İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK SANATINA AİT SEMBOLLERİN ÇAĞDAŞ YABANCI RESSAMLARIN ESERLERİNE YANSIMASI

Year 2025, Volume: 10 Issue: 18, 33 - 55, 28.06.2025

Tahir Büyükkaragöz

https://doi.org/10.48122/amisos.1692872

Abstract

Sanat ve kültür arasındaki derin ilişki, zengin bir ilham, tefekkür ve keşif kaynağı olarak yüzyıllardır insanlığı büyülemiştir. Çağdaş söylemde sanat genellikle kültürün dışında gelişen ayrı bir olgu olarak görülse de, tarih boyunca çeşitli kültürler sanatın gelişimini önemli ölçüde etkilemiştir. Siyasi, ideolojik, ekonomik ve teknolojik gelişmeler gibi kültürel faktörler sanatsal uygulamaların şekillenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Günümüz çağdaş resim sanatında da kültürel etkiler sanatsal ifade biçimlerini birçok yönden etkilemekte ve şekillendirmektedir. Bunların en başında da derin ve köklü bir geçmişe sahip olan Türk kültürü gelmektedir. Türk kültürü, kökleri Orta Asya’ya kadar uzanan zengin bir mirasa sahiptir. Bu kültürel miras, günümüzde birçok Türk sanatçının eserlerinin temel bileşenini oluşturmakla kalmamış, aynı zamanda çeşitli ülkelerden çağdaş sanat eserleri üreten sanatçıların üslup gelişiminde de ana katalizör olmuştur. Bu bağlamda, bu çalışmada, Türk tarihinin kültürel köklerinden beslenen birçok çağdaş yabancı sanatçının sanat eserlerinin biçimsel özellikleri, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan içerik analizi ile karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda, Türk kültürüne ait birçok maddi kültür unsurunun söz konusu bu sanatçılara ilham kaynağı olduğu ve sanatsal ifade biçimlerine etkili bir şekilde nüfuz ettiği görülmüştür. Bazı sanatçılar bu unsurları kültürel arka planlarını gizlemeden eserlerinde kullanırken, bazı sanatçılar ise bu unsurları eserlerinin bir parçası olarak ilham kaynağı olarak kullanmıştır.

Keywords

Türk kültürü , İslamiyet öncesi Türk sanatı , Çağdaş sanat , Sanatta etkileşim , Sanatsal kimlik oluşumu

THE SYMBOLS OF PRE-ISLAMIC TURKISH ART REFLECTED IN THE WORKS OF CONTEMPORARY FOREIGN ARTISTS

Abstract

The deep relationship between art and culture has fascinated humanity for centuries as a rich source of inspiration, contemplation and discovery. Although in contemporary discourse art is often seen as a separate phenomenon that develops outside of culture, various cultures throughout history have significantly influenced the development of art. Cultural factors such as political, ideological, economic and technological developments play an important role in shaping artistic practices. In today's contemporary painting, cultural influences affect and shape artistic expression in many ways. Foremost among these is Turkish culture, which has a deep and deep-rooted history. Turkish culture has a rich heritage whose roots go back to Central Asia. This cultural heritage has not only formed the basic component of the works of many Turkish artists today, but has also been the main catalyst in the stylistic development of artists producing contemporary works from various countries. In this context, in this study, the formal characteristics of the works of many contemporary foreign artists who are nourished by the cultural roots of Turkish history are analysed comparatively through content analysis, one of the qualitative research methods. As a result of the analysis, it was seen that many material culture elements of Turkish culture were a source of inspiration for these artists and effectively penetrated their artistic expression. While some of these artists used these elements in their works without hiding their cultural background, some artists used these elements as a source of inspiration as part of their works.

Keywords

Turkish culture , Pre-Islamic Turkish art , Contemporary art , İnteraction in art , Artistic identity formation

References

• Nar, M. Ş. 2014, “Yapısalcılık Kavramına Antropolojik Bir Yaklaşım: Levi-Strauss ve Yapısalcılık”, Antropoloji Dergisi, 27, 29-46.
• Neuendorf, K. A. 2017, The Content Analysis Guidebook (2nd ed.), SAGE Publications, New York.