Karanlık üçlünün iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde psikolojik sağlamlılığın aracılık rolü

Year 2024, Volume: 26 Issue: 2, 201 - 221

Salih Serbest Alptekin Sökmen

https://doi.org/10.33707/akuiibfd.1436223

Abstract

Bu çalışmada, ilk olarak son yirmi yılda karanlık üçlü (KÜ) olarak popülerlik kazanan üç kişilik özelliğine (yani subklinik narsisizm, subklinik psikopati ve Makyavelizm) kısaca değinilmiştir. Bu özellikler, kişiliğin karanlık yönlerindeki bireysel farklılıkları daha tam olarak yakaladıkları için, Beş Büyük özellik gibi kişilik üzerine yapılan araştırmaları genişletmek için faydalıdır. Kurumsal alanda çalışanların farklılıkların rolünün daha iyi anlaşılması için karanlık üçlünün araştırılması önemlilik arz etmektedir. Bu nedenle ulusal alan yazında karanlık üçlü özellikle kurumsal anlamda araştırılmalıdır. Böylece kişilik özelliklerinin kurumsal belirtilerinin anlaşılmasına katkı sunulması amaçlanmaktadır. Çalışma COVID-19 salgını döneminde gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın evreni Ankara ilinde faaliyet gösteren kamu hastanelerinde görev yapan çalışanlardan meydana gelmektedir. Çalışmanın örneklemi ise Ankara ilinde faaliyet gösteren kamu hastanelerinde görev yapan sağlık çalışanlarından meydana gelmektedir. Çalışmada ilişkisel ve kesitsel saptama metotlarından yararlanılmıştır. Bu çalışmada, anket metodu tatbik edilmiştir. Çalışmada data toplama araçları örneklem içinde yer alan çalışanlara kolayda örnekleme metoduyla erişilen online yöntem ile elden anket dağıtma olarak tatbik edilmiştir. Toplam katılımcı adedi 440 olarak gerçekleşmiştir. KÜ’nün iş tatmini (İŞT) üzerinde anlamlı ancak negatif bir tesirinin var olduğu anlaşılmaktadır. KÜ’nün işten ayrılma niyeti (İAN) üzerinde ise, pozitif ve anlamlı bir tesiri bulunmaktadır. Ancak KÜ’nün PS üzerinde anlamlı bir tesiri saptanamamıştır. KÜ ile İŞT ve KÜ ile İAN arasındaki ilişkilerde PS’nin aracı tesiri bulunmamaktadır.

Keywords

Karanlık üçlü, Psikolojik sağlamlılık, İnsan kaynakları yönetimi, Örgütsel davranış, İş tatmini, İşten ayrılma niyeti

Ethical Statement

Bu çalışma, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Etik Komisyonunun 11.09.2020 tarihli ve 11054618-302.08.01-E.25309 sayılı Kararı çerçevesinde bilimsel araştırma ve yayın etiği kurallarına uygun olarak hazırlanmıştır. Ayrıca bu çalışma, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı'nda Prof. Dr. Alptekin SÖKMEN danışmanlığında Salih SERBEST tarafından tamamlanmış olan “Kişiliğin Karanlık Yönünün İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyetinde Psikolojik Dayanıklılığın Aracılık Etkisi: Ankara İli Örneği” başlıklı Doktora tezinden türetilmiştir.

The mediating role of psychological resilience in the effect of the dark triad on job satisfaction and turnover intention

Abstract

In this study, three personality traits (subclinical narcissism, subclinical psychopathy and Machiavellianism) that have gained popularity as the dark triad (DT) in the last twenty years are briefly mentioned. These traits are useful for expanding research on personality, such as the Big Five traits, because they more fully capture individual differences in the darker aspects of personality. It is important to investigate the dark triad to better understand the role of differences in corporate employees. For this reason, the dark triad should be investigated in the national literature, especially in institutional terms. Thus, it is aimed to contribute to the understanding of the institutional symptoms of personality traits. The study was carried out during the COVID-19 epidemic. The population of the study consists of employees working in public hospitals operating in Ankara. The sample of the study consists of healthcare professionals working in public hospitals operating in Ankara. Relational and cross-sectional detection methods were used in the study. In this study, the survey method was applied. In the study, data collection tools were applied to the employees in the sample by distributing surveys by hand via online method accessed through convenience sampling method. The total number of participants was 440. It is understood that DT has a significant but negative effect on job satisfaction (JS). DT has a positive and significant effect on turnover intention (TI). However, no significant effect of DT on PR was detected. PR has no mediating effect in the relations between DT with JS and DT with TI.

