Tehlikeli İrtibatlar: Suriye'de Tasavvuf ve Devlet

Year 2020, Volume: 4 Issue: 3, 484 - 494, 20.12.2020

Paulo Pinto Translator: Edibe Beyza Çağlar

Abstract

Dini topluluklar ve devletler arasındaki ilişki birçok sosyal bilimci tarafından farklı boyutlarda ele alınmakta ve analiz edilmektedir. Müslüman gruplara dair ortaya konulan analizlerin bir kısmında sosyal ve siyasi farklılıkların göz ardı edilerek politik Müslüman gruplar üzerinden topyekun bir yargıya varılması analizlerin hatalı ve eksik sonuçlanmasına sebep olmaktadır. Müslüman grupların dinamikleri, içlerinde bulundukları siyasal sistem, sosyolojik ve politik koşullar dahilinde değerlendirilmelidir. Bu minvalde Ortadoğu’da yer alan dini toplulukların yapısını ve işleyişini kavramak, devlet ve dini gruplar arasındaki ilişkiyi anlamlandırmak adına kritik önem arz eder. Makale, Suriye devleti ve Suriye’de varlığını sürdüren tasavvufi gruplar arasındaki ilişkiye odaklanmaktadır. Suriye’de tasavvufi grupların sadece sosyal değil siyasi bir role de sahip olması, bu grupların kimi zaman siyasi otoriteye ve devlet yapılanmasına muhalif konumda yer alması tasavvuf gruplarının özü ve özerklikleri ile doğrudan alakalıdır. Bu makalede, Suriye devleti ile politik ve apolitik Müslüman gruplar arasındaki ilişki incelenerek Suriye devleti ve Müslüman kimlikler arasındaki ilişkinin ana hatları tarihsel bir perspektiften sunulmaktadır.

Keywords

Tasavvuf ve Devlet, Suriye, Tarikat, Müslüman Gruplar

References

• ABD-ALLAH, Umar, The Islamic struggle in Syria, Berkeley: Mizan Press, 1983.
• ADELKHAH, Fariba, Being Modern in Iran, New York: Columbia University Press, 2000.
• BATATU, Hanna, “Syria’s Muslim Brethen”, State and Ideology in the Middle East and Pakistan, ed. Fred Halliday, Hamza Aalavi, New York: Monthly Review Press, 1988.
• BOTTCHER, Annabelle, “Le Ministere des Waqfs”, Monde Arabe: Maghreb, Machrek, 158, (1997): 18-30.
• __________, “L’elite feminine Kurde de la Kaftariyya – une Confrerie Naqshbandi Damascene.”, L’Islam des Kurdes (Les Annales de l’Autre Islam n.5), ed. Martin va Bruinessen, Paris: ERISM/INALCO, 1998.
• __________, Syrische Religionspolitik unter Asad, Freiburg: Arnold Bergstraesser Institut, 1998b.
• DE JONG, Fred, “Les Confreries Mystiques Musulmanes au Machreq Arabe: Centres de Gravite, Signes de Declin et de Renaissance”, Les Ordres Mystiques dans l’Islam: Cheminements et Situation Actuelle, ed. Popovic Alexandre - Gilles Veinstein, Paris: EHESS, 1986.
• __________, “The Naqshbandiyya in Egypt and Syria”, Naqshbandis: Historical Developments and Present Situation of a Muslim Mystical Order, ed. Marc Gaborieau – Alexandre Popovic - Thierry Zarcone, Istanbul: Institut Francais d’Etudes Anatoliennes d’Istambul/Isis, 1990.
• EICKELMAN, Dale and Piscatori, James, Muslim Politics, Princeton: Princeton University Press, 1996.
• GELLNER, Ernest, Muslim Society, Cambridge: Cambridge University Press, 1993.
• GEOFFROY, Eric, “Soufisme, Reformisme et Pouvoir en Syrie Contemporaine”, Egypte/Monde, Arabe, 29(1997): 11-21.
• __________, Le Soufisme en Egypte et en Syrie, Sous les Demiers Mamelouks et les Premiers Ottomans: Orientations Spirituelles et Enjeux Culturels, Damascus: IFEAD, 1995.
• HABASH, Muhammad, Al-Shaykh Ahmed Kuftaru, Damascus: Dar al-Shaykh Amin Kuftaru, 1996.
• HAWWA, Sa’id, Tarbiyatuna al-Ruhiyah, Beirut/Damascus: Dar al-Kutub al-‘Arabiyya, 1979.
• HEYDEMANN, Steven, Authoritarianism in Syria: Institutions and Social Conflict, 1946-1970, Ithaca: Cornell University Press, 1999.
• ‘ISSA, Abd al-Qader. Haqa’iq 'an al-Tassawf, Aleppo: Dar al-'Irfan, 1993.
• KHOROSKHAVAR, Farhad – Olivier ROY, Iran: Comment Sortir d’Une Revolution Religieuse, Paris: Seuil, 1999.
• LUIZARD, Pierre-Jean, “Le Soufisme Egyptien Contemporain”, Egypte/Monde Arabe, 2(1990): 35-94.
• __________, “Le Role des Confreries Soufies dans le Systeme Politique Egyptien”, Monde Arabe Maghreb, Machrek, 131(1991): 26-53.
• __________, “Le Moyen-Orient Arabe”, Les Voies d’Allah: les Ordres Mystiques dans le Monde, ed. Popovic Alexandre - Gilles Veinstein, Musulman des Origines a Aujourd’hui,, Paris: Fayard, 1996.
• MITCHELL, Robert, The Society of the Muslim Brothers, London: Oxford University Press, 1969.
• NORTON, Augustus Richard, Amal and the Shi’a: Stuggle for the Soul of Lebanon, Austin: University of Texas Press, 1988.
• PERTHES, Volker, The Political Economy of Syria under Asad, London: I.B. Tauris, 1995.
• ROY, Olivier, L’Echec de l’Islam Politique, Paris: Seuil, 1992.
• SEALE, Patrick - Maureen McConville, Asad of Syria: The Struggle for the Middle East, Berkeley: University of California Press, 1988.
• SEURAT, Michel, “Les populations, l’Etat et la Societe.”, La Syrie d’Aujourd’hui, ed. André Raymond, Paris: CNRS, 1980.
• TDV İslâm Ansiklopedisi, Aleviyye, s. 368-369, 1989.
• TRIMINGHAM, J. Spencer, The Sufi Orders in Islam, Oxford: Oxford University Press, 1998.
• VAN DAM, Nikolaos, The Struggle for Power in Syria: Politics and Society under Asad and the Ba’th Party, London: Tauris, 1997.
• WEDEEN, Lisa, Ambiguities of Domination: Politics, Rethorics and Symbols in Contemporary Syria, Chicago: University of Chicago Press, 1999.