Thoughts Pictograms Seen in Urartian Bronze Artifacts and Thoughts on their Usage

Year 2024, Issue: 3, 18 - 25, 30.03.2024

Oğuz Aras

https://doi.org/10.5281/zenodo.10894632

Abstract

The Urartu Kingdom has been on the stage of history since the mid-9th century BC as a sovereign power in mountainous Eastern Anatolia and the surrounding lands. The rich mineral potential in the area of sovereignty was an important factor in the establishment and development of the kingdom. Although the use of iron gave its name to the period, the use of bronze became quite common due to its easy workability, recycling advantage and durability. Various objects and weapons produced using bronze were used in all areas of life. On some of these artifacts, there are prints called pictograms, mostly animal figures. The purpose of these prints consisting of bull's head, lion's head, ibex head, bird, bird's head, tower and tree of life is a matter of debate. This study will try to convey ideas about the usage areas and purposes of these pictograms.

Keywords

Urartu, Bronze, Atelier, Pictogram

URARTU DÖNEMİ TUNÇ ESERLERİNDE GÖRÜLEN PİKTOGRAMLAR VE KULLANIM AMAÇLARINA YÖNELİK DÜŞÜNCELER

Abstract

Urartu Krallığı, MÖ 9. yüzyıl ortalarından itibaren dağlık Doğu Anadolu ve yakın civarındaki topraklarda egemen bir güç olarak tarih sahnesinde yer alır. Krallığın kurulmasında ve gelişmesinde egemenlik sahası içerisinde yer alan zengin maden potansiyelinin etkisi önemli bir faktör olmuştur. Demir kullanımı her ne kadar döneme adını vermiş olsa da kolay işlene bilirliği, geri dönüşüm avantajı ve sağlamlığı açısından tunç kullanımı oldukça yaygın bir hal almıştır. Tunç kullanılarak üretilen çeşitli eşya ve silahlar hayatın her alanında kullanım görmüştür. Bu eserlerden bazılarının üzerinde piktogram olarak isimlendirilen ve çoğunluğunu hayvan figürlerinin oluşturduğu baskılar yer almaktadır. Boğa başı, aslan başı, dağ keçisi başı, kuş, kuş başı, kule ve hayat ağacından oluşan bu baskıların ne amaçla kullanıldığı tartışma konusudur. Bu çalışmada söz konusu bu piktogramların kullanım alanları ve amaçlarına yönelik düşünceler aktarılmaya çalışılacaktır.

Keywords

Urartu, Tunç, Atölye, Piktogram

References

• Azarpay, G. (1968). Urartian Art and Artifacts. Berkeley : University of California Press.
• Barnett, R. D., & Watson, W. (1952). Russian Excavations in Armenia. Iraq, 14(2), 132. https://doi.org/10.2307/4199560
• Belli, O. (2012). Van Bölge Müzesindeki Çivi Yazılı Urartu Tunç Eserleri. Anadolu Araştırmaları, 4, 177-212.
• Belli, O. (1991). Der Bronzegürtel des Königs Rusa im Malatya Museum, Festschrift für Prof. Dr. Ekrem Akurgal, Anadolu (Anatolia), 23, 178, Fig.1 Taf.1.
• Belli, O. & Kellner, H.-J. (1986). Urartäische Bronzegürtel mit Inschriften, Anadolu Araştırmaları, 10, 317-326.
• Çifçi, A. (2017). The Socio-Economic Organisation of The Urartian Kingdom. Brill, Leiden.
• Çilingiroğlu, A. (1997). Urartu Krallığı: Tarihi ve Sanatı. İzmir.
• Derin, Z. (1999, December). Potters’ marks of Ayanıs citadel, Van. Anatolian Studies, 49, 81–100. https://doi.org/10.2307/3643064
• Erzen, A. (1982). Çavuştepe Kazısı Çalışmaları. Kazı Sonuçları Toplantısı, IV, 155-163.
• Khanzadyan, E. V., Mkrtchyan K. H. & Parsamyan, E. S. (1973). Metsamor: Archaeological Fieldwork at Metsamor 1965-1966 (in Armenian.). Academy of Soviet Armenia, Institute of Archaeology and Ethnography, Erevan.
• Köroğlu, K. (2011). Urartu: Krallık ve Aşiretler. In K. Köroğlu & E. Konyar (Eds.), Urartu Doğu’da Değişim (12-56), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Martirosjan, A. A. (1964). Armenija V Epochu Bronzy I Rannego Zeleza, Erevan.
• Martirosjan, A. A. (1974). Argistihinili, Erevan.
• Merhav, R. (1991). Urartu: A Metalworking Center in the First Millennium B.C.E. Jerusalem.
• McConchie, M. (2004). Archaeology at the north-east Anatolian frontier, V: iron technology and ironmaking communities of the first millennium”, ANES Supplement 13, Louvain, Dudley.
• Mkrtiachan, B. (1967). The Mystery of Metsamor. New Orient 3, 76-78.
• Piotrovsky, B. B. (1951). Klinoobraziie nadpisi na bron- zovikh tshashakh iz raskopok na Karmir-Blure v 1949. Epigrafika Vostoka 5, 110-116.
• Piotrovsky, B. B. (1952). Karmir-Blur II: Resultati Rabot 1949-1950 GG. Erevan.
• Piotrovsky, B. B. (1969). Urartu, Archaeologia Mundi. München, Genf, Paris.
• Salvini, M. (2006). Urartu Tarihi ve Kültürü. Belgin Aksoy (Çev.). Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
• Seidl, U. (2004). Bronzekunst Urartus. Mainz am Rhein.
• Taşyürek, O. A. (1976). Urartian Figurines and Metal Vessels in the Adana Regional and Gaziantep Museums, Türk Arkeoloji Dergisi, 40, 101-115.
• Wikipedia https://tr.wikipedia.org/wiki/Piktogram Erişim Tarihi: 10.02.2024