TEKSTİL YÜZEYİ TASARIMINDA İNOVATİF YÖNTEMLERİN KULLANILMASI: 3B YAZICI TEKNOLOJİLERİ İLE TPU FLEX FİLAMENT KULLANIMI VE DENEYSEL TEKSTİL YÜZEYLERİ OLUŞTURULMASI

Yıl 2024, Sayı: 23, 1 - 23, 31.12.2024

Serhat Güven , Bahar Yıldız

Öz

Geleneksel üretim tekniklerinin yanında tekstil sektöründe kullanımı artan üç boyutlu yazıcı teknolojileri ile çeşitli özelliklere sahip tekstil yüzeyleri oluşturmak mümkündür. Dünya genelinde su kullanımında meydana gelen sıkıntılar çerçevesinde geri dönüşümü yüksek ve ardıl kirlilik bırakmayan teknolojilerin kullanılması bu sorunun çözümüne olumlu etki sağlayacaktır. Tekstil sektörü suyun yoğun olarak kullanıldığı endüstrilerin başında gelmektedir. Üç boyutlu yazıcılar ile biyobozunur filamentlerin kullanılması tekstil sektörünün yeşil dönüşümüne katkı sunacaktır. Üç boyutlu yazıcılarda genellikle PLA (Polylactic Acid) filament kullanılırken bu filamentin esnek olmaması tekstil sektöründe daha esnek filamentlerin kullanılmasının önünü açmıştır. Filamentlerin kullanımı ile kumaş yüzeyini taklit eden kumaşın yapısal formuna daha yakın ürünlerin ortaya çıkması mümkün hale gelmiştir. Çalışmada PLA filamente nazaran TPU filamentler daha etkili sonuçlar vermiştir. Bu sonuçlarla birlikte geleneksel el sanatlarımızdan biri olan motifleri üç boyutlu yazıcılara uygun hale getirmek için ara programlar kullanılmış ve parametre ayarı çalışmaları yapılmıştır. Anadolu’da kullanılan yöreye özgü farklı şekil ve anlamları olan “elibelinde” motifinden esinlenerek 3 boyutlu (3B) yazıcılar ile deneysel tekstil yüzeyleri, deneysel yöntemler kullanılarak elde edilmiş ve bu tekstil yüzeyleri ile çeşitli kişiselleştirilebilir ürünler ortaya konmuştur. Makalede unutulmaya yüz tutmuş motiflerin günümüz teknolojilerinden biri olan üç boyutlu yazıcılar kullanılarak gelecek nesillere aktarımı amaçlanmıştır. Elde edilen tekstil yüzeyleri bütün olarak kullanılabileceği gibi elbiselerin veya çeşitli tekstil ürünlerinin belirli kısımlarında kullanılabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Elibelinde, motif, 3b yazıcı teknolojileri, TPU Flex filamnet, tekstil yüzeyleri

