Ortaokul Öğrencilerinin Konuşma Becerilerinin Geliştirilmesinde Kavram Haritalarının Etkisi

Year 2020, , 11 - 21, 30.06.2020

Yasin Aydoğan , Banu Özdemir

https://doi.org/10.31805/acjes.672364

Cited By: 5

Abstract

Bu çalışmada kavram haritalarının öğrencilerin konuşma becerisinin geliştirilmesinde etkisi olup olmadığını tespit etmek amaçlanmıştır. Bunun yanı sıra öğrencilerin konuşma becerilerini geliştirmek için kullanılan kavram haritası tekniğinin etkililik derecesini anlamak için öğrencilerin görüşleri görüşme formu yardımı ile alınmıştır. Çalışmada nicel yöntemlerden olan ön test ve son test kontrol gruplu model kullanılmıştır. Çalışma 2018-2019 eğitim ve öğretim yılında İç Batı Anadolu Bölgesinde bulunan bir ildeki ortaokulda öğrenim gören 7. sınıf öğrencileriyle çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın uygulama süreci 12 hafta boyunca devam etmiştir. Hazırlıklı konuşma çalışmaları deney grubunda kavram haritası kullanılarak yapılırken kontrol grubunda ise Türkçe Öğretim Programı’nda önerilen yöntem ve teknikler kullanılarak hazırlıklı konuşma çalışmaları yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak ‘Konuşma Becerisi Değerlendirme Ölçeği, Yapılandırılmış Görüşme Formu’ kullanılmıştır. Araştırmanın sonucundaki bulgular, göre deney grubu öğrencilerinin lehine anlamlı bir farklılık gösterirken kontrol grubu öğrencileri için anlamlı bir bulguya rastlanılmamıştır. Bunun yanı sıra öğrencilerin kavram haritası ile ilgili görüşlerinin alındığı görüşme formundan elde edilen bulgulara göre öğrenciler, konuşma çalışması yaparken kullandıkları kavram haritası tekniğine olumlu bir şekilde yaklaşmışlardır. Tüm bu bulgulara dayanarak konuşma becerisinin geliştirilmesinde kavram haritası tekniğinin etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Kavram haritası, Konuşma, Konuşma Becerisi, Konuşma Eğitimi

The Effect of Concept Maps on The Development of Middle School Students’ Speaking Skill

Abstract

The purpose of the current study is to determine the effect of concept maps on the development of middle
school students’ speaking skills. To understand the level of the efficiency of the concept map technique
used to develop the students’ speaking skills, the students’ opinions were elicited with an interview form.
The study employed the pretest-posttest control group design; one of the qualitative research methods.
The study was conducted with the participation of 7th-grade students attending a middle school in a city
located in the Central Western Anatolian region in the 2018-2019 school year. The application period of the
study lasted for 12 weeks. While the pre-prepared speaking activities were performed by using concept
maps in the experimental group, they were conducted by using the methods and techniques proposed
in the Turkish curriculum in the control group. As the data collection tool, ‘The Speaking Skill Evaluation
Scale” and a semi-structured interview form were used. The findings obtained in the study have revealed
a significant difference in favour of the experimental group while no significant difference in favour of the
control group was found. The data obtained from the interviews conducted with the students to elicit their
opinions about the concept map have revealed that the students positively approached the concept map
technique used while they were conducting their speaking activities. In light of all these findings, it was
concluded that the concept map technique is influential in the development of speaking skills.

