İran Güncel Sanatında, Üçüncü Nesil Genç Video Sanatçıları

Yıl 2022, Sayı: 15, 42 - 58, 13.05.2022

Hajar Babazadeh , Sepideh Şan

Öz

İran'da yaklaşık 1998’lerden beri, sanatçılar video, performans, hazır nesneler, fotoğraf, kolaj vb. araçlarla Performans Sanatı, Enstalasyon Sanatı, Video Sanatı gibi sanatın yeni biçimlerini ortaya koyarak, Güncel Sanatın yeni bir versiyonu olan İran "Yeni Sanatı"nı ortaya koymuşlardır. Çalışmamızda Güncel Sanatın biçimlerinden biri olan Video Sanatının İran’daki 3. nesil temsilcilerinin eserleri ve söz konusu sanatçıların bakış açıları ve yönelimleri araştırılmıştır. İran Güncel Sanatı’nın bir kısmının tanıtılmasını amaçladığımız çalışmamızda kaynak araştırmasının yanı sıra sanatçılarla yapılan görüşmeler ve sanatçıların eserleri üzerine yaptığımız incelemeler yer almaktadır. Bu araştırmada söz konusu sanatçıların bazen çevre, su, barış ve savaş gibi evrensel meselelere odaklandığı bazen ise İran toplumunun modernleşmesiyle birlikte giderek yok olan kültürel unsurlara dikkat çektikleri görülmüştür. Sanatçıların bir kısmı kimlik eleştirisi yaparken diğer bir kısmı toplumsal olaylara ve insani felaketlerin sebebi olan ataerkil kültür, iktidar gibi kültürel ve politik yaklaşımları doğrudan eleştirmektedir. Aynı zamanda cinsiyetçi ve psikolojik konular da sanatçıların ilgi odakları arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Güncel Sanat, İran Güncel Sanatı, İran Video Sanatı ve Sanatçıları, 3. Nesil Genç Video Sanatçıları

Kaynakça

• Afsarian, İ. (1390 H.ş). Cevanan-i Seadetmend. Feslname-ye Hirfe dergisi, 39: 126-135.
• Ahmadi, A. (2021, Şubat). Sanatçı İle Röportaj. (H. Babazadeh, Röportaj Yapan) Tahran.
• Babazadeh, H., Bayhan, A. A., Özışık, C. D. (2017). Çağdaş Dönem İran Görsel Sanatı ve Sanatçıları Üzerine Bir Değerlendirme. Turkish studies, 12/13: 31-70.
• Bagh Sheykhi, A. (2021, Nisan). Sanatçı İle Röportaj. (H. Babazadeh, Röportaj Yapan, & H. Babazadeh, Çevirmen)
• Başiriye, H. (1382 H.ş). Agl Der Siyaset. Tahran: Negah-i Moasır.
• Darabi, H., Habib, S. (1386 H.ş). Payam-hay-i Biseda.
• Farahani, B. (1395 H.ş). Berresiye Sahtar-e Censiyeti-ye Zenane Der Asar-e Video Art-haye Zen-e İrani. (Yayınlanmamaış Yüksek Lisans Tezi). Hüner Üniversitesi, İsfahan.
• Fattahi, S. (1388 H.ş). Video Art ve Ruykerd-i Honermendan-e İrani. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hüner Üniversitesi, Tahran.
• Görenek Beyaz, G. (2016). Nam June Paik ve Onun Tabula Rasa'sı: Video. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 29: 1-16.
• Hosseini, S. (2021). Mart 21, 2021 tarihinde Setareh Hosseini'nin Resmi Web Sitesi: https://blogfa.setarehhosseini.com/%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%db%8c%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87/6%d8%a7%d9%85%d9%87/. adresinden alındı
• Keshmirshekan, H. (1389 H.ş). Olguhayi Beray-i Moasiriyyet Der Hüneri Emruz-e İran. Hüner-i Ferda Dergisi, 1+1: 92-104.
• Keshmirshekan, H. (1393 H.ş). Honer-i Moasır-i İran. Tahran: Nazar.
• Khabbazi, E. (2021, Nisan). Sanatçı İle Röportaj. (H. Babazadeh, Röportaj Yapan, & H. Babazadeh, Çevirmen)
• Nohl, A. M. (2018). Eşya ve İnsan. (Ö. Saatçı, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Özışık, C. D., Babazadeh, H. (2017). Çağdaş İran sanatında Kavramsal Çerçeve. Asos Journal,56: 231-240.
• URL 1: https://www.instagram.com/setareh_h/, Erişim Tarihi: 21.03.2021.
• URL 2: https://www.instagram.com/p/CK8NOMPAXN8, Erişim Tarihi: 11.06.2021
• URL 3: https://www.instagram.com/baghsheikhi.arezoo_artist/, Erişim Tarihi: 18.04.2021
• URL 4: https://www.instagram.com/p/CNsgTpXgurA/, Erişim Tarihi: 03.06.2021
• URL 5: https://vimeo.com/387542293, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 6: https://vimeo.com/231241803 , Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 7: https://vimeo.com/151834074, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 8: https://www.instagram.com/p/CMRNcL-Avpw/ , Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 9: https://www.instagram.com/p/CL8X1XjA5_2/, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 10: https://www.instagram.com/p/CK8NOMPAXN8/ , Erişim Tarihi: 01.07.2021.
• URL 11: https://www.instagram.com/p/CKwfPrsgodd/, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 12: https://www.instagram.com/p/CH_DvzGgCK-/, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 13: https://www.instagram.com/p/CPyd7tJgkKy/, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 14: https://www.instagram.com/p/B_shBqYhOZi/, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 15: https://www.instagram.com/p/CM99JmOgneS/, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 16: https://www.instagram.com/p/CK1lzB9ghKI/, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 17: https://www.instagram.com/p/CK8eHcsAWLJ/, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 18: https://www.instagram.com/p/CH-xUzbApnG/, Erişim Tarihi:01.07.2021
• URL 19: https://www.instagram.com/p/CCGluPZgKgO/, Erişim Tarihi: 01.07.2020
• URL 20: https://www.instagram.com/p/CHIMxWrA4Rn/, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 21: https://www.instagram.com/p/CADb5hrAk6S/, Erişim Tarihi: 01.07.2020
• URL 22. https://www.instagram.com/p/CANjKb_gb4g/, Erişim Tarihi: 01.07.2020
• URL 23: https://www.instagram.com/p/B900iUKgaQx/, Erişim Tarihi:01.07.2020
• URL 24: https://www.instagram.com/p/CGAEpFwgKDE/, Erişim Tarihi: 01.07.2021
• URL 25: https://www.instagram.com/p/B8nxGqvAMqQ/, Erişim Tarihi: 1.07.2021
• Yılmaz, M. (2006). Modernizmden Postmodernizme (1. baskı). Ankara: Ütopya.