From Religion-Centered Understanding of Woman to Woman-Centered Understanding of Religion

Year 2023, Volume: 6 Issue: 1, 75 - 83, 18.06.2023

Harun Tunç

Abstract

This study tries to categorically evaluate the perspectives in the depths of the “woman and religion” literature. After this stage, discusses the change and transformation of the understanding of the relationship between “woman and religion”. In this context, makes the following basic claim: While there used to be “religion” at the center of the “woman and religion” literature in Turkey, “woman” is increasingly at the center of this literature. In other words, our understanding in the context of “woman and religion” is evolving from a “religion-centered understanding of woman” to a “woman-centered understanding of religion”. This study is the third series of our evaluations on “women and religion” themed works and the literature created by these works. In fact, if this study claims that our understanding of religion has begun to evolve from a woman-centered understanding of religion to a woman-centered understanding of religion, it claims that by taking our previous studies on this subject behind it. According to the general result of the study, it is seen that the Muslim woman has a say in the matters within the context of religion that directly concern her.
The following is meant by the phrase “religion-centered understanding of woman”: When approaching the relationship between “religion” and “woman”, sometimes at the very beginning and sometimes at the very end, one way or another, taking a side with religion and taking a stand with religion against woman. The following is meant by the combination of “woman-centered understanding of religion”: When approaching the relationship between “religion” and “woman”, sometimes at the very beginning and sometimes at the last point in, one way or another, taking a side with woman against religion. This does not mean that the phenomena of “woman” and “religion” become independent from each other. It means a change of position and understanding in the relationship between two phenomena. To put it more clearly, in the “woman and religion” literature, the woman turns into a “subject” while being an “object”.
Muslim women are now reading themselves, discussing their relationship with religion, with themselves and with others, trying to understand the issue and being educated, conscious, skilful and activist in exercising their rights in all areas of social life. At the end of this study, although it is thought that it is gradually melting, it should be underlined that it will be fruitful to get rid of sharp perspectives such as "let the woman be saved, no matter what the religion is" or "let the religion be saved, no matter what the woman is". If "religions do not exist for women as much as they exist for men", there is no realistic solution yet except that the issue is understood historically and given a meaningful transport to the present. Although it is necessary to speak separately for each religion, from an Islamic perspective, it can be easily said that the concepts of "Allah" and "Prophet Muhammad" in Islam exist for every living thing, perhaps not a textual literal reading of Islam, but whether it is textual or cultural. The rest are different forms of understanding that are shaped according to the point of standing.

Keywords

Woman, Religion, Religion-Centered Understanding of Woman, Woman-Centered Understanding of Religion.

Din Merkezli Kadın Anlayışından Kadın Merkezli Din Anlayışına

Abstract

Bu çalışma “kadın ve din” literatürünün derinliklerinde yer alan bakış açılarını kategorik olarak değerlendirmeye çalışmaktadır. Bu aşamadan sonra “kadın ve din” ilişkisi noktasındaki anlayışın değişim dönüşümünü tartışmaktadır. Bu bağlamda da şöyle bir temel iddiada bulunmaktadır: Türkiye’deki “kadın ve din” literatürünün merkezinde daha önce “din” varken giderek bu literatürün merkezine “kadın” yerleşmektedir. Bir başka ifade ile “kadın ve din” bağlamındaki anlayışımız, “din merkezli kadın anlayışından” “kadın merkezli din anlayışına” doğru evirilmektedir. “Din merkezli kadın anlayışı” terkibi ile “din” ve “kadın” olguları arasındaki ilişkiye yaklaşılırken bazen en baştan bazen de öyle ya da böyle en son noktada kadın karşısında dinden yana taraf olmak ve tavır almak kastedilmektedir. “Kadın merkezli din anlayışı” terkibi ile “din” ve “kadın” olguları arasındaki ilişkiye yaklaşılırken bazen en baştan bazen de öyle ya da böyle son noktada din karşısında kadından yana taraf olmak ve tavır almak kastedilmektedir. Bu, “kadın” ve “din” olgularının birbirinden bağımsızlaşması gibi bir anlama gelmemektedir. İki olgu arasındaki ilişkide bir konum ve anlayış değişikliği anlamına gelmektedir. Daha açık bir ifade ile “kadın ve din” literatüründe kadın genellikle “nesne” konumunda iken giderek “özneye” dönüşmektedir.

