İLK TÜRK DEVLETLERİNDE YÖNETİMDE KADININ KONUMU

Year 2017, Volume: 2 Issue: 2, 125 - 135, 15.12.2017

Hasan Işık

Abstract

Çalışmada,
Türk tarihinde kadının yeri ve önemini belirtmek için hazırlanan bir etkinliğin
 uygulama sürecine ve bu uygulamadan elde
edilen gözlem sonuçlarına yer verilmiştir. 
Bu çerçevede hazırlanan etkinlik 2016-2017 eğitim öğretim döneminde
Ankara ilinde bulunan bir orta okulda uygulanmıştır. Etkinlik 6. sınıf sosyal
bilgiler dersinde yer alan “Kültür ve Miras” öğrenme alanının
ünitesindeki “Destan, yazıt ve diğer belgelerden yararlanarak, Orta Asya ilk
Türk devletlerinin siyasal, ekonomik ve kültürel özelliklerine ilişkin
çıkarımlarda bulunur.” kazanımına yönelik yaklaşık 30 dakika süren bir
çalışmadır. Etkinlikte; görsel materyal olarak Köktürk ve Bizans dönemlerinden
kalan paralar karşılaştırılarak öğrencilerin derse aktif olarak katılmaları ve
grup çalışmasıyla kalıcı öğrenmenin gerçekleşmesi amaçlanmıştır. Böylece ilk
Türk devletlerinde özellikle yönetimde kadının etkili bir konumda olduğunun
öğrencilerce fark edilmesi istenmiştir. Etkinlik öğrencilerin konuya olan
ilgilerini en üst düzeyde tutmalarına olanak sağlayacak şekilde hazırlanmıştır.
Etkinlik sonucunda öğrencilerin konuya olan ilgilerinin arttığı ve özellikle
cinsiyet ayrımcılığı yapmama konusunda duyarlılık gösterdikleri gözlemlenmiştir. Ancak öğrencilerin
etkinlikte kullanılan fotoğrafları yorumlamada sıkıntı yaşadıkları da
gözlenmiştir (Zaman zaman han ve hatun adlarını kullanmamışlar; prens ve
prenses, kral ve kraliçe adlarını kullanmışlardır). Etkinliğin
uygulanmasında  öğrencilerin genel
anlamda tarihsel yazılı ve görsel dokümanları inceleyerek, belli  sonuçlar çıkardıkları görülmüştür. Etkinliğin
öğrenciler tarafından Türk tarihinde kadının 
önemini kavramalarında dikkat çekici bir katkı sağladığı ve  öğrencilerin bu uygulamayı yapmaktan keyif
aldıkları gözlemlenmiştir.

Keywords

Sosyal bilgiler eğitimi, Türk tarihi, ilk Türk devletleri, kadın

ON THE POSITION OF WOMEN IN MANAGEMENT IN THE FIRST TURKISH STATES

Abstract

The study included the implementation process of an
event prepared to indicate the place and importance of women in Turkish
history, and the results of observations obtained from this practice. The
activity prepared in this framework was implemented in a secondary school in
the province of Ankara in 2016-2017 education period. Activity is about 30
minutes for the acquisition of "Finding out about the political, economic
and cultural characteristics of the first Turkish states of Central Asia"
by using "Epic, inscription and other documents in the" Culture and
Heritage "learning field in the 6th grade social studies course . In the
event; it is aimed that the students participate actively in the class by
comparing the currencies from Köktürk and Byzantine periods as visual material
and to realize permanent learning by group work. Thus, in the first Turkish
states, it is desirable to recognize that students are in an effective
position, especially in management. The event has been prepared to allow
students to keep the message of the topic at the highest level. As a result of
the exercise, it was observed that the students' awareness of the subject
increased and they were particularly sensitive about not making sex
discrimination. However, it was also observed that students had difficulty in
interpreting the photographs used in the activity (From time to time they did
not use the name of the inn and the chicks, they used the prince and princess,
king and queen names). In the implementation of the event, students have seen
some results, examining historical textual and visual documents in general
terms. It has been observed by the students that the event has made a
remarkable contribution to the concept of women's importance in Turkish history
and that students enjoyed doing this practice.

Keywords

Social studies education, Turkish history, first Turkish states, women

References

• Babayar, G. (2007), Köktürk Kağanlığı Sikkeleri Kataloğu, Ankara: TİKA
• Çandarlioğlu, G. (1966), “Türk Toplumunda Kadın”, Hayat Tarih Mecmuası, Yıl: 2, 1 (4), İstanbul. Ergin, M. (2003), Orhun Abideleri, Hisar Yayınları.
• Gökçe, M. (2008), “Seyyahlara Göre 19. Yüzyıl Türkmenistan’ında Kadın”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume 1(4).
• __________________ (2017). “Türk Devlet Anlayışının Mitolojik Kökenleri”, Üçler Bulduk Armağanı, (Ed. Alpaslan Demir), Ankara: Gece Kitaplığı.
• Gömeç, S. (1997), “Kagan ve Katun”, Tarih Aratırmaları Dergisi, Cilt 18, Sayı 29, Ankara.
• ¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬¬_________________ (2010), “Terken Ünvanı Hakkında”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi 17, 2.
• Köksel, B. (2011), “Orhon Yazıtları’nda Kadın”, e-Journal of New World Sciences Academy, 6 (2).
• MEB (2016), Sosyal Bilgiler Dersi (6-7) Öğretim Programları, Web: http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72 adresinden 21.9.2016'da alınmıştır.
• Sevinç, N. (1987), Eski Türklerde Kadın ve Aile, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul.
• Tellioğlu, İ. (2016), “İslam Öncesi Türk Toplumunda Kadının Konumu Üzerine”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 55, Erzurum, s.212.
• Yıldız, Z. (2016). 13.-15. Yüzyıllarda Deşt-i Kıpçak Sahasını Ziyaret Eden Seyyahların Gözünden Türk İmgesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.