21. Yüzyıl Avrupa Kadın Giyiminde Oryantalist Bir Yaklaşım: Turquerie

Yıl 2024, Sayı: 1, 19 - 32, 30.11.2024

Büşra Beyazitoğlu , Selda Kozbekçi Ayranpınar , Nesrin Önlü

Öz

Turquerie (Türköri), Osmanlı-Türk dünyasından etkilenen Avrupalıların kendi sanat, giyim, müzik ve
kültürlerinde uyarlamalarıyla ortaya çıkardıkları Fransızca bir terimdir. Batı, yüzyıllar içerisinde çeşitli Doğu
ülkelerinden etkilenmiş ve Oryantalizm içerisinde hepsi farklı terimlerle adlandırılmıştır. En ses getirenlerden
biri Turquerie akımı olmuştur. 15. yüzyılda Konstantinopolis’in ele geçirilmesiyle kıvılcımlarını saçan
Turquerie akımı, 18. yüzyılda Avrupa’da bir çığ gibi büyümüştür. O dönemde Batı’da popüler bir akım haline
gelen Turquerie akımı, etkisini en fazla giyim kuşamda göstermiştir. Geçmişteki bu akım 21. Yüzyıl Avrupa
moda dünyasının esin kaynağı olmuştur. Batılı tasarımcılar tarafından Turquerie çağrışımlarını hissettiren
unsurlar kadın giyiminde yeniden gündeme getirilmiştir. Bu çalışma Turquerie akımını tanımlamakla
birlikte Avrupa kadın giyim modasında ilham kaynağı olan Türk giyim kültürünün 21. yüzyıldaki örnek bir
çalışmasını ve tasarımcılarını sunmaktadır. Yapılan araştırma kapsamında verilen örneklerin kriterlerini
ve günümüz moda anlayışını içeren 6 adet bilgisayar destekli tasarım yöntemi ile dijital koleksiyon örneği
sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Turquerie, oryantalizm, tekstil, moda

Kaynakça

• Akimoğlu, A. (2015, Ağustos). Avrupa’yı Saran Hayranlık: Turquerie. tr Dergisi. https://archive.md/2022.04.22-003541/https://trdergisi.com/avrupayi-saran-hayranlikturquerie/#selection-607.464-607.538
• Aktepe, Ş. (2013). Oksidentalist Bakış Açısı İçinde Oryantalizmin Tekstil ve Modaya Yansıması [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Haliç Üniversitesi.
• Bilir, T. (2019). Oryantalist Tabloların Vazgeçilmez Dekoratif Unsuru Olarak Çiniler. Sanat Dergisi, (34), (s.92-104).
• D’amora, R. (2019). Napoli’deki Osmanlı Elçisinin İzinde. Skylife Business. https://www.dimeoviniadarte.it/doc/calendari/2019/rassegna/skylife_1902.pdf
• Erduran, A. D. (2010, 22 Eylül). Holbein Halısı. Nüve Forum. https://web.archive.org/web/20170129110803/http://www.nuveforum.net/1191-terimlersozlugu-h/262416-holbaln-halisi-ressam-hans-holbein-adindan/
• Koca, E. ve Koç, F. (2019). Modanın Beslendiği Oryantalist Öğeler: 1910-1920 Yılları Vogue Dergi Kapakları Örneği, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(10), (s.1-15).
• Makzume, E. (2016, 24 Mayıs). 18. Yüzyılda Avrupa’da Türk Modası: “Turquerie”. Erol Makzume. https://erolmakzume.com/18-yuzyilda-avrupada-turk-modasi-turquerie/
• Meyer, R. E. (1974). Turquerie ve Onsekizinci Yüzyıl Müziği (E. S. Genç, Çev.), Tarih Dergisi, (56), (s. 147-165).
• Öktem, A. (2019). Sultan III. Selim Döneminde Geleneksel Türk Süslemelerinin Avrupa Giysi Modası ve Sanatına Etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Haliç Üniversitesi.
• Özdal, I. (2013). Oryantalizm, Görsel İzler ve Günümüz Fotoğraf Sanatı, Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 9, (s.61-73).
• Tez, Z. (2015). Avrupa’da Türk İzi, Hayykitap Yayınevi. Williams, H. (2015). 18. Yüzyılda Avrupa’da Türk Modası Turquerie (Nurettin Elhüseyni, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.