Ecologically Important Biotopes in South Antalya Region and Comparing with European Union Natura 2000 Habitats

Year 2004, Volume: 17 Issue: 2, 225 - 236, 01.12.2004

M. Atik T. Altan

Abstract

Having meaning of “active living places or living habitats” biotopes have been employed as a practical tool to describe the state of the environment and existing negative effects. In this study ecologically important natural biotope types based on Natura 2000 Habitat Classification were described in South Antalya Region of which was comprised two basic approaches; structural analyses of biotopes widespread in the whole region and considering the size of the area describing Natura 2000 biotopes in the coastal fringe where touristic developments are particularly concentrated. Outcomes were evaluated under one classification and total number of 22 biotope types of which 17 natural and 9 cultural was determined. According to their general habitat characteristics and representing typical plant species 9 biotope types were found similar with Natura 2000 habitats. While results emphasized that it is crucial protecting important biotopes in South Antalya Region under the pressure of mass tourism developments having unique natural features, rich diversity in fauna and flora with high endemism as well as touristic and recreational potential; the classification of ecologically important natural biotopes on the EU criteria can keep the nature conservation on the agenda in the region in spite of mass tourism. On the other hand it is believed that an existent biotope classification that already carried out with the EU standards will be advantageous for environmental integration in Turkey’s membership in EU.

Keywords

Biotope Mapping, Natura 2000, South Antalya

Güney Antalya Bölgesindeki Ekolojik Açıdan Önemli Biyotoplar ve Avrupa Birliği Natura 2000 Habitatları ile Karşılaştırılması

Abstract

Canlı yaşam ortamları “biyotoplar” çevrenin mevcut durumu ve olumsuz etkileri ortaya konmasında etkin bir araç olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada güney Antalya bölgesindeki Natura 2000 habitat sınıflamasına uygun ekolojik açıdan önemli biyotop tipleri tanımlanmıştır. Çalışma tüm alan geneline yaygın biyotopların yapısal analizi ve alan büyüklüğü göz önüne alınarak özellikle turistik gelişmelerin yoğun olduğu kıyı kesiminde Natura 2000 biyotoplarının belirlenmesi olarak iki aşamada gerçekleştirilmiş. Sonuçlar tek bir sınıflandırmada toplanmış ve bölge genelinde 17’si doğal 5’i kültürel toplam 22 biyotop tipi tanımlanmıştır. Bu biyotoplardan 9’nun habitat tipi genel özellikleri ve içerdiği tipik bitki türleri ile Natura 2000 habitat tipleri ile benzer özellikler taşıdığı belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar, yüksek turistik ve rekreasyonel potansiyeli kadar, zengin doğal yapısı, bitki örtüsü, yaban hayatı ve endemizm oranı ile kitle turizm gelişmelerinin etkisi altındaki Güney Antalya Bölgesindeki önemli doğal biyotopların korunmasının gerekli olduğunu vurgularken; ekolojik açıdan önemli doğal biyotopların Avrupa Birliği ölçütlerinde sınıflandırılmasının, kitle turizmine rağmen bölgedeki doğal koruma faktörünü canlı tutabileceğini ortaya koymuştur. Diğer yandan Avrupa Birliği normlarına göre yapılmış bir biyotop sınıflandırmasının ülkemizin Avrupa Birliğine üyeliği durumunda çevresel entegrasyonunu kolaylaştıracağı sonucuna varılmıştır.

