Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Özel Eğitim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitabının Çeşitli Açılardan İncelenmesi

Yıl 2017, Sayı: 9, 103 - 132, 07.12.2017
https://doi.org/10.18498/amauifd.363417

Öz

Genel
eğitimde olduğu gibi özel eğitimde de öğrenme-öğretme ve değerlendirme
sürecinde en çok başvurulan kaynaklardan birisi ders kitaplarıdır. Özel eğitime
ihtiyaç duyan bireyler için din öğretimine yönelik ders kitabının
hazırlanmasında gerekli özen gösterilmelidir. Ders kitaplarının öğretim
programı çerçevesinde, eğitim ve öğretimi etkili kılacak şekilde hazırlanması
temel şarttır. Bu araştırmada Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi (Okulu) Din
Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitabı içerik, görsel, dil-anlatım, etkinlikler
ve değerlendirme çalışmaları açılarından değerlendirilmek amacıyla doküman
taraması yapılarak betimsel açıdan incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar Özel
Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi (Okulu) Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders
Kitabında uygulamaya yönelik bir takım eksiklikler olduğuna ve ders kitabının
tekrar gözden geçirilmesi gerektiğine işaret etmektedir.

Kaynakça

  • Akkuş, N. (2007). Orta Düzeyde Öğrenme Yetersizliği (Eğitilebilir) Olan Çocuklara Günümüzde Uygulanan İlköğretim Eğitim Programına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Aral, N, Gürsoy F. (2009). Özel Eğitim Gerektiren Çocuklar ve Özel Eğitime Giriş. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
  • Aybar, F. B. (2008). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitaplarında Kullanılan İçerik ve Etkinliklerin İnanç Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleşmesine Katkısı (Ders Kitaplarına Dayalı İçerik Analizi), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Coşkun, İ., Gür, T. ve Aykutlu, H. (2014). Hafif Düzey Zihin Engelli Bireylerin Okuduğunu Anlama Düzeyinin Belirlenmesi ve Yorumlanması Amacıyla Metin Sonrası Çizilen Resimlerin İncelenmesi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (14), 17-42.
  • Demir, R. (2008). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Derslerde Araç-Gereç Kullanma Bilgi ve Alışkanlıkları (Adana Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Doğan, R, Tosun, C. (2003). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi Özel Öğretim Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Duzcu, M. G. (2015). Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Fırat, T. (2010). Eğitilebilir Zihin Engelli Öğrencilere Yönelik Hazırlanan İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Gözütok, Ş, Yılmaz, N. (2011). İlköğretim 2. Kademe Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitapları Hakkında Görüşleri İle İlgili Bir Araştırma -Van Örneği-. Recep Kaymakcan, Mahmut Zengin, Z. Şeyma Arslan (Editörler), Türkiye’de Okullarda Din Öğretimi (ss. 429-453). İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
  • Güldenoğlu, B. (2008). Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilerde Okuduğunu Anlama Becerilerinin Desteklenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9 (2), 51-63.
  • Gün, A. (2015). İşitme Engelliler Ortaokulunda Okuyan Öğrencilerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Yönelik Tutum ve Değerlendirmeleri: Amasya ve Samsun Örneği. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 14 (28), 61–92.
  • Gün, A. (2016). İşitme Engelli Öğrencilerin Öğrenme İlkeleri Işığında Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi. I. Uluslar Arası Engellilik ve Din Sempozyumu (ss. 599–626). İstanbul: Yeditepe Ofset Yayıncılık.
  • Gündüz, M. M. (2010). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi V. Sınıf Ders Kitabının Gagne’nin Öğretim İlkelerine Göre İçerik Açısından İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü.
  • Kaymakcan, R. (2009). Öğretmenlere Göre Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri. İstanbul: Dem Yayınları.
  • Kılıç, A., Seven, S. (2002). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Kula, N. (2005). Bedensel Engellilik ve Dini Başa Çıkma. İstanbul: Dem Yayınları.
  • MEB (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Tanıtım El Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • MEB (2008). Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Zihinsel Engelli Bireyler Destek Eğitim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • MEB (2015). Çocuk Gelişimi, Zihinsel Engelliler. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • MEB (2016). Milli Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim 2015/2016. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • MEB, Mevzuat (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. Ankara: Resmi Gazete, 31.05.2006/26184.
  • Muhcu, E. (2015). Ortopedik Engellilik ve Dini Başa Çıkma (Trabzon Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çorum: Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Musayev, İ. (2016). Engelli Bireylerin Din ve Değerler Eğitimi. İstanbul: C planı Yayınları.
  • Müslim, Ebu’l-Hüseyin. (1992). Sahihu Müslim. İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • Özdemir, S. (2016). Engelliler ve Din. İstanbul: C planı Yayınları.
  • Özgür, İ. (2015). Engelli Çocuklar ve Eğitimi Özel Eğitim. Adana: Karahan Kitabevi.
  • Özsoy, Y., Özyürek, M., Eripek, S. (1998). Özel Eğitime Giriş. Ankara: Karatepe Yayınları.
  • Sağlam, F. (2016). Zihinsel Engelli Bireylerde Allah Algısı. I. Uluslar Arası Engellilik ve Din Sempozyumu (ss. 387-401). İstanbul: Yeditepe Ofset Yayıncılık.
  • Sedlak, R. A. ve Sedlak, D. M. (1985). Teaching the Educable Mentally Retarded, USA: State University of New York Press.
  • Tekinarslan, İ. Ç. (2015). Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrenciler. İbrahim H. Diken (Ed.), Özel Eğitime Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim (ss.135-164). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Tosun, C., Doğan, R., Korkmaz, A. (2001). Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 4-8. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Üzümcü, M., Nazıroğlu, B. (2016). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Kaynaştırma Uygulamalarında Karşılaştığı Problemler ve Bunlarla Başa Çıkma Yolları. Uluslar Arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (43), 1546–1557.
  • Yıldız, R. (2004). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Konya: Nobel Yayınları.
  • Yıldız, M. (2013). İlkokul ve Ortaokul Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Kitapları Görsellerinin Toplumsal Cinsiyet Açısından İncelenmesi. Dini Araştırmalar Dergisi, 16 (42), 143-165.
  • Yıldızlar, M. (2009). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Yılmaz, M. (2014). “İnanç Öğrenme Alanları Açısından Lise Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitaplarının İncelenmesi”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18 (3), 117-134.
  • Yürük, T. (2015). Cumhuriyet Dönemi Din Öğretimi Programlarında Farklı Din Anlayışlarına Ayrılan Yer. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15 (1), 55-75.
  • Elektronik Kaynaklar
  • MEB. (2005). Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi Eğitim (DKAB Öğretim) Programı. 10.03.2017 tarihinde http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-egitim-ile-ilgili-yayimlar/icerik/123 adresinden erişildi.
  • MEB. (2012). Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği. 25.03.2017 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/09/20120912-2.htm /adresinden erişildi
  • MEB. (2015). Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi Eğitim DKAB Ders Kitabı. 10.03.2017 tarihinde http://www.meb.gov.tr/Ders_Kitaplari/2014/OzelEgitimOgrencileri/MeslekiEgitimMerkezi/DinKulturu.zip /adresinden erişildi.

