Türkçe PREP’in Anlamsız Kelimeleri Seslendirme ve Sesli Okuma-Anlama Becerilerine Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 136 - 153, 26.07.2021

Dilara Zeynep Güneş , Hande Akıman İris Coşar Anıl Beybağa Gökhan Karatepe Mine Gür

Öz

Araştırmanın amacı okuma güçlüğünü sağaltmaya yönelik PASS Okumayı Geliştirme Programı’nın Türkçe’ye uyarlamasının Özgül Öğrenme Bozukluğu tanılı öğrencilerin okuma becerisine etkisinin incelenmesidir. Çalışma kontrol gruplu yarı deneysel desene sahiptir. Ön test-son test verileri ÖÖB tanılı Öğrenciler İçin Anlamsız Kelimeler Gözlem Formu ve Sesli Okuma Becerilerini Anlama Testi’nden elde edilmiştir. Çalışma grubu özel bir özel eğitim merkezinde raporlu olarak destek eğitim alan 28 öğrencidir. Gruplar oluşturulurken ilk test sonuçları dikkate alınarak koşullar eşitlenmiştir. Deney grubu özel eğitim desteğine ek, haftada en az bir ders saati olmak üzere 13 hafta boyunca toplamda 20 seans Türkçe PREP eğitimi almıştır. Verilerin çözümlenmesinde non-parametrik teknikler kullanılmıştır. Bulgular deney grubundaki öğrencilerin anlamsız kelime okuma becerilerinin, okuma hızlarının, okuduğunu anlama becerilerinin ve okurken yapılan hata sayısının kontrol grubundaki öğrencilere göre anlamlı düzeyde değişim gösterdiğini ortaya koymuştur. Türkçe PREP’in ÖÖB tanılı öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmeye yönelik eğitim sürecinde kullanılması ve yaygınlaştırılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Öğrenme Güçlükleri, Okumayı Geliştirme, TÜRKÇE PREP, PASS Kuramı