Keywords

Dark triad, Psychological resilience, Human resources management, Oganizational behavior, Job satisfaction, Turnover intention

References

• Ayata, T. (2022). Karanlık kişilik özelliklerinin kariyer planlamaya etkisinde çalışan kıskançlığının aracı rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
• Aydoğan, E. & Serbest, S. (2016). İş yerinde karanlık üçlü: bir kamu kuruluşunun iç denetim biriminde araştırma. Sayıştay Dergisi, 101(Nisan-Haziran), 97-121.
• Babiak, P. & Hare, R. D. (2006). Snakes in suits: when psychopaths go to work. New York: Regan Books.
• Bakır, B., Özer, M., Uçar, M., Güleç, M., Demir, C. & Hasde, M. (2003). Relation between Machiavellianism and job satisfaction in a sample of Turkish physicians. Psychological Reports, 92, 1169-1175.
• Baron, R. M. & Kenny, D. A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological resarch: conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
• Başar, U., Sığrı, Ü. & Basım, N. (2016). İş yerinde karanlık liderlik. İş ve İnsan Dergisi, 3(2), 65-76.
• Bluedorn, A. C. (1982). A unified model of turnover from organizations. Human Relations, 35(2), 135-153.
• Boldero, J. M., Bell, R. C. & Davies, R. C. (2015). The structure of the narcissistic personality inventory with binary and rating scale items. Journal of Personality Assessment, 97, 626-637.
• Bruk-Lee, V., Khoury, H. A., Nixon, A. E., Goh, A. & Spector, P. E. (2009). Replicating and extending past personality/job satisfaction meta-analyses. Human Performance, 22(2), 156-189.
• Carter, G. L., Campbell, A. C. & Muncer, S. (2014). The dark triad: beyond a ‘male’ mating strategy. Personality and Individual Differences, 56, 159-164, https://doi.org/10.1016/j.paid.2013.09.001.
• Cellucci, A. J. & DeVries, D. L. (1978). Measuring managerial satisfaction: a manual for the MJSQ. (No. 11). Center for Creative Leadership.
• Christie, R. & Geis, F. L. (1970). Studies in Machiavellianism. New York: Academic
• Cleckley, H. (1976). The mask of sanity. 5th ed., St. Louis, MO: Mosby.
• Cooke, D. J. & Michie, C. (2001). Refining the construct of psychopathy: towards a hierarchical model. Psychological Assessment, 13, 171-188.
• Čopková, R. & Araňošová, A. (2020). The relationship of dark triad and job satisfaction among helping professionals. Človek a spoločnosť [Individual and Society], 23(3), 18-33.
• Çelik, F. (2020). Yöneticilerde algılanan karanlık kişilik özelliklerinin, örgütsel güven ve işten ayrılma niyetine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çıngı, H. (1990). Örnekleme kuramı. (1. Baskı). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Matbaası.
• Dahling, J. J, Whitaker, B. G. & Levy, P. E. (2009). The development and validation of a new Machiavellianism scale. Journal of Management, 35, 219-257.
• Dinç, M. A. (2019). Zehirli liderliğin bazı öncülleri ve ardılları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 3(1), 93-102.
• Eraslan-Çapan, B., Satıcı, S. A., Yılmaz, M. F. & Kayiş, A. R. (2015, 7-10 Ekim). Karanlık üçlü ölçeği: Türkçeye uyarlama çalışması. 13. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Mersin.
• Erdoğdu, F. B. & Sökmen, A. (2019). Örgütsel bağlılık ile iş tatmini ve işten ayrılma niyeti ilişkisinde örgütsel vatandaşlık davranışının aracılık rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(1), 244-264.
• George, D. & Mallery, M. (2001). SPSS for windows step by step: a simple guide and reference 10.0 update. (3rd edition). Allyn and Bacon.
• Grover, S. & Furnham, A. (2022). The dark triad, emotional intelligence, selfmonitoring and executive coach effectiveness and satisfaction. Coaching: An International Journal of Theory, Research and Practice, 15(1), 22-42.
• Gustafson, S. B. & Ritzer, D. R. (1995). The dark side of normal: a psychopathy-linked pattern called aberrant selfpromotion. European Journal of Personality, 9, 147-183.
