Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Yapay Zekâ Kullanımına Dair Öğrenici Görüşleri

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 1 - 22, 30.06.2025

Erkam Küçük , Ömer Solak

Öz

Son birkaç yılda hızla gelişen yapay zekâ (YZ) teknolojileri, eğitimde devrim niteliğinde yenilikler yaratmıştır. Öyle ki YZ destekli uygulamalar ve web platformları, dünyada yabancı dil öğretim süreçlerini etkilemeye başlamıştır. Ne var ki öğretici, öğrenici ve diğer eğitsel paydaşların konuya dair görüşleri netleşmiş değildir. Bu çalışmada Türkiye’de yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrenicilerin YZ destekli araçların Türkçenin yabancı dil öğretiminde kullanımı ve öğrenmeye etkileri hakkında görüşleri ele alınmıştır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, TÖMER’de öğrenim gören B2 ve C1 seviyelerindeki 21 öğrenici ile yarı yapılandırılmış görüşme yapılarak toplanmıştır. Ardından verilen yanıtlara yönelik birtakım kod ve temalar oluşturulmuştur. Bunlara göre yapılan analizde söz konusu araçların özellikle okuma ve yazma becerilerini bazı noktalarda etkilediği görüşünün öne çıktığı tespit edilmiştir. Öğreniciler YZ’yi Türkçe dilbilgisi kurallarını öğrenme amaçlı kullandıklarını, gelecekte YZ’nin kişiselleştirilmiş dil öğretimi yapabileceğini ve öğreticilerin yerini alabileceğini de ifade etmişlerdir. YZ uygulama ve platformların kullanımında en sık karşılaşılan sorunların ise ücretli olması ve bilgi yetersizliği/yanlışlığı olarak öne çıkmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlardan hareketle eğitim alanında özel olarak tasarlanmış, öğrenme süreçlerini destekleyen YZ araçları geliştirilmesi ve öğreticilere YZ becerileri eğitimleri verilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi , yapay zekâ , durum çalışması , kişiselleştirilmiş dil öğretimi , öğrenici

Learners' Views on the Use of Artificial Intelligence in Teaching Turkish as a Foreign Language

Öz

Artificial intelligence (AI) technologies, which have developed rapidly in recent years, have brought revolutionary innovations to the education sector. AI-supported applications and web platforms have begun to impact foreign language teaching processes worldwide. However, the views of educators, learners, and other educational stakeholders on the subject are not yet clear. This study examines the views of learners studying Turkish as a foreign language in Turkey on the use of AI-supported tools in Turkish language teaching and their effects on learning. A case study method from qualitative research designs was used in the study. The data for the research were collected through semi-structured interviews with 21 learners at the B2 and C1 levels studying at TÖMER. Then, a number of codes and themes were created based on the responses given. According to the analysis conducted based on these, it was determined that the opinion that these tools affect reading and writing skills in particular at certain points was prominent. The students stated that they used AI to learn Turkish grammar rules and that in the future, AI could provide personalized language teaching and replace teachers. The most common problems encountered in the use of AI applications and platforms were their cost and insufficient/incorrect information. Based on the results obtained in the study, it is recommended that AI tools specifically designed for the education sector to support learning processes be developed and that teachers be provided with AI skills training.

Anahtar Kelimeler

teaching Turkish as a foreign language , artificial intelligence , case study , personalized language teaching , learner

Kaynakça

• Akkaya, N., ve Şengül, L. (2023). Sohbet robotları (chatbots) ve yabancı dil eğitimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 58, 2988–2999. https://doi.org/10.53444/deubefd.1340781
• Aydoğan, H., ve Uzan, Ş. B. (2025). Intelligence supported EFL learning. Modern Research and Studies in Educational Sciences III, 291.
• Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2018). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (5th ed.). Sage.
• Çangal, Ö., Çelik, M. E., ve Başar, U. (2025). Yabancılara Türkçe öğretiminde yapay zekâ kullanımına yönelik öğretici görüşleri. Aydın Tömer Dil Dergisi, 10(1), 57-97. 7 10.17932/IAU.TOMER.2016.019/ tomer_v010i1003
• Demir, S. Ö., ve Çetin, M. (2025). Bir üretken yapay zekâ aracı olarak ChatGPT’nin Yabancı dil öğretiminde kullanılmasına ilişkin görüşler. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 11(1), 207-234. https://doi.org/10.31464/jlere.1501596
• Du Boulay, B. (2016). Artificial intelligence as an effective classroom assistant. IEEE ıntelligent systems, 31(6), 76-81.
• Duggan, S. (2020). AI in education: change at the speed of learning. UNESCO Institute for Information technologies in education, 14-15.
• Elmas, Y., ve Yücel, D. (2024) Yabancı dil Türkçe öğretiminde İstem Mühendisliği teknikleriyle sohbet robotlarının kullanımı. Social Sciences and Academic Studies 2734-2328 10.52096/jcsl.05.09.04
• İskender, H. Z., Tokul, S., & Çevirme, H. (2025). Türkiye'de yabancı dil öğretimi ve yabancılara Türkçe öğretiminde yapay zekâ: Bilimsel çalışmaların incelenmesi. In XI. International Eurasian Educational Research Congress Bildiri Özet Kitabı (s. 203). Anı Yayıncılık
• Karagöl, E., ve Yıldırım Bilgen, D. (2025). Türkçe eğitiminde yapay zekâ kullanımı: Türkçe eğitimcileri yapay zekâ hakkında ne düşünüyor? Ana Dili Eğitimi Dergisi, 13(2), 356–374. https://doi.org/10.16916/aded.1611540
• Köçeri, K., ve Kırkkılıç, H. A. (2024). Yapay zekânın Türkçe dil yeterliliğinin gelişimi üzerindeki etkileri: Türkçe ve Türk dili öğretmenleri üzerine bir araştırma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 475–489. https://doi.org/10.17860/mersinefd.1504250
• Köçeri, K., ve Ulaş, A. H. (2025). Yabancı öğrencilerin yapay zekâ ile Türkçe dil becerisi öğrenimi ve algılarının incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(1), 775–797. https://doi.org/10.51460/baebd.1614932
• Miles, M, B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.). Pegem Akademi.
• Robson, C. (2024). Real world research. John Wiley & Sons.
• Sumakul, D. T., Hamied, F. A., & Sukyadi, D. (2022). Artificial intelligence in EFL classrooms: Friend or foe? LEARN Journal: Language Education and Acquisition Research Network, 15(1), 232–256.
• Türk Dil Kurumu. (2024). Yapay zekâ. Sözlük. https://sozluk.gov.tr [Erişim tarihi: 20 Kasım 2024]
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Zenginaloğlu, K., & Özçelik, N. (2025). Fransızca yabancı dil öğretiminde kültürel içerik aracılığıyla yazma becerisinin geliştirilmesinde ChatGPT kullanımı: Öğrenici görüşleri. International Journal of Language's Education and Teaching, 13(1). https://doi.org/10.29228/ijlet.1620923
• Zileli, E. N. (2023). Yabancı dil olarak Türkçe öğreniminde ChatGPT örneği. Uluslararası Karamanoğlu Mehmetbey Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 42–51. https://doi.org/10.47770/ukmead.1296013