Kaynakça

• Ashman, A. F. & Conway, R. N. F. (1997). An introduction to cognitive education. Theory and applications. London: Routledge.
• Aşlıyan, R., Günel, K., & Filiz, A. (2006). TürkçeOtomatik Heceleme Sistemi ve Hece İstatistikleri, Akademik Bilişim+ BilgiTek IV Konferansı, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Babür, N., Haznedar, B., Erçetin, G., Özerman, D., Erdat Çekelek, E. (2015). Türkçe’de Kelime Okuma Bilgisi Testi' nin (KOBİT) geliştirilmesi. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 28 (2), 1-21.
• Babür, N. (2018). Özgül okuma bozukluğu: Tanımı, belirtiler ve eğitsel öneriler. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 35 (2), 35-50.
• Baker, K. A. (2001). Reading instruction with poor readers: A comparison of the PASS Reading Enhancement Program (PREP) and a teacher-developed phonics-based program. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Queen’s University at Kingston, Kingston, Ontario, Canada. 15 Kasım 2017 tarihinde belirtilen bağlantıdan elde edilmiştir. https://search.proquest.com/docview/304729811/710583489C7043A2PQ/1?accountid=10527
• Başaran, M. (2013). Okuduğunu anlamanın bir göstergesi olarak akıcı okuma. Kuram ve Uygulamalarda Eğitim Bilimleri, 13(4), 2277-2290.
• Bender, W. N., Vail, C. O., & Scott, K. (1995). Teachers attitudes toward increased mainstreaming: Implementing effective instruction for students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 28(2), 87-94.
• Boden, C., & Kirby, J. R. (1995). Successive processing, phonological coding, and the remediation of reading. Journal of Cognitive Education, 4(2/3), 19-32.
• Büyüköztürk, Ş. (2006). Sosyal Bilimleri İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik Araştırma Deseni-SPSS Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Carlson, J. S., & Das, J. P. (1997). A process approach to remediating word-decoding deficiencies in Chapter 1 children. Learning Disability Quarterly, 20(2), 93-102. childlearningprogram.com/about-dr-das sitesinden 27 Şubat 2018 tarihinde erişilmiştir.
• Churches, M., Skuy, M., & Das, J. P. (2002). Identification and remediation of reading difficulties based on successive processing deficits and delay in general reading. Psychological Reports, 91(3), 813-824.
• Çelik, C., Erden, G., Özmen, S., & Hesapçıoğlu, S. T. (2017). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda Wechsler Çocuklar İçin Zekâ Ölçeği'nin İki Sürümünün Karşılaştırılması ve Okuma Becerilerinin Değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 28(2), 104-116.
• Das, J. P. (1994). Neurocognitive approach to remediation: The PREP model. Canadian Journal of School Psychology, 9(2), 157-173.
• Das, J. P. (2002). A better look at intelligence. Current Directions in Psychological Science, 11(1), 28-33.
• Das, J. P. (2005). Pass Reading Enhancement Program Book 1: Successive Processing Tasks, Edmonton.
• Das, J. P. (2009). Reading difficulties and dyslexia: An interpretation for teachers. New Delhi: Sage Publications.
• Das, J.P., Hayward-George, D. V., Georgiou, K., Janzen, T. & Boora, N. (2009). Comparing the effectiveness of two reading intervention programs for children with reading disabilities. Educaion y Diversidad, 3, 15-36.
• Das, J. P., Kirby, J. R., & Jarman, R. F. (1979). Simultaneous and successive cognitive processes. New York: Academic Press.
• Das, J. P., Mishra, R. K., & Pool, J. E. (1995). An experiment on cognitive remediation of word-reading difficulty. Journal of Learning Disabilities, 28(2), 66-79.
• Das, J. P., Naglieri, J. A., & Kirby, J. R. (1994). Assessment of cognitive processes: The PASS theory of intelligence. Boston, MA: Allyn & Bacon.
• Deaño, M. D., Alfonso, S., & Das, J. P. (2015). Program of arithmetic improvement by means of cognitive enhancement: An intervention in children with special educational needs. Research in Developmental Disabilities, 38, 352-361.
• Erden, G., Çelik C., (2019). Sesli okuma becerisi ve okuduğunu anlama testinin psikometrk özelliklerinin incelenmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nesne, 7(14), 1-18.
• Fırat, T., Koçak, D. (2019) Başarılı okuyucular ile öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin metni anlamak için kullandıkları bilişsel ve üst bilişsel stratejiler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(2), 659-681.
• Forget, T. P. (2001). An investigation of the efficacy of the PASS reading enhancement programme (PREP) as an aptitude treatment interaction (ATI) in the remediation of word decoding deficits in a Title 1 remedial summer school program. (Yayınlanmamış doktora tezi) Indiana University, Pennsylvania, ABD. 15 Kasım 2017 tarihinde belirtilen bağlantıdan elde edilmiştir. https://search.proquest.com/docview/304733042/CBEB62A359D741D7PQ/1?accountid=10527
• Görgün, B., Melekoğlu M. A. (2019) Özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerilerini geliştirmeye yönelik bir okuma destek programının geliştirilmesi. İlköğretim Online, 18(2): s. 698-713.
• Güleryüz, H. (2000). Programlanmış ilkokuma yazma öğretimi kuram ve uygulamaları. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Harvey, S. C. (2000). The effects of Process-based Reading Enhancement Program (PREP): A cognitive processing approach to the reading remediation of Title 1 Elementary students. (Yayınlanmamış doktora tezi). Pacific University, Seattle, ABD. 15 Kasım 2017 tarihinde belirtilen bağlantıdan elde edilmiştir.
• https://search.proquest.com/docview/304671579/467C97D98BA04485PQ/1?accountid=10527
• Hayward, D., Das, J. P., & Janzen, T. (2007). Innovative programs for improvement in reading through cognitive enhancement: A remediation study of Canadian First Nations children. Journal of Learning Disabilities, 40(5), 443-457.