Analysis of Religious Culture and Moral Knowledge Textbook for Special Education From Various Aspects

Yıl 2017, Sayı: 9, 103 - 132, 07.12.2017
https://doi.org/10.18498/amauifd.363417

Öz

As
in general education, textbooks are one of the most applied resources in the
process of learning teaching and evaluation in special education. Necessary
attention should be paid to the preparation of the textbook for the teaching of
religion for individuals who need special education. During the preparation of
the textbooks, it is the basic condition that they are well prepared in the
framework of the curriculum so that the education and training is effective.

In this research, religious
culture and moral knowledge textbook of special education vocational education
center (School) was examined from a descriptive point of view after the
document scanning in order to interpret the textbook from the perspective of
content, visuality, expression, activities and evaluation studies.





The
results obtained indicate that there are some shortcomings in the implementation
of the religious culture and moral knowledge textbook for the special education
vocational education and it should be reviewed again.

Kaynakça

  • Akkuş, N. (2007). Orta Düzeyde Öğrenme Yetersizliği (Eğitilebilir) Olan Çocuklara Günümüzde Uygulanan İlköğretim Eğitim Programına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Aral, N, Gürsoy F. (2009). Özel Eğitim Gerektiren Çocuklar ve Özel Eğitime Giriş. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
  • Aybar, F. B. (2008). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitaplarında Kullanılan İçerik ve Etkinliklerin İnanç Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleşmesine Katkısı (Ders Kitaplarına Dayalı İçerik Analizi), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Coşkun, İ., Gür, T. ve Aykutlu, H. (2014). Hafif Düzey Zihin Engelli Bireylerin Okuduğunu Anlama Düzeyinin Belirlenmesi ve Yorumlanması Amacıyla Metin Sonrası Çizilen Resimlerin İncelenmesi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (14), 17-42.
  • Demir, R. (2008). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Derslerde Araç-Gereç Kullanma Bilgi ve Alışkanlıkları (Adana Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Doğan, R, Tosun, C. (2003). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi Özel Öğretim Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Duzcu, M. G. (2015). Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Fırat, T. (2010). Eğitilebilir Zihin Engelli Öğrencilere Yönelik Hazırlanan İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Gözütok, Ş, Yılmaz, N. (2011). İlköğretim 2. Kademe Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitapları Hakkında Görüşleri İle İlgili Bir Araştırma -Van Örneği-. Recep Kaymakcan, Mahmut Zengin, Z. Şeyma Arslan (Editörler), Türkiye’de Okullarda Din Öğretimi (ss. 429-453). İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
  • Güldenoğlu, B. (2008). Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilerde Okuduğunu Anlama Becerilerinin Desteklenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9 (2), 51-63.
  • Gün, A. (2015). İşitme Engelliler Ortaokulunda Okuyan Öğrencilerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Yönelik Tutum ve Değerlendirmeleri: Amasya ve Samsun Örneği. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 14 (28), 61–92.
  • Gün, A. (2016). İşitme Engelli Öğrencilerin Öğrenme İlkeleri Işığında Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi. I. Uluslar Arası Engellilik ve Din Sempozyumu (ss. 599–626). İstanbul: Yeditepe Ofset Yayıncılık.
  • Gündüz, M. M. (2010). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi V. Sınıf Ders Kitabının Gagne’nin Öğretim İlkelerine Göre İçerik Açısından İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü.
  • Kaymakcan, R. (2009). Öğretmenlere Göre Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri. İstanbul: Dem Yayınları.
  • Kılıç, A., Seven, S. (2002). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Kula, N. (2005). Bedensel Engellilik ve Dini Başa Çıkma. İstanbul: Dem Yayınları.