• Güler, T. & Kerse, G. (2019, 13-15 December). Karanlık üçlü (narsisizm, Makyavelizm ve psikopati) ve iş tatmini arasındaki ilişki: “Belki de karanlık değildir…”. İçinde M. Dalkılıç (Ed.), V. International Congress on Social and Education Sciences (INCSES-2019) Proceedings Book (ss. 552-561). Adana.
• Güllü, S. & Yıldız, K. (2019). Spor örgütlerinde karanlık kişilik, örgütsel sinizm ve iş tatmini ilişkisinin incelenmesi. Spormetre, 17(4), 220-232.
• Güven Güres, C. & A. Sökmen, A. (2015). Yönetici liderlik yaklaşımının çalışanın örgütsel bağlılığı, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisi: Türkiye’deki ceza infaz kurumlarında bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(3), 59-74.
• Hair, J., Black, W., Babin, B. & Anderson, R. (2010). Multivariate data analysis. (7th edition). Upper Saddle River, NJ, USA: Prentice-Hall Inc.
• Hare, R. D. (1999). Without conscience: the disturbing world of the psychopaths among us. New York: Guilford Press.
• Hare, R. D. (1993). Without conscience: the disturbing world of the psychopaths among us. New York: Guilford Press.
• Hare, R. D. (1983). Without conscience: the disturbing world of the psychopaths among us. New York, NY: Simon & Schuster.
• Hare, R. D., Harpur, T. J. & Hemphill, J. D. (1989). Scoring pamphlet for the Self-Report Psychopathy Scale: SRP-II. University of British Columbia, Vancouver, Canada.
• Hayes, A. (2018). Introduction to mediation, moderation and conditional process analysis: a regression-based approach. New York: Guilford Press.
• Hogan, R. & Hogan, J. (1997). Hogan Development Survey Manual. Tulsa, OK: Hogan Assess. Syst.
• James, S., Kavanagh, P. K., Jonason, P. K., Chonody, J. M. & Scrutton, H. E. (2014). The dark triad, schadenfreude and sensational interests: dark personalities, dark emotions and dark behaviours. Personality and Individual Differences, 68, 211-216, https://doi.org/10.1016/j.paid.2014.04.020.
• Jonason, P. K., Abboud, R., Tomé, J., Dummett, M. & Hazer, A. (2017). The dark triad traits and self-reported and other-rated creativity. Personality and Individual Differences, 117, 150-154, https://doi.org/10.1016/j.paid.2017.06.005.
• Jonason, P. K., Foster, J., Oshio, A., Sitnikova, M., Birkas, B. & Gouveia, V. (2017a). Self-construals and the dark triad traits in six countries. Personality and Individual Differences, 113, 120-124, https://doi.org/10.1016/j.paid.2017.02.053.
• Jonason, P. K., Foster, J. D., Egorova, M. S., Parshikova, O., Csathó, Á., Oshio, A. & Gouveia, V. V. (2017b). The dark triad traits from a life history perspective in six countries. Frontiers in Evolutionary Psychology, 8, 1476, https://doi.org/10.3389/fpsyg.2017.01476.
• Jonason, P. K. & Jackson, C. J. (2016). The dark triad traits through the lens of reinforcement sensitivity theory. Personality and Individual Differences, 90, 273-277, https://doi.org/10.1016/j.paid.2015.11.023.
• Jonason, P. K., Koehn, M. A., Okan, C. & O’Connor, P. J. (2018). The role of personality in individual differences in yearly earnings. Personality and Individual Differences, 121, 170-172, https://doi.org/10.1016/j.paid.2017.09.038.
• Jonason, P. K., Li, N. P., Webster, G. D. & Schmitt, D. P. (2009). The dark triad: facilitating a short-term mating strategy in men. European Journal of Personality, 23, 5-18, https://doi.org/10.1002/per.698.
• Jonason, P. K. & O’Connor, P. J. (2017). Cutting corners at work: an individual differences perspective. Personality and Individual Differences, 107, 146-153.
• Jonason, P. K. & Webster, G. D. (2010). The dirty dozen: a concise measure of the dark triad. Psychological Assessment, 22, 420-432.
• Jonason, P. K., Wee, S. & Li, N. P. (2015). Competition, autonomy and prestige: mechanisms through which the dark triad predict job satisfaction. Personality and Individual Differences, 72(January), 112-116.
• Kanten, P., Yeşiltaş, M. & Arslan, R. (2015). Kişiliğin karanlık yönünün üretkenlik karşıtı iş davranışlarına etkisinde psikolojik sözleşmenin düzenleyici rolü. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 29(2), 365-391.
