Problem-Oriented Themes in Children's Literature

Year 2025, Issue: 18 _ Çocuk ve İlkgençlik Edebiyatı Özel Sayısı_Jimara Taybet ya Edebîyata Zarok û Nûciwanan_Special Issue of Children’s and Youth Literature, 12 - 35, 30.01.2025

Ferhat Çiftçi

Abstract

In this study, problem-focused themes in children’s literature and their solutions are analyzed. The focus on problem themes is viewed as an important approach within the subjects of children’s literature. These works are often regarded as contemporary texts in children’s literature. While traditional works may also include certain problems, problem-focused literature intentionally centers these issues and addresses them purposefully. Therefore, the problem and its solution are specifically crafted in these texts. The primary purpose of problem-focused themes is to help children solve their own or ide sor find guidance in addressing them through these works. Additionally, other readers gain insight into life through these stories, fostering values such as cooperation, empathy, and more. Problem-focused themes are developed in line with the core principles of children’s literature—child-centered reality and relevance—while also possessing independent qualities. In this study, the sample works analyzed through the document analysis method consist of Kurdish and translated texts, with themes that include sleep issues, fear of illness and doctors, getting lost, fear of starting school, challenges in learning or ide a bicycle, loneliness, fear of going to the barber, lack of self-confidence, poverty and child labor, environmental protection, life in conflict zones, migration and marginalization

Keywords

Children’s literature, problem orientation, problem-focused themes, solution status

Çocuk Edebiyatında Sorun Odaklı Temalar

Abstract

Bu çalışmada çocuk edebiyatında sorun odaklı temalar ve bunların çözümleri incelenmektedir. Sorun odaklılık, çocuk edebiyatı konuları arasında önemli bir yönelim olarak kabul edilir. Çocuk edebiyatında bu eserler çoğunlukla yeni metinler olarak konumlandırılır. Her ne kadar bazı sorunlara geleneksel eserlerde rastlanılsa da bu yönelim sorunları merkeze alır ve onları amaçlı olarak kullanır. Bu yüzden sorun ve çözümü, söz konusu eserlerde özel olarak kurgulanır. Sorun odaklılığın temel amacı, çocukların bu tür ürünler aracılığıyla sorunlarını çözmeleri veya bu konuda yardım almalarıdır. Bunun dışında diğer okuyucular da bu ürünler sayesinde yaşamı tanır, yardımlaşma, empati vb. değerlere sahip olur. Sorun odaklılık çocuk edebiyatının temel ilkeleri olan çocuk gerçekliği ve çocuğa göreliğe uygun olarak şekillenir. Ayrıca bazı bağımsız özellikler de içerir. Bu çalışmada doküman analizi yöntemiyle incelenen örnek ürünler Kürtçe ve Kürtçeye çevrilmiş eserlerden oluşmakta olup temaları uyku sorunu, hastalık ve doktor korkusu, kaybolma, okula başlama korkusu, bisiklet sürmeyi öğrenme güçlüğü, yalnız kalma, berbere gitme korkusu, özgüven eksikliği, yoksulluk ve çocuk işçiler, çevreyi koruma, göç ve ötekileştirmenin yaşandığı bölgeler şeklinde sıralanabilir.