  • MEB (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Tanıtım El Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • MEB (2008). Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Zihinsel Engelli Bireyler Destek Eğitim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • MEB (2015). Çocuk Gelişimi, Zihinsel Engelliler. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • MEB (2016). Milli Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim 2015/2016. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • MEB, Mevzuat (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. Ankara: Resmi Gazete, 31.05.2006/26184.
  • Muhcu, E. (2015). Ortopedik Engellilik ve Dini Başa Çıkma (Trabzon Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çorum: Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Musayev, İ. (2016). Engelli Bireylerin Din ve Değerler Eğitimi. İstanbul: C planı Yayınları.
  • Müslim, Ebu’l-Hüseyin. (1992). Sahihu Müslim. İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • Özdemir, S. (2016). Engelliler ve Din. İstanbul: C planı Yayınları.
  • Özgür, İ. (2015). Engelli Çocuklar ve Eğitimi Özel Eğitim. Adana: Karahan Kitabevi.
  • Özsoy, Y., Özyürek, M., Eripek, S. (1998). Özel Eğitime Giriş. Ankara: Karatepe Yayınları.
  • Sağlam, F. (2016). Zihinsel Engelli Bireylerde Allah Algısı. I. Uluslar Arası Engellilik ve Din Sempozyumu (ss. 387-401). İstanbul: Yeditepe Ofset Yayıncılık.
  • Sedlak, R. A. ve Sedlak, D. M. (1985). Teaching the Educable Mentally Retarded, USA: State University of New York Press.
  • Tekinarslan, İ. Ç. (2015). Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrenciler. İbrahim H. Diken (Ed.), Özel Eğitime Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim (ss.135-164). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Tosun, C., Doğan, R., Korkmaz, A. (2001). Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 4-8. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Üzümcü, M., Nazıroğlu, B. (2016). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Kaynaştırma Uygulamalarında Karşılaştığı Problemler ve Bunlarla Başa Çıkma Yolları. Uluslar Arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (43), 1546–1557.
  • Yıldız, R. (2004). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Konya: Nobel Yayınları.
  • Yıldız, M. (2013). İlkokul ve Ortaokul Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Kitapları Görsellerinin Toplumsal Cinsiyet Açısından İncelenmesi. Dini Araştırmalar Dergisi, 16 (42), 143-165.
  • Yıldızlar, M. (2009). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Yılmaz, M. (2014). “İnanç Öğrenme Alanları Açısından Lise Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitaplarının İncelenmesi”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18 (3), 117-134.
  • Yürük, T. (2015). Cumhuriyet Dönemi Din Öğretimi Programlarında Farklı Din Anlayışlarına Ayrılan Yer. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15 (1), 55-75.
  • Elektronik Kaynaklar
  • MEB. (2005). Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi Eğitim (DKAB Öğretim) Programı. 10.03.2017 tarihinde http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-egitim-ile-ilgili-yayimlar/icerik/123 adresinden erişildi.
  • MEB. (2012). Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği. 25.03.2017 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/09/20120912-2.htm /adresinden erişildi
  • MEB. (2015). Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi Eğitim DKAB Ders Kitabı. 10.03.2017 tarihinde http://www.meb.gov.tr/Ders_Kitaplari/2014/OzelEgitimOgrencileri/MeslekiEgitimMerkezi/DinKulturu.zip /adresinden erişildi.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Rıdvan Demir 0000-0002-6141-6638

Yayımlanma Tarihi 7 Aralık 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Sayı: 9

Kaynak Göster

ISNAD Demir, Rıdvan. “Özel Eğitim Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Ders Kitabının Çeşitli Açılardan İncelenmesi”. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9 (Aralık 2017), 103-132. https://doi.org/10.18498/amauifd.363417.


nnn