• Kessler, S. R., Bandelli, A. C., Spector, P. E., Borman, W. C., Nelson, C. E.& Penney, L. M. (2010). Re-examining Machiavelli: a three-dimensional model of Machiavellianism in the workplace. Journal of Applied Social Psychology, 40, 1868-1896.
• Koopman, J., Lanaj, K. & Scott, B. A. (2016). Integrating the bright and dark sides of OCB: a daily investigation of the benefits and costs of helping others. Academy of Management Journal, 59(2), 414-435.
• LeBreton, J. M., Binning, J. F. & Adorno, A. J. (2006). Subclinical psychopaths. İçinde J. C. Thomas & D. Segal (Eds.), Comprehensive Handbook of Personality and Psychopathology, Vol. I: Personality and Everyday Functioning (ss. 388-411). New York: John Wiley & Sons.
• LeBreton, J. M., Shiverdecker, L. K. & Grimaldi, E. M. (2018). The dark triad and workplace behavior. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, https://doi.org/10.1146/annurev-orgpsych-032117-104451.
• Leech, N. L., Barrett, K. C. & Morgan, G. A. (2005). SPSS for intermediate statistics: use and interpretation. (2nd edition). Taylor & Francis.
• Liang, Y., Yan, M., Law, K. S., Wang, H. & Chen, Y. (2021). Integrating the bright and dark sides of leadership: an investigation of the intragroup and intergroup effects of leader group prototypicality. Journal of Business Research, 133, 89-97.
• Lilienfeld, S. O. & Andrews, B. P. (1996). Development and preliminary validation of a self-report measure of psychopathic personality traits in noncriminal populations. Journal of Personality Assessment, 66, 488-524.
• Lilienfeld, S. O., Smith, S. F., Sauvigné, K. C., Patrick, C. J., Drislane, L. E., Latzman, R. D. & Krueger, R. F. (2016). Is boldness relevant to psychopathic personality? Meta-analytic relations with non-psychopathy checklist-based measures of psychopathy. Psychological Assessment, 28(10), 1172-1185.
• Lilienfeld, S. O., Watts, A. L., Smith, S. F., Berg, J. M. & Latzman, R. D. (2015). Psychopathy deconstructed and reconstructed: assembling the personality building blocks of Cleckley’s chimera. Journal of Personality, 83(6), 593-610, https://doi.org/10.1111/jopy.12118.
• Malhotra, N. K. & Dash, S. (2011). Marketing research an applied orientation. London: Pearson Publishing.
• March, E., Grieve, R., Marrington, J. & Jonason, P. K. (2017). Trolling on Tinder® (and other dating apps): examining the role of the dark tetrad and impulsivity. Personality and Individual Differences, 110, 139-143, https://doi.org/10.1016/j.paid.2017.01.025.
• Mathieu, C. (2013). Personality and job satisfaction: the role of narcissism. Personality and Individual Differences, 55(6), 650-654.
• Mathieu, C., Neumann, C., Babiak, P. & Hare, R. D. (2015). Corporate psychopathy and the full-range leadership model. Assessment, 22(3), 267-278.
• Mengüloğlu, M. A. (2020). Karanlık üçlü kişilik özellikleri ile girişimcilik niyeti arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Meydan, C. M. & Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. (2.Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Millon, T., Simonsen, E. & Birket-Smith, M. (1998). Historical conceptions of psychopathy in the United States and Europe. İçinde T. Millon, E. Simonsen, M. Birket-Smith & R. Davis (Eds.), Psychopathy: Antisocial, Criminal and Violent Behavior, (ss. 3-31). New York: Guilford Press.
• Morf, C. C. & Rhodewalt, F. (2001). Unraveling the paradoxes of narcissism: a dynamic self-regulatory processing model. Psychological Inquiry, 12, 177-196.
• Neumann, C. S., Hare, R. D. & Newman, J. P. (2007). The superordinate nature of the psychopathy checklist-revised. Journal of Personality Disorders, 21, 102-117.
• Neumann, C. S., Vitacco, M. J., Hare, R. D. & Wupperman, P. (2005). Reconstructing the “reconstruction” of psychopathy: a comment on Cooke, Michie, Hart & Clark. Journal of Personality Disorders, 19, 624-640.
• Özdemir, B. & Atan, E. (2018). Karanlık üçlünün örgütsel muhalefete etkisi: bir yapısal eşitlik modeli. İş Ahlakı Dergisi, 11(2), 275-298.
