BANGLADEŞLİ MUHADDİS DR. ABDULLAH JAHANGİR’İN HAYATI VE HADİS İLMİNE KATKILARI

Year 2025, Volume: 9 Issue: 2, 269 - 294, 17.08.2025

Md Mohibullah

https://doi.org/10.52115/apjir.1741167

Abstract

Bangladeşli Muhaddis Dr. Abdullah Jahangir, hadis ilmi ve İslami araştırmalar alanında önemli katkılarda bulunmuş seçkin bir akademisyendir. Hadis araştırmaları ve eğitimi sahasında çeşitli kurumlar kurarak nitelikli âlimlerin yetişmesine öncülük etmiştir. Hadis metodolojisi, mevzu hadislerin tespiti ve fıkhî değerlendirmeleri konularında öne çıkmış; mezhepler arası ihtilaflarda dengeli ve ilmî bir yaklaşım benimsemiştir. 2011 yılında kurduğu As-Sunnah Trust aracılığıyla hadis ve fıkıh araştırmaları, davet faaliyetleri, medrese eğitimi, dil kursları ve sosyal yardım projeleri gibi geniş kapsamlı çalışmalar yürütmüştür. İslam medeniyetinin tanıtılması ve yaygınlaştırılması yönündeki çabalarıyla kalıcı izler bırakmış, aynı zamanda sünnetin ihyası konusundaki gayretleriyle de dikkat çekmiştir. Bu çalışma, öncelikle Dr. Abdullah Jahangir’in ilmi hayatını ve eserlerini kısaca ele aldıktan sonra, onun hadis ilmine katkılarını ve bu alandaki çabalarını açıklamayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, düşüncelerinin ve ilmî gayretlerinin İslam medeniyetine katkılarını nasıl şekillendirdiği; bir hadis âlimi olarak sosyal reformlardaki etkisi ile sünnetin ihyası ve bid‘atlere karşı yürüttüğü mücadele üzerinde durulacaktır.

Keywords

Hadis , Abdullah Jahangır , Sünnetin İhyası , Bid’at , Bangladeş

A Biography of Bangladeshi Muhaddith Dr. Abdullah Jahangir and His Contributions to Hadith Studies

Abstract

Dr. Abdullah Jahangir was a distinguished scholar who made significant contributions to the study of Hadith and Islamic research. He played a pivotal role in fostering the development of qualified scholars by establishing various institutions dedicated to Hadith studies and education. His expertise was particularly evident in Hadith methodology, the identification of fabricated narrations, and their jurisprudential evaluation. He also adopted a balanced and scholarly approach in addressing inter-sectarian differences. In 2011, he founded As-Sunnah Trust, through which he led extensive initiatives in Hadith and Fiqh research, Islamic propagation, madrasa education, language courses, and social welfare projects. His efforts left a lasting impact on the promotion and dissemination of Islamic civilization. Additionally, he gained recognition for his dedication to reviving the Sunnah and countering religious innovations (bid‘ah). This study aims to provide an overview of Dr. Abdullah Jahangir’s scholarly journey and contributions before delving into his impact on Hadith studies. It will explore how his intellectual endeavors and academic efforts enriched Islamic civilization, his influence as a Hadith scholar on social reforms, and his role in the revival of Sunnah while challenging innovations in religious practice.

Keywords

Hadith , Abdullah Jahangir , Revival of Sunnah , Bid , Bangladesh

References

• “Abdullah Cihangir vefat etti.” The Daily Noya-Digonto, 12 Mayıs 2016.
• Ahmed b. Hanbel. el-Müsned. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2001.
• As-Sunnah Trust. “Faaliyetler.” Cinaidah, 2009. http://assunnahtrust.com. Erişim tarihi: 2 Şubat 2025.
• Aydınlı, Abdullah. Hadis İstılahları Sözlüğü. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2020.
• Azadi, Dr. Abdus Salam. "ইসলামি জ্ঞান গবেষণায় ডঃ আব্দুল্লাহ জাহাঙ্গীবেে অেদান
• (Dr. Abdullah Jahangir'in İslam bilgi araştırmalarına katkısı)". Facebook, 11 Mayıs 2019. Erişim 06.08.2025.
• https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1052807144928268&id=333275383548118&set=a.334351463 440510&locale=hi_INBD, Peace Vaaz. "Desher Shirsho 5 Shayekher Chukhe D. Abdullah Jahangir".
• Youtube, 24 Temmuz 2018. Erişim 06.08.2025. https://www.youtube.com/watch?v=cB4XRXtzH5I
• Boynukalın, Ertuğrul. “Abdulaziz b. Baz.” İstanbul: DİA, 2016.
• Buhârî, Muhammed b. İsmail. el-Câmiʿu’s-Sahîh. Tahkik: Mustafa Dib el-Bugā ve Muhyiddin Mistû. 6. cilt. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 1976.
• Cihangir, Abdullah. el-Mevzûʿât: Bir Analitik İnceleme. Cinaidah: Es-Sunnah Yayınları, 2009.
• Cihangir, Khandaker Abdullah. Bangladeş Ushar Ba Fosoler Zekat. Cinaidah: As-Sünnet Yayınları, 2003.
• Cihangir, Khandaker Abdullah. Khutbatul Jumuah Fi Dauis Sunnah: Dirasah Hadithiyyah Fiqhiyyah. 13 Cilt. Cinaidah: The Islamic University Studies, 2004.
• Cihangir, Khandaker Abdullah. Quran-Sunnaher Aloke Shabe-Barat: Fazilat O Amal. Cinaidah: As-Sunnah Yayınları, 2009. Çelik, Ali. "Kur'ân ve Sünnet Bütünlüğü". Diyanet İlmi Dergi 33/2 (1997), 27-37.
• Çovdury, Masud Hasan. “Bangladeş.” Banglapedia. Dhaka: Asiatic Society of Bangladesh, 2003.
• Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eşʿas es-Sicistânî. Sünen. Tahkik: Muhammed Muhyiddin Abdülhamîd. Beyrut: Dâru’l Fikr, ts.
• Fear Allah. “প্রচমলত জাল হামদস! (Yaygın uydurma hadis).” Youtube. 4 Ocak 2023.
• https://youtu.be/fQKZO5V1NMo?si=5124LKmZ2nIgtnY (Erişim: 7 Ağustos 2025).
• Hişam, İbn. Belâgatu’n-Nebevî. Kahire: Daru’l-Hadis, 1987.
• Hossain, S. M. Shakhawat. “Khatib Md Obaydul Hoque.” The Daily Noyadigonto (Dhaka), 5 Ekim 2016. Erişim tarihi: 2 Şubat 2025. IERF. 2019. https://ierf-org.translate.goog/?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=tr&_x_tr_hl=tr&_x_tr_pto=tc. Erişim tarihi: 30 Haziran 2025.