• Heckman, J.J. (2006). Skill formation and the economics of investing in disadvantaged children. Science, 312, 1900-1902.
• Hulme, C., Snowling, M.J. (2011). Children’s reading comprehension difficulties: nature, causes and treatments. Association For Psychological Science, 20(3), 139-142.
• Jeom-jo, L. (2003). Effects of PREP training on simultaneous, successive processing function and word reading of children with reading disability. The Journal of Korea Association on Developmental Disabilities, 7(2), 181-194.
• Jing, S.J. (2005). Web-based Learning System for Improving Children’s Cognitive Strategy for Better English Word Recognition. In G. Richards (Ed.), Proceedings of E-Learn 2005--World Conference on E-Learning in Corporate, Government, Healthcare, and Higher Education (pp. 2962-2965). Vancouver, Canada: Association for the Advancement of Computing in Education (AACE). 17 Kasım 2017 tarihinde belirtilen bağlantıdan elde edilmiştir. https://www.learntechlib.org/p/21651/.
• Kendeou, P., Papadopoulos, T. C., & Spanoudis, G. (2015). Chapter 7. Reading Comprehension and PASS Theory. Cognition, Intelligence, and Achievement: A Tribute to J. P. Das. 117-136. 10.1016/B978-0-12-410388-7.00007-5.
• Kendeou, P., Rapp, D. N., & van den Broek, P. (2003). The influence of reader’s prior knowledge on text comprehension and learning from text. Progress in Education, 13, 189-209.
• Ktisti, C. (2015). Computer-Based remediation for reading difficulties in a consistent ortography: Comparing the effects of two theory-driven programs. (Yayınlanmamış doktora tezi). University of Cyprus, Güney Lefkoşa, Güney Kıbrıs.
• Kumar, P., & Darolia, C. R. (2016) Effectiveness of PASS based remedial programs for children with reading, spelling and mathematical deficits. Man in India, 96(4), 1037-1048.
• Kumar, P., Darolia, C. R., & Bidlan, J. S. (2015). Effectiveness of a remedial program for reading and spelling deficits. Indian Journal of Health and Wellbeing, 6(4), 407.
• Kuruoğlu, G., Şen, N. (2019). Okuma güçlüğü yalayan ortaokul öğrencilerine uygulanan hızlandırılmış okuma eğitiminin etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 47, s.36-45.
• Lee, J. J. (2003). Effects of PREP training on simultaneous, successive processing function and word reading of children with reading disability. The Journal of Korea Association on Developmental Disabilities, 7(2), 181-194.
• Mahapatra, S. (2015). Cognitive training and reading remedition. Journal of Education and Practice, 6(19), 57-63.,
• Mahapatra, S., Das, J. P., Stack-Cutler, H. & Parrila, R. (2010). Remediating Reading Comprehension Difficulties: A Cognitive Processing Approach. Reading Psychology, 31(5), 428-453, DOI: 10.1080/02702710903054915
• Martinussen, R. L. (1995). Instructing at-risk kindergarten students in successive and phonological processing. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Queen’s University. Kingston, Ontario, Canada. 16 Kasım 2007 tarihinde belirtilen bağlatıdan elde edilmiştir. https://search.proquest.com/docview/304323449/222662C220904ACAPQ/2?accountid=10527
• Mohanty, A. (2007), Information processing and reading behaviour of primary grade children. Doctoral dissertation, Utkal University, Bhubaneswar, India.
• Molina, S., Garrido, M., & Das, J.P. (1997). Process-based enhancement of reading: An empirical study. Developmental Disabilities Bulletin, 25(1), 68-76.
• Naglieri, J. A. (2001). Do ability and reading achievement correlate?. Journal of Learning Disabilities, 34(4), 304-305.
• Naglieri, J. A., & Das, J. P. (1997). Intelligence revised. (R. F. Dillon (Ed.), Handbook on testing (pp. 136-163). Westport, CT: Greenwood Press.
• Naglieri, J. A. & Das, J. P. (2005). Planning, Attantion, Simultaneous, Successive (PASS) theory: A revision of the concept of intelligence. (D. P. Flanagan & P. L. Harrison (Ed.), Contemporary intellectual assessment: Theories, tests, and issues (pp. 120–135). New York: Guiford Press.
• Nishanimut, S. P. (2015). Effect of PREP intervention on RAN in children with reading disability in Canada. Journal of Psychosocial Research, 10(1), 43-54. Papadopoulos, T. C., Charalambous, A., Kanari, A., & Loizou, M. (2004). Kindergarten cognitive intervention for reading difficulties: The PREP remediation in Greek. European Journal of Psychology of Education, 19(1), 79-105.
• Papadopoulos, T. C., Das, J. P., Parrila, R. K., & Kirby, J. R. (2003). Children at risk for developing reading difficulties: A remediation study. School Psychology International, 24(3), 340-366.
• Papadopoulos, T. C., & Kendeou, P. (2010). Is there a remedy for reading difficulties? A comparison of two theory-driven programs. Psychological Science (Chinese), 33, 1299-1306.
• Seidenberg, M. (2018). Language at the speed of sight: How we read, why so many can’t and what can be done about it. New York: Basic Books. Soysal, A., Koçkar, A., Erdoğan, E., Şenol, S., & Gücüyener, K. (2001). Öğrenme güçlüğü olan bir grup hastanın WISC-R profillerinin incelenmesi. Klinik Psikiyatri, 4, 225-231.
• Stanovich, K. E., Cunningham, A. E., & Feeman, D. J. (1984). Intelligence, cognitive skills, and early reading progress. Reading Research Quarterly,19, 278-303. Thompkins, A. C., & Binder, K. S. (2003). A comparison of the factors affecting reading performance of functionally illiterate adults and children matched by reading level. Reading Research Quarterly, 38(2), 236-258.
• Turgut, M.F (1992), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Saydam Matbaacılık, 9. Baskı, Ankara.
• Wigfield, A., & Guthrie, J. T. (2000). Engagement and motivation in reading. Handbook of Reading Research, 3, 403-422.
• Vellutino, F. R., Fletcher, J. M., Snowling M., J., Scanlon D. M. (2004), Specific reading disability (dyslexia): what have we learned in the past four decades. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45(1), 2-40.