Khan and Caesar: Tuna Bulgarıan-Eastern Roman Relatıons Durıng the Reıgns of Asparuh and Tervel Khans 679-718
Öz
The Great Bulgarian State, founded by Kubrat Khan, was defeated and destroyed as a result of the pressure of the Khazar State after the death of its founder. After the collapse of the Great Bulgarian State, Kubrat Khan's third son Asparuh migrated with his people. Asparuh's migration took place in 679 between the Dnieper and Dniester rivers. After this region, the Bulgarians settled in the Onglos region in the Danube River basin and were attacked by the Eastern Roman Emperor Constantine IV. The Bulgarians, who won this war and became a state in 681, went down in history as the Danube Bulgarian State. The founder of the state was Asparuh Khan. After Asparuh Khan, his son Tervel Khan took the Bulgarian throne in 702. During the reign of Tervel Khan, the Danube Bulgarian State completed its establishment and became an important state of the Balkans. It was a strong and successful period both diplomatically and militarily. The Danube Bulgarian State played a decisive role by intervening in the internal politics of the Eastern Roman Empire many times during the reign of Tervel Khan. Bulgarian intervention even saved Constantinople from the conquest of the Umayyad Caliphate, but immediately afterwards the Bulgarians sided with a rebellious former emperor. In this context, the importance of the Bulgarians for Eastern Roman politics is remarkable. In our study, the political relations of the first two rulers of the Danube Bulgarian State, Asparuh and Tervel Khan, with the Eastern Roman Empire from their foundation and political years will be discussed.
Anahtar Kelimeler
Asparuh Khan Danube Bulgarian Onglos Tervel Khan Eastern Roman Empire
Kaynakça
- Acaroğlu, M. (1988). Bulgaristan’da Yer Adları Kılavuzu. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Ahmetbeyoğlu, A. (1991). Tervel Han (702-718). Prof.Dr. Bekir Kütükoğlu’na Armağan. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
- Ahmetbeyoğlu, A. (1994). Bulgar Hakanlar Listesi. Tarih Enstitüsü Dergisi, (14), 1-8.
- Ahmetbeyoğlu, A. (2007). Yurt Tutan Hükümdar Asparuh Han ve Tuna Bulgar Devleti’nin Kuruluşu. M. Alpargu ve Y. Öztürk (Haz.) Omeljan Pristak Armağanı (ss. 395-402). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Yayınları.
- Ahmetbeyoğlu, A. (2023). Hanlıktan Çarlığa Bulgar Türkleri Tarihi. İstanbul: Bilgeoğuz Yayınları. Akar, K. (2022). Türkistan Sözlüğü XI. XIX Yüzyıllar Arasında Türkistan Türk Devletlerinde Kullanılan Unvan ve Istılahlar. Bursa: Porsuk Kültür Yayıncılık.
- Artamanov, M, İ, (2004). Hazar Türkleri Tarihi (A Batur, Çev.). İstanbul: Selenge Yayınları.
- Baynes, N, H: (1926). The History of Byzantine Empire. New York: Henry Hold And Company.
- Boba, İ. (1968). Nomads, Northmen and Slavs: Eastern Europe in the Ninth Century. Wiesbaden: Mouton, The Hague.
Öz
Kubrat Han’ın kurmuş olduğu Büyük Bulgar Devleti kurucusunun ölümünün ardından Hazar Devleti baskıları sonucu yenilerek yıkılmıştır. Büyük Bulgar Devletinin yıkılması sonrası Kubrat Han’ın üçüncü oğlu olan Asparuh kendisine bağlı halk ile göç etmiştir. Asparuh ’un göçü 679 yılında Dinyeper ve Dinyester nehirleri arasına gerçekleşmiştir. Bu bölgenin ardından Tuna Nehri havzasında Onglos bölgesine yerleşen Bulgarlar Doğu Roma İmparatoru IV. Konstantinos’un hücumuna uğramışlardır. Bu savaşı kazanarak 681 yılında devlet haline gelen Bulgarlar, tarihe Tuna Bulgar Devleti adıyla geçmişlerdir. Asparuh Han devletin kurucusu olmuştur. Asparuh Han’ın ardından Bulgar tahtına 702 yılında oğlu Tervel Han geçmiştir. Tervel Han döneminde Tuna Bulgar Devleti kuruluşunu tamamlamış ve Balkanların önemli bir devleti haline gelmiştir. Gerek diplomatik gerekse de askeri olarak güçlü ve başarılı bir dönem yaşanmıştır. Tervel Han döneminde Tuna Bulgar Devleti birçok kez Doğu Roma İmparatorluğu iç siyasetine karışarak belirleyici bir rol oynamıştır. Hatta Bulgarların müdahalesi sayesinde İstanbul Emevi Halifeliğinin fethinden kurtulmuştur ancak hemen ardından Bulgarlar isyancı bir sabık imparatorun yanında yer almışlardır. Bu bağlamda Bulgarların Doğu Roma siyaseti açısından önemleri dikkat çekicidir. Çalışmamızda Tuna Bulgar Devletinin kuruluşu ve siyasi yıllarından itibaren ilk iki hükümdarı Asparuh ve Tervel hanların Doğu Roma İmparatorluğu ile olan siyasi ilişkileri konu edilecektir.
Anahtar Kelimeler
Asparuh Han Tuna Bulgar Onglos Tervel Han Doğu Roma İmparatorluğu
Kaynakça
- Acaroğlu, M. (1988). Bulgaristan’da Yer Adları Kılavuzu. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Ahmetbeyoğlu, A. (1991). Tervel Han (702-718). Prof.Dr. Bekir Kütükoğlu’na Armağan. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
- Ahmetbeyoğlu, A. (1994). Bulgar Hakanlar Listesi. Tarih Enstitüsü Dergisi, (14), 1-8.
- Ahmetbeyoğlu, A. (2007). Yurt Tutan Hükümdar Asparuh Han ve Tuna Bulgar Devleti’nin Kuruluşu. M. Alpargu ve Y. Öztürk (Haz.) Omeljan Pristak Armağanı (ss. 395-402). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Yayınları.
- Ahmetbeyoğlu, A. (2023). Hanlıktan Çarlığa Bulgar Türkleri Tarihi. İstanbul: Bilgeoğuz Yayınları. Akar, K. (2022). Türkistan Sözlüğü XI. XIX Yüzyıllar Arasında Türkistan Türk Devletlerinde Kullanılan Unvan ve Istılahlar. Bursa: Porsuk Kültür Yayıncılık.
- Artamanov, M, İ, (2004). Hazar Türkleri Tarihi (A Batur, Çev.). İstanbul: Selenge Yayınları.
- Baynes, N, H: (1926). The History of Byzantine Empire. New York: Henry Hold And Company.
- Boba, İ. (1968). Nomads, Northmen and Slavs: Eastern Europe in the Ninth Century. Wiesbaden: Mouton, The Hague.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Politika ve Yönetim (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Haziran 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Haziran 2024 |
| Kabul Tarihi | 23 Haziran 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Sayı: 9 |