• Özer, Ö., Uğurluoğlu, Ö., Kahraman, G. & Avcı, K. (2016). Hemşirelerin karanlık kişilik özelliklerinin sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 205-218.
• Özgan, Ö. (2022). Karanlık üçlünün üretkenlik karşıtı iş davranışlarıyla ilişkisi: sağlık çalışanları üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Özsoy, E. (2019). Yöneticilerin karanlık kişilik özelliklerinin çalışanların tükenmişlik düzeylerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(1), 194-203.
• Özsoy, E. & Ardıç, K. (2020). Çalışanların karanlık kişilik özelliklerinin tükenmişliğe etkisinde genel öz-yeterliliğin düzenleyici rolü. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 144-154.
• Özsoy, E. & Ardıç, K. (2017). Karanlık üçlünün (narsisizm, Makyavelizm ve psikopati) iş tatminine etkisinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 24(2), 391-406.
• Özsoy, E., Uslu, O. & Ardıç, K. (2018, 2-3 Kasım). Yöneticilerin karanlık kişilik özelliklerinin çalışanların iş tatminine etkisi. 6. Örgütsel Davranış Kongresi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Palmer, J. C., Komarraju, M., Carter, M. Z. & Karau, S. J. (2017). Angel on one shoulder: Can perceived organizational support moderate the relationship between the dark triad traits and counterproductive work behavior?. Personality and Individual Differences, 110, 31-37, https://doi.org/10.1016/j.paid.2017.01.018.
• Patrick, C. J. & Drislane, L. E. (2015). Triarchic model of psychopathy: origins, operationalizations and observed linkages with personality and general psychopathology. Journal of Personality, 83, 627-643.
• Paulhus, D. L. (2014). Toward a taxonomy of dark personalities. Current Directions in Psychological Science, 23, 421-426.
• Paulhus, D. L., & Williams, K. M. (2002). The dark triad of personality: narcissism, Machiavellianism and psychopathy. Journal of Research in Personality, 36, 556-563, https://doi.org/10.1016/S0092-6566(02)00505-6.
• Pethman, T. M. I. & Erlandsson, S. I. (2002). Aberrant self-promotion or subclinical psychopathy in a Swedish general population. The Psychological Record, 52, 33-50.
• Pincus, A. L., Ansell, E. B., Pimentel, C. A., Cain, N. M., Wright, A. G. & Levy, K. N. (2009). Initial construction and validation of the pathological narcissism inventory. Psychological Assessment, 21, 365-379.
• Raskin, R. N. & Hall, C. S. (1979). A narcissistic personality inventory. Psychological Reports, 45(2), 590, https://doi.org/10.2466/pr0.1979.45.2.590.
• Raskin, R. N. & Terry, H. (1988). A principal-components analysis of the narcissistic personality ınventory and further evidence of its construct validity. Journal of Personality and Social Psychology, 54, 890-902.
• Rauthmann, J. F. & Will, T. (2011). Proposing a multidimensional Machiavellianism conceptualization. Social Behavior and Personality: An International Journal, 39, 391-404.
• Rhodewalt, F. & Morf, C. C. (1995). Self and interpersonal correlates of the narcissistic personality ınventory: a review and new findings. Journal of Research in Personality, 29, 1-23.
• Richardson, E. N. & Boag, S. (2016). Offensive defenses: the mind beneath the mask of the dark triad traits. Personality and Individual Differences, 92, 148-152, https://doi.org/10.1016/j.paid.2015.12.039.
• Salessi, S. & Omar, A. (2018). Tríada oscura de personalidad, satisfacción laboral y cinismo organizacional: un modelo estructural (Dark triad of personality, job satisfaction and organizational cynicism: a structural model). Universitas Psychologica, 17(3), 1-12, https://doi.org/10.11144/Javeriana.upsy17-3.tops.
• Serbest, S. (2022). Kişiliğin karanlık yönünün iş tatmini ve işten ayrılma niyetinde psikolojik dayanıklılığın aracılık etkisi: Ankara İli örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Serbest, S. (2018). İş yerinde karanlık üçlü. İçinde B. Aydıntan (Ed.), Yönetim ve Pazarlama Alanlarında Seçme Konular (ss. 177-205). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Skeem, J. L. & Cooke, D. J. (2010). Is criminal behavior a central component of psychopathy? Conceptual directions for resolving the debate. Psychological Assessment, 22, 433-445.
