). Readers’ theater: A process of developing fourth-graders’ reading fluency. Reading Psychology, 2009(30), 359–385.
• Corcoran, C. A. (2005). A study of the effects of readers' theater on second and third grade special education students' fluency growth. Reading Improvement, 42(2), 105-111.
• Cormack, R. (1980). Creative drama in the writing process: The impact on elementary students’s short stories (Unpublished Masters’ Thesis). York University, Canada.
• Crumpler, T., ve Schneider, J., J. (2002). Writing with their whole being: A cross study analysis of children’s writing from five classrooms using process drama. Research in Drama Education: The Journal of Applied Theatre and Performance, 7(1), 61-79.
• Çifci, M. (2010). Dil öğretimi. İsmet Çetin. (Ed.), Dil ve edebiyat öğretim yöntemleri (s. 107-158) içinde. Ankara: Nobel.
• Dilidüzgün, Ş. ve Kuyumcu, N. (2013). Türkçe derslerinde tiyatro metinlerinin işlevselliği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 347-358.
• Enginün, İ. (1993). Tiyatroda dil. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 1993/I(493), s. 11-14.
• Fennessey, S. (2006). Using theater games to enhance language arts learning. International Reading Association, 59(7), pp. 688-694.
• Gönen, M., ve Dalkılıç, N. (2009). Çocuk eğitiminde yaratıcı drama. İstanbul: Epsilon.
• Güler, İ. K. (2008). İlköğretim dördüncü sınıf Türkçe dersinde Yaratıcı drama yönteminin etkililiği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
• Kara, Ö.T. (2011). Dramayla öykü oluşturma yönteminin Türkçe dersi ikinci kademe öğrencilerinin tutumlarına etkisi, MKU Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16), 239-254.
• Karateke, E. (2006). Yaratıcı dramanın ilköğretim II. kademede 6. sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım sanatlarına olan etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Kazıcı, E. (2008). İlköğretim ikinci kademe Türkçe derslerinde deyim ve atasözlerinin öğretiminde dramatizasyon yönteminin etkililik düzeyi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Keehn, S., Harmon, J. ve Shoho, A. (2008). A study of readers theater in eighth grade: ıssues of fluency, comprehension, and vocabulary. Reading & Writing Quarterly, 2008(24), 335-362.
• Koç, R. ve Kıymaz, M. S. (2013). 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan tiyatro metinleri̇ ile bu metı̇nlerı̇n orı̇jı̇nallerı̇nı̇n karşılaştırılması üzerine bir inceleme. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), 821-849.
• Kodaz, A. (2007). Ortaöğretim 9. sınıflarda dil öğretiminde drama yönteminin etkililiği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• MEB. (2006). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2018). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Nuhoğlu, M., M., Taş, H., Karakuş, E. (2007). Türkçe öğretiminde tiyatro ve uygulamalar. Ankara: Maya Akademi.
• Nutku, Ö. (1970). Tiyatroda dil ve “tavır” sorunu. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 22(227), s. 381-384).
• Nutku, Ö. (1974). Tiyatroda dil ve tavır sorunu. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 29(272), s. 660-667.
• Nutku, Ö. (2006). Oyun, çocuk, tiyatro (2. baskı). İstanbul: Özgür.
• Oflazoğlu, A. T. (2011). Elif ana (2. baskı). İstanbul: İz.
• Oflazoğlu, A., T. (1985). Dil ve tiyatro. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 50(408), s. 407-413.
• Pappas, H. (1979). Effect of drama-related activities on reading achievement and attitudes of elementary children (Unpublished doctoral dissertation). Lehigh University, United States.
• Saraç, G. (2007). The use of creative drama in developing the speaking skills of young learners (Unpublished Master’s Thesis) Gazi University Institute of Educational Sciences, Ankara.
• Tecer, A., K. (2009). Bütün oyunları I. İstanbul: Mitos Boyut.
• Uşaklı, H. (2011). Drama ve iletişim sanatları (2. baskı). Ankara: Nobel.
• Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2005). Tiyatro ve canlandırma (7. Baskı). Ankara: Akçağ.
• Yazgan, M. (2000). İlköğretim okullarının I. Kademesinde dinlediğini anlama davranışının kazandırılmasına dramatizasyonun etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yükseköğretim Kurulu. (2018). Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları (Yeni). http://www.yok.gov.tr/web/guest/anasayfa?p_p_auth=3KukCLii&p_p_id=101&p_p_lifecycle=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&_101_struts_action=%2Fasset_publisher%2Fview_content&_101_assetEntryId=41807950&_101_type=content&_101_urlTitle=yeni-ogretmen-yetistirme-lisansprogramları&redirect=http%3A%2F%2Fwww.yok.gov.tr%2Fweb%2Fguest%2Fanasayfa%3Fp_p_id%3D3%26p_p_lifecycle%3D0%26p_p_state%3Dmaximized%26p_p_mode%3Dview%26_3_keywords%3Dlisans%2Bprogram%26_3_struts_action%3D%252Fsearch%252Fsearch%26_3_redirect%3D%252F adresinden 15.10.2018 tarihinde erişilmiştir.