Müze-i Hümayun, İzmir’de Mekteb-i İdadi’nin bahçesinde biriktirilen eserler için bir müze binası yapılmasını ve sergilenen eserlerle müzenin dış cephe düzenlemesinin uyumlu olmasını istemektedir. Masrafların büyük ölçüde yerel imkânlarla karşılanmasından yanadır. İzmir’in yerel yöneticileri, 1905 yılında Mekteb-i Sanayi’nin karşısında bulunan ve mülkiyeti bu mektebe ait olan arsayı müze için ayırmıştır. Bu arsa temel alınarak, orta kısmı uzun “H” plana sahip üç müze tasarımı ortaya konmuştur.
Birinci müze tasarımı, Müze-i Hümayun’un mimarı Edhem Hamdi’ye aittir. Neo-klasik üsluptadır. Müze-i Hümayun binasının plan ve cephe düzenlemesini anımsatır. İkinci ve üçüncü tasarımların mimarı Raymond Charles Péré’dir. Oryantalist üslupta yapılan bu tasarımlarından biri diğerine göre biraz küçüktür. Müzede sergilenecek eserlere göre teşhir salonlarını isimlendirmiş, ana aksa İslam sanatını oturtmuştur. Müze-i Hümayun, R. C. Péré’nin küçük boyutlu olan üçüncü müze tasarımını kabul etmiştir. Muhtemelen arsanın tahsisi hususunda ortaya çıkan sorunlar nedeniyle müze binasının inşasına başlanamamıştır.
1919 yılında Bahri Baba semtinde müze için yeniden bir arsa tahsisi yapılmıştır. Müze binasının inşasına kadar, Mekteb-i İdadi’nin (Mekteb-i Sultani) bahçesinde atılı duran eserlere kaideler yaptırılarak, mektebin taş avlusunda sergilenmesi planlanmış, onayı alınmış, ancak İzmir’in Yunanlılar tarafından işgal edilmesiyle bu projeyi de uygulamak mümkün olamamıştır.
20. yüzyılın ilk çeyreğinde İzmir’de bir müze kurma girişimi ve bu çerçevede üretilen müze tasarımları; Türk müzeciliği ve müze mimarisi açısından oldukça önem arz eden bir deneyim ortaya koymuştur.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Art History |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | July 31, 2024 |
Submission Date | April 4, 2024 |
Acceptance Date | June 14, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 Issue: 88 |