• Skiera, R. A. (2016). Examining the relationship between narcissism and job satisfaction and commitment among college-educated professionals: a quantitative study. Unpublished PhD Thesis, Capella University.
• Smith, B. W., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P. & Bernard, J. (2008). The brief resilience scale: assessing the ability to bounce back. International Journal of Behavioral Medicine, 15, 194-200.
• Smoker, M. & March, E. (2017). Predicting perpetration of intimate partner cyberstalking: gender and the dark tetrad. Computers in Human Behavior, 72, 390-396, https://doi.org/10.1016/j.chb.2017.03.012.
• Sökmen, A. & Ekmekçioğlu, E. B. (2019). Katılımcı liderliğin iş tatmini ve işten ayrılma niyetine etkisinde duygusal bağlılığın aracı rolü: turizm sektöründe bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(4), 2907-2919.
• Sökmen, A. & Serbest, S. (2022). Kişiliğin karanlık yönünün sağlık personelinin demografik özellikleri açısından incelenmesi. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 6(2), 72-92.
• Spain, S., Harms, P. & LeBreton, J. M. (2014). The dark side of personality at work. Journal of Organizational Behavior, 35(1), 41-60, https://doi.org/10.1002/job.1894.
• Surveey (2022). https://www.surveey.com.
• Szabó, Z. P., Simon, E., Czibor, A., Restás, P. & Bereczkei, T. (2021). The importance of dark personality traits in predicting workplace outcomes. Personality and Individual Differences, 183, 111112, https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.111112.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. (6th edition). Pearson.
• Timuroğlu, K. & İşcan, Ö. F. (2008). İş yerinde narsisizm ve iş tatmini ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 239-264.
• Volmer, J., Koch, I. K. & Göritz, A. S. (2016). The bright and dark sides of leaders’ dark triad traits: effects on subordinates’ career success and well-being. Personality and Individual Differences, 101(October), 413-418.
• Walker, B. R. & Jackson, C. J. (2017). Moral emotions and corporate psychopaths: a review. Journal of Business Ethics, 141, 797-810, https://doi.org/10.1007/s10551-016-3038-5.
• Walsh, M. M. & Arnold, K. A. (2020). The bright and dark sides of employee mindfulness: leadership style and employee well-being. Stress and Health, 36(3), 287-298.
• Walsh, G., Yang, Z., Dahling, J., Schaarschmidt, M. & Takahashi, I. (2020). Effects of service employees’ negative personality traits on emotional labour and job satisfaction: evidence from two countries. Management Decision, 58(6), 1035-1052.
• Williams, K. M., Paulhus, D. L. & Hare, R. D. (2007). Capturing the four-factor structure of psychopathy in college students via self-report. Journal of Personality Assessment, 88, 205-219.
• Wilson, D. S., Near, D. & Miller, R. R. (1996). Machiavellianism: a synthesis of the evolutionary and psychological literatures. Psychological Bulletin, 119(2), 285-299.
• Wright, A. G. C., Pincus, A. L., Thomas, K. M., Hopwood, C. J., Markon, K. E. & Krueger, R. F. (2013). Conceptions of narcissism and the DSM-5 pathological personality traits. Assessment, 20, 339-352.
• Wu, J. & LeBreton, J. M. (2011). Reconsidering the dispositional basis of counterproductive work behavior: the role of aberrant personality traits. Personnel Psychology, 64, 593-626.
• Yalçınsoy, A. & Işık, M. (2018). Toksik liderlik ile örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti ilişkisine yönelik bir araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(3), 1016-1025.
• Yılmazer, T., Karagöz, Ş., Uzunbacak, H. H. & Akçakanat, T. (2021). Karanlık üçlü kişilik özellikleri, psikolojik ayrıcalık, göreli yoksunluk ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma. EKEV Akademi Dergisi, 25(86), 597-622.
• Zimmerman, R. D. (2008). Understanding the impact of personality traits on individuals’ turnover decisions: a meta-analytic path model. Personnel Psychology, 61(2), 309-348.