Evaluation of Studies on Professional Ethics in the Field of Education Management

Year 2025, Volume: 1 Issue: 1, 56 - 72, 30.11.2025

Hamza Yakar , Hamide Altaş

Abstract

The aim of this research is to determine the general trends in studies focusing on professional ethics in the field of educational management. In this direction, a total of 71 studies, including 30 articles, 30 postgraduate theses and 11 conference papers accessible without any year restrictions, were examined using the thematic content analysis method. The data has been categorised according to the objectives, methods, ethical themes focused on, and results achieved in the studies. The findings of the analysis show that the studies mainly focused on the topics of ethical leadership and professional ethical behaviour among education managers. The findings of the analysis indicate that the studies primarily focused on the topics of ethical leadership and professional ethical behaviour among education administrators. However, it was determined that organisational ethical climate, ethical culture, and the processes of developing ethical policies at the institutional level were addressed only to a limited extent in the research. This situation reveals that ethical issues in educational institutions are mostly addressed by reducing them to individual behaviour and attitudes, but that there is a greater need for ethical practices to be assessed holistically in relation to institutional structure and school culture. The research concluded that the subject of professional ethics occupies an important place in the literature on educational management; however, it was found that comprehensive studies on ethical leadership, transparency, accountability and the implementation of professional codes of ethics at the organisational level need to be increased in order for ethical culture to develop in a sustainable manner.

Keywords

Professional Ethics , Educational Management , Content Analysis

Eğitim Yönetimi Alanında Meslek Etiği Konusunda Yapılan Çalışmaların Değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, eğitim yönetimi alanında meslek etiği konusunu ele alan çalışmaların genel eğilimlerinin belirlenmesidir. Bu doğrultuda yıl sınırlaması olmaksızın erişilebilen 30 makale, 30 lisansüstü tez ve 11 bildiri olmak üzere toplam 71 çalışma, tematik içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Veriler; araştırmaların amaçları, yöntemleri, odaklandıkları etik temalar ve ulaştıkları sonuçlara göre kategorize edilmiştir. Analiz bulguları, çalışmaların ağırlıklı olarak eğitim yöneticilerinin etik liderlik ve mesleki etik davranışları konularına odaklandığını göstermektedir. Bununla birlikte, örgütsel etik iklim, etik kültür ve kurumsal düzeyde etik politika geliştirme süreçlerinin araştırmalarda sınırlı biçimde ele alındığı belirlenmiştir. Bu durum, eğitim kurumlarındaki etik sorunların çoğunlukla bireysel davranış ve tutumlara indirgenerek ele alındığını, ancak etik uygulamaların kurumsal yapı ve okul kültürü ile bütüncül olarak değerlendirilmesine daha fazla ihtiyaç duyulduğunu ortaya koymaktadır. Araştırma sonucunda, meslek etiği konusunun eğitim yönetimi literatüründe önemli bir yer tuttuğu; ancak etik kültürün sürdürülebilir biçimde gelişebilmesi için örgütsel düzeyde etik liderlik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve profesyonel etik kodlarının uygulanmasına yönelik geniş kapsamlı çalışmaların artırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Meslek Etiği , Eğitim Yönetimi , İçerik Analizi