Keywords

Çocuk edebiyatı, sorun odaklılık, sorun odaklı temalar, çözüm durumu

Temayên Pirsgirêknavend di Edebîyata Zarokan de

Abstract

Ev gotar, di edebîyata zarokan de temayên pirsgirêknavend û çareserîyên wê dinirxîne. Pirsgirêknavend di nav mijarên edebîyata zarokan de pêdaçûneke giring tê hesibandin. Bi piranî di nav edebîyata zarokan de ev berhem wekî metnên nû tên hesibandin. Herçiqas meriv di nav berhemên klasîk/kevin de li hin pirsgirêkan rast bê jî ev pêdaçûna nûjen pirsgirêkan di navenda berheman de bi cih dike û bi amanceke plankirî wan bi kar tîne. Loma pirsgirêk û çareserîya wê di berhemên berbehs de bi taybetî tên sêwirandin. Amanca sereke ya nêrîna pirsgirêknavend ew e ku zarok di gel navbeynkarîya berhemên wisa pirsgirêkên xwe çareser bikin yan jî ji vî alîyî ve alîkarîyekê bibînin. Ji xeynî vê yekê xwînerên din jî bi saya van berheman jiyanê nas dikin û dibin xwedî nirxên wekî alîkarî, empatî û hwd. Pirsgirêknavend li gor prensîbên sereke yên edebîyata zarokan yên wekî rastîya zarokan û îzafîyeta zarokan şikil digire. Ji ber vê yekê hin taybetîyên xweser jî dihewîne. Berhemên mînak ku di vê xebatê de wekî vekolîna analîtîk a dokuman hatine nirxandin berhemên Kurmancî û yên wergêrana Kurmancî ne û temayên wan dikare wiha bên rêzkirin: Pirsgirêkên ranezanê, nexweşîyê, wendabûnê, tenêmayînê, tirsa çûna cem bijîşk, tirsa çûn û destpêkirina dibistanê, qonaxa dijwarîya hînbûnê ya ajotina bisiklêtê, tirsa çûyina cem berber, kêmasîya bixwebawerîyê, feqîrî û zarokên xebatkar, parastina hawirdorê, pirsgirêka yêdinbûnê, pirsgirêka koçkirinê ya li herêmên tundûtîjî lê diqewime.

Keywords

Edebîyata zarokan, pirsgirêknavend, temayên pirsgirêknavend, rewşa çareserî

References

• Akgün E. & Karaman Benli G. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarla bibliyoterapi: bir uygulama örneği. Psikiyatride güncel yaklaşımlar, 11(1), 100-111. doi:10.18863/pgy.392346.
• Dilidüzgün, S. (2018). Çağdaş çocuk yazını-yazın eğitimine atılan ilk adım (Çapa 3yem). Weşanên Tudem.
• Karagül, S. (2018). Çocuk edebiyatı ve bibliyoterapi. Çocuk ve Medeniyet, 3(6), 43-55.
• Kaya, M. & Tanrıverdi, S. (2020). Sorun odaklı bir durumdan çözüm odaklı bir duruma yöneliş: edebî eserlerde karakter tahlili. Journal of History School, 46, 1784-1798. Doi: 10.29228/joh.43343
• Oğuzkan, F. A. (2013). Çocuk edebiyatı (Çapa 10an). Anı Yayıncılık.
• Öner, U. (2007). Bibliyoterapi. Cankaya University Journal of Arts and Sciences, 1(7), 133-150.
• Öner, U. & Yeşilyaprak, B. (2006). Bibliyoterapi: psikolojik danışma ve rehberlik programlarında çocuk edebiyatından yararlanma, dnd. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (Gelişmeler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri), rr. 559-565.
• Subaşı, K. (2021). Nirxandina helbestên zarokan ên kurdî li gorî “rastîya zarokan” û “îzafîyeta zarokan”. Mukaddime, 12(1), 220-248. https://doi.org/10.19059/mukaddime.803810
• Şirin, M. R. (2019). Çocuk edebiyatına eleştirel bir bakış-çocuk edebiyatı nedir ne değildir? (Çapa 2yem). Uçan At.
• Turan, L. (2005). Arkadaş edinme güçlüğü çeken çocukların problemlerini çözmede çocuk edebiyatından yararlanma. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi(12), 124-135.
• Ungan, S., Arıcı, A. F., & Şimşek, T. (2016). Çocuk edebiyatının kaynakları. Dnd. T. Şimşek (Ed.), Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı el kitabı (çapa 4an ) de. Grafiker. 163-216.
• Yılmaz, O. & Yakar, Y. M. (2018). Türk çocuk edebiyatında sorun odaklı yaklaşım. Çocuk ve Medeniyet, 3(6), 29-42.