BELGESEL SİNEMANIN BELGESEL FOTOĞRAFA YAPISAL ETKİSİ

Yıl 2024, Sayı: 23, 273 - 285, 31.12.2024

Barış Konor , Bülent Salderay

Öz

Bu çalışma, belgesel fotoğraf ve belgesel sinemanın önemini, birbirleriyle olan etkileşimlerini ve her iki dalda da belgesel üretenlerin bakış açılarıyla belgeselin toplumsal rolünü anlatmayı amaçlamaktadır. Çalışmada yöntem olarak nitel araştırma yöntemi içerisinden yüz yüze görüşme tekniği kullanılmıştır. Ayrıca alan yazın taranarak, teori ve pratik uygulamalar arasındaki farklılıklar da çalışmaya dâhil edilmiştir. “Belgesel sinemanın belgesel fotoğrafa yapısal (biçim, içerik ve teknik) etkisi nedir?” sorusu bu çalışmanın birincil problem cümlesi olarak ele alınmış ve sorun farklı yönleriyle araştırılmıştır. Ayrıca konuyu derinlemesine araştıracak farklı alt problemler de çalışmada araştırılmıştır. Çalışmanın genel amacı, belgesel sinemanın belgesel fotoğrafa yapısal etkisinin ne olduğunun belirlenmesidir. Bu bağlamda, hem belgesel fotoğraf hem de belgesel sinema arasındaki ilişki ve birbirlerine olan etkileri araştırılmıştır. Ayrıca, belgesel üretim yapan uygulayıcıların da belgesele olan yaklaşımlarını araştırmak ve çıkan sonuçları değerlendirmek çalışmanın uygulamaya yönelik bir diğer amacıdır. Daha önce hiçbir örneği olmadığı için, söz konusu çalışma, belgesel konusunu gerek fotoğraf ve gerekse sinema alanları dâhilinde bir arada incelemesi açısından önemlidir. Çalışmanın bir diğer önemi, çalışmanın sadece bir alan yazın taraması şeklinde olmaması, aktif olarak çalışmalar yapan 7 belgesel fotoğrafçı ve 7 belgesel sinemacı ile sesli ve görüntülü görüşmelerin yapılıyor olmasıdır. Böylece gerçekten aktif olarak belgesel üretenlerin fikirleri de çalışmaya dâhil edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Belgesel sinema, Belgesel fotoğraf, Gerçeklik, Estetik, Belge

Kaynakça

• Cereci, S. (1997). Belgesel Film. 1. Basım. Şule Yayınları: İstanbul.
• Çetinkaya, E. (2007). Belgesel Fotoğraftan (Durağan Görüntüden) Belgesel Sinemaya Geçişte Gerçekliğin Boyutu. Yüksek Lisans Tezi Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Fluser, V. (1991). Fotoğraf Felsefesine Doğru. İstanbul: Ağaç Yayıncılık
• Katz, E. (1994). The film encyclopedia. New York: Harper Perennial
• Nichols, B. (2017). Belgesel Sinemaya Giriş. (çev. D. Eruçman). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi
• Oral M. (2006). Fotoğraf ve Toplumsal Değişme. Toplum Bilim Dergisi Fotoğraf Özel Sayısı Sayı, İstanbul
• Özgen,H.K. (2017). HD Video Teknolojsinin Türk Belgesel Sinemasına Etkisi:(Dijital) Sinematografinin Keşfi, Sanatta Yeterlik Tezi, Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara
• Rosen, P. (1993). Theorizing Documentary. (Ed. Micheal Renov). Routlage: NewYork London
• Rotha, P. (1968). “Belge Filmciliğin Bazı İlkeleri, Documentary Film (çev. Arsal Soley). Türk Dili Sinema Özel Sayısı
• Scognamillo, G. (1998). Turk Sinema Tarihi (1896–1997), İstanbul: Kabalcı Yayınevi
• Yaykın, M. (2009). Fotoğraf İdeolojisi, İstanbul: Kalkedon
• Yaykın, M. (2011). Fotoğraf İdeolojisi Algıda Gerçeğin Bozulumu, 2. Baskı, İstanbul: Kalkedon Yayınları
• Yıldırım, A. Şimşek, H. (2018). “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”. Ankara: Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar
• Yurdalan, Ö. (2007). Belgesel Fotoğraf ve Fotoröportaj (Beşinci baskı). İstanbul: Agora Kitaplığı