Keywords

Biyotop Haritalama, Natura 2000, Güney Antalya

References

• Altan, T., 1997. İmar Planlarına Ekolojik Planlamanın Katılımı ve Biyotop Haritalamanın Önemi. Kıyı Ege Belediyeler Birliği, II. Kıyı Sorunları ve Çevre Sempozyumu, Kuşadası.
• Altan, T., E., Bierhals, T., Yılmaz, 1988. Biyotop Haritalama. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yardımcı Ders Kitabı No: 14.
• Altan, T., H., Bötccher, B., Fahrenhorst, J.,Funcke, U., Plasmeier, R.,Schümer, 1993. Umweltvertraeglichkeits-untersuchung im Süd-Antalya Tourismusentwicklungsprojekt. Endbericht des Forschungsprojekts Ökologischer Wissenstransfer, Band VIII, Berlin.
• Altan, T., S., Tischew, M., Artar, 2001. Çukurova Deltası Biyosfer Koruma Alanı için Biyotop Tiplerinin Saptanması Ve Haritalanması. IV. Ulusal Çevre Mühendisliği Kongresi, Mersin.
• Altan, T., M., Artar, M., Atik, G., Çetinkaya, 2004. Çukurova Deltası Biyosfer Rerzervi Yönetim Planı. ISBN 975487118-3.
• Anonymous, 1987. Beydağları (Olimpos) National Park, Special Protected Area. General Directorate of Forestry Department of National Parks, Antalya.
• Artar, M., 2002. Çukurova Deltası’nda Tuzla ile Yumurtalık Tabiatı Koruma Alanı Arasındaki Kıyı Şeridinde Önemli Biyotopların Haritalanması. Ç.Ü. Fen Bilimleri Ens. Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yük.Lis.T., Adana
• Atik, M., 1997. Adana Kentinde Biyotopların Haritalanması. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Böttcher, H.B., J., Funke 1993. Grundlagenbeitrag zum Forschungsprojekt “Ökologischer Wissenstransfer in Entwicklungslander, am Beispiel von Touristischen Planungsgebieten an der Südküste der Türkei. Vom Fachbereich Landschaftsentwicklung der Technische Universitat Berlin.
• Çepel, N., 1990. Ekolojik Terimler Sözlüğü. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, İstanbul, İ.Ü. Yayın No: 3049, O.F. Yayın No:324.
• Davis, P.H., 1965-1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands Volume 1-Volume 10. Edinburgh University Press 22 George Square.
• DİE, 2002. 2000 Genel Nüfus Sayımı-Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara.
• Dinç, O., 1997. Antalya, Sarısu-Saklıkent Arasının Florası Üzerine Bir Araştırma. Akdeniz Ü. Araştırma Fonu Başkanlığı, Proje No 96.03.0121.05, Antalya.
• Ekim, T., M., Koyuncu, M., Vural, H., Duman, Z., Aytaç, N., Adıgüzel, 2000. Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı. Red Data Book of Turkish Plants, Türkiye Tabiatını Koruma Derneği ve Van 100. Yıl Üniversitesi, Ankara.
• European Commıssıon, 1999a. Natura 2000 Interpretation Manual of European Union Habitats. EC DG Environment Nature Protection, Coastal Zones and Tourism. Habitats. EC DG Environment Nature. Protection, Coastal Zones and Tourism.
• European Commission, 1999b. Natura 2000 Mediterranean Region Reference List of Habitat Types and Species Present in the Region. EC DG Environment
• European Commission, 2000. NATURA 2000 – Implementing the Habitats Directive in Marine and Coastal Areas. ISBN 92-828-4276-2.
• European Commission, Tarihsiz. Natura 2000 Managing Our Heritage. ISBN 92-828-0786-x.
• Kim, Y.M., 2001. Untersuchung von Flora, Vegetation und Biotoptypen in der dörflichen Kulturlandschaft Koreas. Doctoral Dissertation accepted by: Technical University of Berlin , School of Architecture - Environment – Society.
• Köseoğlu, M., 1981. Peyzaj Ekolojisi Çalışmaları ve Ege Bölgesinde Ekolojik Yönden Önemli Biyotopların Haritalanması Üzerine Bir Araştırma. Ege Ü. Ofset Atölyesi, İzmir.
• Köseoğlu, M., 1983. Bornova Yerleşim Merkezinde Ekolojik Yönden Önemli Biyotoplar Üzerine Araştırmalar. Ege Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları.
• Mansuroğlu, S., V., Ortaçeşme, O., Karagüzel, E., Yıldırım, C., Baytekin, 2003. Antalya Kentinde Ekolojik Açıdan Önemli Biyotopların Haritalanması Üzerinde Bir Araştırma. Akdeniz Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Proje No 21.04.0104.12 Antalya.
• Massey, J., 2000. Use of GIS and Biotope Mapping as a Tool for Environmental Risk Assessment in the Offshore Oil and Gas Industry in the North Sea. Postgraduate Colloquim, www.mech.gla.ac.uk
• Norderhaug, A., M., Ihse, O., Pedersen, 2000. Biotope Patterns and Abundance of Meadow Plant Species in a Norwegian Rural Landscpae. Landscape Ecology, No 15, pages 201-218.
• Orman Bakanlığı, 1972. Olimpos-Beydağları Sahil Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı. TC Orman Bakanlığı Batı Akdeniz Bölge Müdürlüğü, Olimpos-Beydağları Bölge Müdürlüğü, Antalya.
• Orman Bakanlığı, 2001. Beydağları Sahil Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı. TC Orman Bakanlığı Milli Parlar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müd., Milli Parklar Dairesi Başk. Ankara.
• Padmore, C.L., 1998. The Role of Physical Biotopes in Determining the Conservation Status and Flow Requirements of British Rivers. Aquatic Ecosystem Health and management, Volume 1, Issue 1, pages 25-35.
• Peşmen, H., 1980. Olimpos-Beydağları Milli Parkının Florası. TÜBİTAK Temel Bilimler Araştırma Grubu, Proje No.TBAG-335, Hacettepe Ü. Fen Fakültesi Botanik Bölümü, Ankara.
• Sukopp, H., W. Weiler 1988. Biotope Mapping and Nature Conservation Strategies in Urban Areas of the Federal Republic of Germany. In: Landscape and Urban Planning 15, 39-58.
• Sümbül, H., Göktürk, R.S., 1997. Flora Açısından Antalya Kıyılarının Bugünü ve Geleceği. Türkiye Kıyı ve Deniz Alanları I. Ulusal Konferansı Bildiriler Kitabı Ankara.
• Turizm İl Müdürlüğü, 2004. Antalya İlinde Bulunan Yatırım Belgeli Turizm Tesisleri. Antalya.
• UNESCO, 1998. Management of a River Basin Biodiversity in Question. UNESCO’s Division of Ecological Sciences and the Life Sciences Section, Basic Science Division, Paris.
• Uzun, G., Yücel, M., Yılmaz, T., Berberoğlu, S., 1995a. Çukurova Deltası Örneğinde Kıyı Ekosistemlerinin İçerdiği Biyotopların Haritalanması. TÜBİTAK ProjeNo TBAG-1164.
• Uzun, G., Yücel, M., Yilmaz, T., Berberoğlu, S., 1995b. Biotope Mapping in Meditarranean Type Coastal Ecosystems. The Second Conference On the Mediterranean Coastal Environment, MEDCOAST, October 24-27, 1995, Tarragona Spain.
• Yılmaz, K.T., 1986. İzmir Buca Yerleşim Merkezinde Ekoloji Yönünden Önemli Biyotopların Haritalanması. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Yılmaz, H., 2001. Bartın Kenti ve Yakın Çevresinde Biyotopların Haritalanması. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Doktora Tezi İstanbul.