References

• Aydın, İ. (2003). Eğitim ve öğretimde etik. Pegem Akademi.
• Aydın, İ. (2010). Yönetsel, mesleki ve örgütsel etik (4. baskı). Pegem Akademi.
• Aydın, M. (2016). Eğitim yönetimi: Kavramlar, kuramlar, süreçler. Gazi Kitabevi.
• Balcı, A. (2021). Okul yöneticiliğinin meslekleşmesi. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 4(2), 62-78.
• Begley, P. T. (2006). Self‐knowledge, capacity and sensitivity: Prerequisites to authentic leadership by school principals. Journal of Educational Administration, 44(6), 570–589. https://doi.org/10.1108/09578230610704892
• Berdibek, E., & Aküzüm, C. (2021). Sınıf öğretmenlerinin mesleki etik ilkeleri kapsamındaki davranışlarının okul yöneticilerinin algılarına göre değerlendirilmesi. International Journal of Field Education, 7(2), 36-60.
• Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77–101.
• Campbell, E. (2014). Teaching ethically as a moral condition of professionalism. In Handbook of moral and character education (pp. 117-134). Routledge.
• Coşkun, B., & Çelikten, M. (2020). Öğretmenlik meslek etiği üzerine bir inceleme. OPUS International Journal of Society Researches, 15(21), 686-710.
• Cömert, M., Gedik, A., & Erdem, S. (2025). Lider olarak öğretmenin meslek etiği. Harran Maarif Dergisi, 10(1), 66-89.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (S. B. Demir & M. Bütün Çev. Ed.). 1. Baskı, Siyasal Kitabevi.
• Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174).
• Çam-Tosun, F. (2021). Türk eğitim politikalarında sosyal adalet ve eşitlik. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 5(3), 348-368.
• Çifçi, M., & Ersoy, M. (2021). Pandemi sürecinde eğitim alanında yapılan çalışmaların eğilimleri: Türkiye örneği. International Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 12(43), 75-87.
• Erdem, A. R. (2015). Eğitim yönetimi etiği ve eğitim yönetiminde etik liderliğin kritiği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(10), 1-15.
• Evin, H. (2007). Eğitim yönetimi ve etik. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(21), 106-114.
• Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2005). Educational administration: Theory, research, and practice (7th ed.). Boston, MA: McGraw Hill.
• İskele, A. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının okullardaki yaratıcı iklim üzerine etkisi. [Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü]. Ulusal Tez Merkezi.
• Karaarslan, T., & Ergün, F. (2025). Eğitim alanında mesleki etik kavramını ele alan çalışmaların tematik analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (64), 1399-1423.
• Kasapoğlu-Tankutay, H. (2024). Eğitim ortamlarında sosyal adaletin geliştirilmesine ilişkin öğretmen görüşleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 8(1), 399-420.
• Kılıç, M. Y. (2019). Okullarda yöneticinin sağladığı etik iklimin, örgütsel bağlılık ve öğretmen performansına etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(3), 807-836.
• Kocabıyık, A. (2019). Öğretmenlerin mesleki etik ilkeleri ile eğitim inançları ilişkisinin incelenmesi. [Yüksek lisans tezi, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü]. Ulusal Tez Merkezi.
• Küçükçene, M., & Aydoğan, İ. (2018). Eğitim yönetiminde adaletin önemi ve gerekliliği üzerine bir inceleme. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 641-664.
• Langlois, L. (2011). The anatomy of ethical leadership: To lead our organizations in a conscientious and authentic manner. Athabasca University Press.
• Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage.
• MEB, (2015). Eğitimciler İçin Mesleki Etik İlkeler Genelgesi. https://etik.meb.gov.tr/www/egitimciler-icin-mesleki-etik-ilkeler/icerik/10
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Sage.
• Nowell, L. S., Norris, J. M., White, D. E., & Moules, N. J. (2017). Thematic analysis: Striving to meet the trustworthiness criteria. International Journal of Qualitative Methods, 16(1), 1–13.
• OECD. (2021). The state of school education: One year into the COVID pandemic. OECD Publishing.
• Reuge, N., Jenkins, R., Brossard, M., Soobrayan, B., Mizunoya, S., Ackers, J., Jones, L., & Taulo, W. G. (2021). Education response to COVID 19 pandemic, a special issue proposed by UNICEF: Editorial review. International Journal of Educational Development, 87, 102485. https://doi.org/10.1016/j.ijedudev.2021.102485
• Shapiro, J. P., & Stefkovich, J. A. (2016). Ethical leadership and decision making in education: Applying theoretical perspectives to complex dilemmas. Routledge.
• Strike, K. A. (2010). Small schools and strong communities: A third way of school reform. Teachers College Press.
• Uludağ, T., & Bilgivar, O. O. (2024). Okul yöneticilerinin iletişim sürecindeki etkililiğinin öğretmenlerin mesleki etik davranışlarına etkisi. İstanbul Eğitim Dergisi, 1(1), 74-97. https://doi.org/10.71270/istanbulegitim.istj.1547975
• Vogel, L. R. (2012). Leading with hearts and minds: Ethical orientations of educational leadership doctoral students. Values and Ethics in Educational Administration, 10(1), 1-12.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (12. Baskı), Seçkin Yayıncılık.