Müttefekun Aleyh-Bir Hadis Istılahının Tarihi Serencamı

Year 2023, Issue: 1, 55 - 59, 31.12.2023

Mehmet Bozkırlı

Abstract

Hadis usulünün anlaşılmasına yönelik çalışmalarda yer yer tarihsel bağlamından kopuk anakronik yaklaşımlara rastlanmaktadır. Hadis usulü kaidelerinin ve kavramlarının tarihsel bağlam dikkate alınarak incelenmesi bu tür hatalı yaklaşımları ortadan kaldırmayı sağlayacaktır. Mustafa Tanrıverdi’nin Müttefekun Aleyh – Bir Hadis Istılahının Tarihi Serencamı eseri bu tarz bir izlenim vermektedir. Adından da anlaşılacağı üzere yazar çalışmasında, müttefekun aleyh kavramının tarihi süreç içerisinde uğradığı değişimleri ve hadis ilmine etkilerini ele almakta ve kavrama ait birçok önemli bilgiye yer vermektedir. Eserde, müttefekun aleyh ıstılahının kavramlaşma süreci Hâkim en-Nîsabûrî ve İbnü’s-Salâh’ın sahih hadis tasnifleri merkeze alınarak incelenmiştir.Bu doğrultuda, Hâkim ile birlikte isnad ve metin merkezli hadis tenkid faaliyetlerinin Sahihayn lehine esnetildiği ve İbnü’s-Salâh ile bu anlayışın sistemleştiği savunulmaktadır.

Keywords

Müttefekun aleyh, Sahihayn, Buhari, Müslim, Hâkim en-Nisaburi

Mustafa Tanrıverdi, Müttefekun Aleyh -Bir Hadis Istılahının Tarihi Serencamı-. Ankara: İlahiyat Yayınları, 2023. 199 sayfa.

Abstract

Anachronistic approaches that are disconnected from the historical context of the topic are sometimes encountered in studies aimed at understanding the hadith methodology. Analysing the principles and concepts of hadith methodology by considering the historical context will help to eliminate such erroneous approaches. Mustafa Tanrıverdi’s Müttefekun Aleyh - Bir Hadis Istılahının Tarihi Serencamı gives such an impression. As the title suggests, the author deals with the changes that the concept of muttafekun ‘alaih has undergone in the historical process and its effects on the science of hadith. It also includes many important information about the concept. In this work, the conceptualisation process of muttafekun ‘alaih term was analysed by focusing on the classification of sahih hadiths Hakim en-Nisaburi and Ibnu’s-Salah. In this respect, together with Hakim, it is defended that isnad and text focused hadith criticism activities was bent on behalf of Sahihayn and this understanding was systematised by Ibnu’s-Salah.

Keywords

Muttefekun aleyh, Sahihayn, Buhari, Muslim, Hakim en-Nisburi