MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİNE GİDEN YOLDA REBUS SIC STANTIBUS (Koşullardaki Köklü Değişimler) İLKESİ

Year 2022, Issue: 71, 68 - 84, 27.11.2022

Mahmut Bolat , Burak Güneş

https://doi.org/10.46955/ankuayd.1124704

Cited By: 1

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye tarafından, Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile tesis edilen yeni düzenin, uluslararası antlaşmalar hukukunun önemli ilkelerinden olan rebus sic stantibus ilkesi uyarınca temellendirildiği savlanmaktadır. İlgili ilkeye göre bir antlaşmanın akdedildiği zamandaki koşullar köklü değişimlere uğramışsa, antlaşmanın da tatbik edilmesinin imkansızlaştığı vurgulanmaktadır. Bu da sistem içerisinde akdedilen antlaşmaların hükümlerinin son bulmasının geleneksel bir yolunu sunmaktadır. Türkiye de Lozan Boğazlar Mukavelesi ile tesis edilen düzenin köklü değişikliklere uğradığını, bu yüzden de yeni bir mukavele ile Boğazların statüsünün belirlenmesi gerektiğini ileri sürmüştür. Bu açıdan değerlendirildiğinde, bu çalışmada, Türkiye’nin gerek uluslararası hukuka gerekse diplomasi kurumunun varlığına riayet ettiği ve Boğazlar rejiminin değiştirilmesi hususunda iyi niyetle hareket ettiği savlanmaktadır. Bu savı desteklemek ve rebus sic stantibus ilkesinin izlerini sürmek için, metodolojik açıdan, dönemin gazeteleri taranmıştır. Buna ilaveten telif ve tetkik eserlerden ve devlet arşivlerinden de yararlanılmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi metodu kullanılmıştır.

Keywords

Montrö, rebus sic stantibus, Lozan Boğazlar Sözleşmesi

REBUS SIC STANTIBUS (Fundamental Changes in Conditions) PRINCIPLE ON THE ROAD TO THE MONTREAUX CONVENTION

Abstract

This study argues that the new order established by Turkey with the Montreux Convention is based on the principle of rebus sic stantibus, which is one of the essential principles of international treaty law. According to the relevant principle, it is emphasized that if the conditions at the time of conclusion of a treaty have undergone radical changes, the application of the treaty becomes impossible. This presents a traditional way of ending the provisions of treaties concluded within the system. Turkiye argued that the order established by the Lausanne Treaty on Straits underwent radical changes, and therefore the status of the Straits should be determined with a new agreement. From this point of view, in this study, it is argued that Turkiye complies with international law and diplomacy and acts in good faith to change the Straits regime. To support this argument and trace the principle of rebus sic stantibus, methodologically, the newspapers of the period were scanned. In addition to this, doctrinal research was used, and state archives benefitted. In this study, the document analysis method, one of the qualitative research methods, was utilized.

Keywords

Lausanne Convention on Straits, rebus sic stantibus, press, Montreux Convention on Straits, Lausanne Convention on Straits, rebus sic stantibus, press, Montreux Convention on Straits

References

• Aksar, Yusuf, Temel Metinler ve Davalarla Uluslararası Hukuk, Ankara: Seçkin, 2017.