Keywords

concept map, speech, speaking skill, speaking education

References

• Altunkaya, H. (2017). Konuşma ile ilgili temel kavramlar. İçinde A. Akçay ve S. Baskın(Ed.). Etkinliklerle Hafta Hafta Konuşma Eğitimi (s. 25-56). Ankara: Anı Yayıncılık. Bektüzün, B. (2013). Ortaöğretim biyoloji öğretiminde canlıların sınıflandırılması ve biyolojik çeşitlilik ünitesinin kavram haritası ile öğretiminin öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Burak, B. S. (2010). İlköğretim6. sınıf matematik dersi geometri öğrenme alanında kavram haritası kullanmanın öğrencilerin başarıları ve bilgilerinin kalıcılığı üzerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Bülbül, F. (2014). Kavram haritalama tekniğinin yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanımı. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(6), 175-189. Bülbül, F. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde okuduğunu anlama becerisinin kavram haritası aracılığıyla geliştirilmesi: Bir eylem araştırması (Doktora Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale. Chirstensen, L. B., Johnson, R. B. & Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri desen ve analiz (Çev. Ed. A. Aypay). Ankara: Anı Yayıncılık. Creswell, J. W. (2003). Research design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. London: Sage Publications, Inc. Çolak, R. (2010). Kavram haritalarının sosyal bilgiler eğitimi çerçevesinde tarihsel kavramların öğretiminde kullanılması: kavram haritası ile yapılan öğretim ile tutum, başarı ve kalıcılık arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Durukan, E. ve Maden, S. (2010). Kavram haritaları ile not tutmanın ilköğretim öğrencilerinin dinlediğini anlama becerisi üzerine etkisi. ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), 63-70. Girgin, Y. (2012). İlköğretim 8. sınıf Türkçe dersi kitaplarındaki metinlerde kavram haritası kullanımının öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerine etkisi (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. Güneş, F. (2016).Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe- analiz- yöntem. Ankara: Seçkin Yayınları. Harmer, J. (2007). The practice of English language teaching (3rd ed.). Essex, Pearson: Longman. Jacobs-Lawson, J. M. & Hershey, D. A. (2002). Concept maps as an assessment tool in psychology courses. Teaching of Psychology, 29(1), 25-29. Kaptan, F. (1998). Fen öğretiminde kavram haritası yönteminin kullanılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 95-99. Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel. Kendirli, B. (2008). Fen ve teknoloji dersinde kavram haritası kullanımının öğrenci tutumu, başarısı ve bilgi kalıcılığına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Kırkkılıç, H. A., Maden, S., Şahin, A. ve Girgin, Y. (2011). Kavram haritalarının okuduğunu anlama ve kalıcılık üzerine etkisi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 11-18. Korukcu, A. (2007). Kavram haritalarının din öğretiminde kullanımı ( ilköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersi 7. sınıf 1. ünite Kur’an- Kerim’i tanıyalım ünitesi örneğinde bir uygulama örneği) (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Ankara. Kurada, K. (2006). Lise II tarih dersinin öğretiminde kavram haritası kullanımının öğrenmeye etkisi(Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Kurudayıoğlu, M. (2003). Konuşma eğitimi ve konuşma becerisini geliştirmeye yönelik etkinlikler. TÜBAR, 13, 287-309. Miller-Kuhaneck, H., Bortone, J.M., & Frost, L. (2007). Concept mapping 101. American Occupational Therapy Association's Education Special Interest Section Quarterly 17(2). Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları. Moris in Novia, T., (2002). Strategy to Improve Students’ Ability in Speaking, Padang: UNP Padang. Novak, J. D., & Gowin, D. B. (1984). Learning how to learn. New York: Cambridge University Press. Novak, J. D., & Cañas, A. J. (2006). The origins of the concept mapping tool and the continuing evolution of the tool. İnformation Visualization Journal, 5(3), 175-184. Novak, J. D., & Cañas, A. J. (2010). The universality and ubiquitousness of concept maps. Retrieved from http://cmc.ihmc.us/cmc2010papers/cmc2010-p1.pdf Özdemir, A. ( 2009). İlköğretim 6. sınıf “kesirler” konusunun öğretiminde kavram haritası kullanımının öğrenci başarısına etkisi ( Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Özlem, D. (2004). Mantık klasik/sembolik mantık/ mantık felsefesi. Ankara: İnkılap Kitapevi. Pınar, F. N. (2018). Türkçe öğretiminde kavram haritalarının önemi ve anlama becerilerine ait teorik bilgilerin kavram haritası çeşitleri ile gösterilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya. Polatcan, F. (2013). 6. sınıflarda kavram haritalarıyla dil bilgisi öğretiminin başarıya etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. Sallabaş, E. (2011). Aktif öğrenme yönteminin ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin konuşma becerilerine etkisi (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Şahin, Ç., Kurudayıoğlu, M. ve Abalı Öztürk, Y. (2013). Türkçe öğretiminde kavram haritalarının kullanılması üzerine kuramsal bir çalışma. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(7), 13-34. Şenay, A. (2007). Kavram haritaları yöntemiyle metin öğretimi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Temizyürek, F. (2007). İlköğretim ikinci kademede konuşma becerisinin geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40 (2), 113-131. Tümen, S. (2006). Kavram haritaları yönteminin yabancı dil öğretiminde öğrenci başarısına etkisi (Elazığ Balakgazi Lisesi Örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ. Yılmaz, H. (2008). İlköğretim birinci kademe 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde kavram haritalarının kullanılmasının başarıya olan etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Whiteley, S. (2005). Memletics concept mapping course. Retrieved September 23, 2005, from, http://www.memletics.com