Keywords

Kadın, Din, Din Merkezli Kadın Anlayışı, Kadın Merkezli Din Anlayışı.

References

• Aktaş, C. (2016). Bacıdan Bayana: İslamcı Kadınların Kamusal Alan Tecrübesi (7 b.). İstanbul: İz Yay.
• Baloğlu, A. B. (2009). Kadın-Merkezli Bir İslâmî Teoloji İnşasına Doğru mu? İslâmî İlimler Dergisi, 45-60.
• Çamdereli-Erdoğdu, R. Ç. (2019). Sahne Sanatlarında Kadınlar: Müslüman Dindar Kadınların Deneyimleri . İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Çapcıoğlu, İ. (2016). Tanzimattan Günümüze Muhafazakâr Kadın Algısındaki Değişimler. Dini Araştırmalar Dergisi, 19(49), 271-293.
• Demirkanoğlu, Y. (2015). Türkiye’de Muhafazakâr Sağ ve Kadın: Msp’den Ak Parti’ye Değişen Siyasal Panaroma. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Furat, A. Z. (2012). Yüksek Din Öğretimi ve İstihdam İlişkisinde Cinsiyet Oranlarının Değişimi. İstanbul Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi(26), 173-196.
• Göle, N. (2011). Modern Mahrem: Medeniyet ve Örtünme (11 b.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Gülnaz, M. (1996). Suyu Tersine Akıtanlar. Birikim Dergisi(91), 66-69.
• Malkoç, H. (2009). Kadının Statüsü İle İlgili Görüşlerin Din ve Sosyal Değişme Bağlamında Analizi (2000 Sonrası Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Kadınla İlgili Fetvaları). Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Sağır, A., & Demirağ, H. (2017). Din ve Gelenek Bağlamında Kadın ve Kadınlık Tartışmaları: Diyanet Hutbeleri Örneği (2006-2016). Journal of History Culture and Art Research, 6(3), 592-629.
• Sancar, S. (Ed.). (2020). Din Hizmetlerine Erişmede Toplumsal Cinsiyet Eşitliği: Haritalama ve İzleme Çalışması: 2018-2020 Güncellemesi. Ankara: CEİD Yayınları.
• Subaşı, N. (2012). Din ve Kadın Konulu Çalışmalarda Akademik Özgünlük ve Sahicilik Sorunu. Divân, 17(32), 39-56.
• Tunç, H. (2018). İslamcı Feminizm: Kavramsal Bir Tartışma. Antakiyat, 1(2), 235-247.
• Tunç, H. (2021a). “Kadın ve Din” Çalışmaları Üzerine Bir Bibliyografya Denemesi. <https://www.academia.edu/>, [erişim tarihi: 30.09.2022].
• Tunç, H. (2021b). Türkiye’de Kadın ve Din Çalışmaları Üzerine Bir Araştırma. Antakiyat, 4(1), 175-190.
• Tunç, H. (2022). Sekülerleşme Toplumsal Cinsiyet ve Beden. Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• Yapıcı, A. (2016). Toplumsal Cinsiyet Din ve Kadın. İstanbul: Çamlıca Yayınları.
• Yıldırım, K. (2019). İslamî Feminizm. İstanbul: Avesta Yayınları.
• Yılmaz, Z. (2015). Dişil Dindarlık: İslamcı Kadın Hareketinin Dönüşümü. İstanbul: İletişim Yayınları.