Kaynakça

• Arslantunalı, M., Karakoyun, D., Şermet, M., Demirten, M., Demirkol, Z. ve Harman, G. (2014). Herkes İçin Grafik Tasarımı (1. Baskı), İstanbul: Pusula Yayınları.
• Arslan, N. , Yaylacı, B. , Eyüpoğlu, D. , M. Kürtüncü (2018). Sağlıkta Gelişen Teknoloji: Üç Boyutlu Yazıcılar. Uluslararası üç boyutlu Yazıcı Teknolojileri ve Dijital Endüstri Dergisi (2) 2, 99-110.
• Barrasa, J., Montero, A., Ferrari. B. ve Pastor, Y. (2021). Characterisation and modelling of PLA filament sandevolution with time. Polymers.13 (17), 2-19. Doi: https://doi.org/10.3390/polym13172899
• Di̇lek, E., Yildirim, M. İ., & Uzun, M. (2021). Additive manufacturing (3D printing) in technical fashion industry applications. Tekstilna industrija, 69(2), 4-15.
• Fanglan, Z., & Kaifa, D. (2021, February). Innovative application of 3D printing technology in Fashion design. In Journal of Physics: Conference Series (Vol. 1790, No. 1, p. 012030). IOP Publishing.
• Forman, J., Dogan, M. D., Forsythe, H., & Ishii, H. (2020, October). DefeXtiles: 3D printing quasi-woven fabric via under-extrusion. In Proceedings of the 33rd Annual ACM Symposium on User Interface Software and Technology (pp. 1222-1233). Doi: https://doi.org/10.1145/3379337.3415876
• Gülas, S. B. Zamanının Ötesinde Bir Tekstil Tasarımcısı: Otti Berger. Bodrum Journal of Art and Design, 2(1), 40-58.
• Gümüştepe, Y. (2015). Illustratör CS6&CC (7. Baskı), İstanbul: KODLAB yayınları.
• Güney, S. (2023). Örme ve dokumayı dikişsiz bir süreçte birleştiren tekstil yüzey tasarımı. Uluslararası Akademik Araştırmada Sınırlar Konferansı, 1, 201–204.
• İbrahim, D., Broilo, TL, Heitz, C., de Oliveira, MG, de Oliveira, HW, Nobre, SMW ve Silva, DN (2009). Mandibular anatominin çoğaltılmasında seçici lazer sinterleme, üç boyutlu baskı ve PolyJet™ modellerinin boyutsal hatası. Kranio-Maksillofasiyal. Cerrahi Dergisi, 37 (3), 167-173. Doi: https://doi.org/10.1016/j.jcms.2008.10.008 Krkobabić, M., Medarević, D., Pešić, N., Vasiljević, D., Ivković, B., & Ibrić, S. (2020). Digital light processing (DLP) 3D printing of atomoxetine hydrochloride tablets using photoreactive suspensions. Pharmaceutics, 12(9), 833. Doi: https://doi.org/10.3390/pharmaceutics12090833
• Kökhan, S., & Özcan, U. (2018). 3D yazıcıların eğitimde kullanımı. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 2(1), 80-85.
• Kholiya, R. (2016). 3D Printing: The face of future fashion. International Journal of Recent Research Aspects, 3(3), 2349-7688.
• Lim, H. W., Cassidy, T. D. (2014). 3D printing technology revolution in future sustainable fashion. In Sustainability in Textiles and Fashion. Leeds.
• Mwema, F. ve Akinlabi, E. (2020). Basics of fused deposition modelling (FDM).Springer Nature Switzerland AG. 1-15.
• Martinez Tancredi, A. S. (2022). State-of-the-Art: Sustainability in 3D Printed Fashion (Doktora Tezi, Moda).
• Özbaş Kilisli, M., & Çoruh, E. (2023). Moda Tüketicilerinin Giyim Ürünlerini Algılama Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Akademik Sanat(20), 50-61.
• Shahrubudin, N., Lee, T. C., & Ramlan, R. J. P. M. (2019). An overview on 3D printing technology: Technological, materials, and applications. Procedia manufacturing, 35, 1286-1296. Doi: https://doi.org/10.1016/j.promfg.2019.06.089
• Sun, D., & Valtas, A. (2016). 3D printing for garments production: An exploratory study. Journal of Fashion Technology and Textile Engineering, 4(3), 1000139. doi: http://dx.doi.org/10.4172/2329-9568.1000139 Top, N., Gökçe, H., & Şahin, İ., (2019). Eklemeli İmalat İçin Topoloji Optimizasyonu: El Freni Mekanizması Uygulaması. Journal of Selcuk-Technic (vol.18), no.1, 1-13.
• URL 1: https://www.eea.europa.eu/publications/management-of-used-and-waste-textiles Erişim Tarihi: 05.10.2024.
• URL 2: https://tr.aliexpress.com/i/1005006186376458.html Erişim Tarihi: 03.11.2024.
• URL 3: https://parametrichouse.com/flexible-textile/ Erişim Tarihi: 30.04.2024.
• URL 4: https://tr.3dprotofab.com/post-curing-for-sla-3d-printing.html Erişim Tarihi: 03.11.2024.
• URL 5: https://3mash.com/crs-model-yuksek-hassasiyetli-model-recinesi?renk=sand&boyut=1000-gr&teknoloji=dlp Erişim Tarihi: 01.05.2024.
• URL 6: https://formlabs.com/asia/blog/3d-printing-in-medicine-healthcare/ Erişim Tarihi: 24.04.2024.
• URL 7-8: https://bigsee.eu/danit-peleg-danit-peleg-3d-danit-peleg-nft-collection-liberty-leading-the-people/ Erişim Tarihi: 02.02.2024.
• URL 9: https://n-e-r-v-o-u-s.com/projects/sets/kinematics-skirt/ Erişim Tarihi: 03.02.2024.
• URL 10: https://www.nytimes.com/2024/01/23/style/iris-van-herpen-sculpting-the-senses-couture.html Erişim Tarihi: 01.02.2024.
• URL 11: https://internetmarketingop.amebaownd.com/posts/49545892/ Erişim Tarihi: 01.05.2024.
• URL 12: https://news.softpedia.com/news/3d-printed-clothes-is-the-next-big-thing-in-fasion-491412.shtml#sgal_0 Erişim Tarihi: 01.05.2024.
• URL 13: https://www.autodesk.com.tr/education/covid-19/resource-center?us_oa=dotcomus&us_si=524162d2-9132-4fdc-b0fa-924697a3f48a&us_st=Tinkercad Erişim Tarihi: 02.02.2024.
• URL 14: https://www.adobe.com/tr/creativecloud/file-types/image/vector/stl-file.html Erişim Tarihi: 02.02.2024.
• URL 15: https://www.porima3d.com/porima-eco-pla-filament-175mm-1kg Erişim Tarihi: 24.04.2024.
• Üstüner,S. (2019). Tekstil Yüzey Tasarımında Deneysellik. Cilt: 4, Sayı: 8, Eylül-Ekim.
• Wang, J., Yang, B., Lin, X., Gao, L., Liu, T., Lu, Y., & Wang, R. (2020). Research of TPU materials for 3D printing aiming at non-pneumatic tires by FDM method. Polymers, 12(11), 2492. doi: https://doi.org/10.3390/polym12112492
• Wu, S., Zeng, T., Liu, Z., Ma, G., Xiong, Z., Zuo, L., & Zhou, Z. (2022). 3D printing technology for smart clothing: A topic review. Materials, 15(20), 7391. Doi: https://doi.org/10.3390/ma15207391
• Xiao, Y. Q., & Kan, C. W. (2022). Review on development and application of 3D-printing technology in textile and fashion design. Coatings, 12(2), 267. Doi: https://doi.org/10.3390/coatings12020267
• Zhang, J., Hu, Q., Wang, S., Tao, J., & Gou, M. (2020). Digital light processing based three-dimensional printing for medical applications. International journal of bioprinting, 6(1). doi: https://doi.org/10.18063%2Fijb.v6i1.242