Sale and use of Medicinal and Aromatic Plants: The Case of Eskişehir Province (Türkiye)

Year 2025, Volume: 26 Issue: 2, 302 - 308, 15.10.2025

Sefa Akbulut

https://doi.org/10.17474/artvinofd.1665284

Abstract

This study was conducted with 12 herbalists selling medicinal and aromatic plants in Eskişehir and 60 customers who shop from these herbalists. A two-part survey was applied to herbalists and their customers, and interviews were conducted face-to-face. In the study, the top three plants sold by herbalists were linden, sage, and mint, respectively, while the top three plants used by customers were linden, mint, and ginger. Again, the top reasons for herbalists and their customers to sell and buy these plants were digestive, cardiovascular, respiratory, and nervous system disorders.

Keywords

Herbalist , Plant trade , Traditional knowledge , Medicinal plant

Tıbbi ve Aromatik Bitki Satışı ve Kullanımı: Eskişehir İli Örneği

Abstract

Bu çalışma Eskişehir ilinde tıbbi ve aromatik bitki satışında faaliyet gösteren 12 aktar ve bu aktarlardan alışveriş yapan 60 müşteri ile gerçekleştirilmiştir. Firma sahiplerine ve müşterilere iki bölümlü ayrı anket uygulanmıştır ve görüşmeler yüz yüze yapılmıştır. Araştırmada aktarların en çok sattıkları bitkilerde ilk üç sırayı sırasıyla ıhlamur, adaçayı ve nane oluştururken, müşterilerin en çok kullandıkları bitkilerde ise ilk üç sırayı ıhlamur, nane ve zencefil oluşturmaktadır. Yine aktar ve müşterilerinin bu bitkileri satma ve satın alma sebepleri arasında ilk sıralarda sindirim sistemi bozuklukları, kalp-damar rahatsızlıkları, solunum sistemi bozuklukları ve sinir sistemi bozuklukları yer almaktadır.

Keywords

Aktar , Şifalı bitki , Bitki ticareti , Geleneksel bilgi

Ethical Statement

Görüşmeye başlamadan önce Uluslararası Etnobiyoloji Derneği'nin yönergelerindeki etik kurallar esas alınmış ve her anket öncesi Önceden Bilgilendirilmiş Onay (Prior Informed Consent) alınmıştır.

Thanks

Anket çalışmaları sırasında yardımlarını esirgemeyen ve rehberlik eden Eskişehir aktarlarına, çalışanlarına ve şehir halkına içten teşekkürlerimi sunarım.

References

• Akbulut S (2015) Diffrences in the traditional use of wild plants between rural and urban areas:t he sample of Adana. Studies on Ethno-Medicine, 9(2): 141-150.
• Akbulut S, Bayramoglu MM (2013) The trade and use of some medicinal and aromatic herbs in Turkey. Studies on Ethno-Medicine, 7: 67-77.
• Akbulut S, Özkan ZC (2016) Herbalist-customer profile in medicinal and aromatic herbs trade: a case study of Kahramanmaraş, Turkey. Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 16(1): 246-252 https://doi.org/10.17475/kujff.88816
• Akbulut S (2021) Medicinal plants preferences for the treatment of covıd-19 symptoms in Central and Eastern Anatolia. Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 21(3): 196-207. https://doi.org/10.17475/kastorman.1048372
• Akbulut, S, Özkan ZC (2023) Kuzey Anadolu’da Covid-19 semptomlarına karşı kullanılan tıbbi ve aromatik bitkiler. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 24(1): 87-95. https://doi.org/10.17474/artvinofd. 1197089
• Aşkın Çelik T, Şentürk M, Aslantürk ÖS (2019) Aydın il merkezinde faaliyet gösteren aktarların kişisel ve mesleki özelliklerinin belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 9(2): 126-135.
• Baytop T (1999) Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi “Geçmişte ve Bugün”. 2. Basım. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul.
• Çelik Y (2014) Konya ilinde tıbbi ve aromatik bitki satışı yapan aktarların sosyo-ekonomik yapıları üzerine bir araştırma. Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences, 1(3): 369-376.
• Ertuğ F (2014) Etnobotanik. In: Güner, A. ve T. Ekim (Eds.), Resimli Türkiye Florası. Cilt 1. Ali Nihat Gökyiğit Vakfı, Flora Araştırmaları Derneği ve Türkiye İş Bankası Kültür Yayını, İstanbul, ss. 319-420.
• Güner A (2012) Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, Flora Dizisi 1, İstanbul.
• Güveloğlu E (2014) Kanser İyileşir. Hayygrup Yayıncılık Ltd Şti, İstanbul.
• ISE (2008) International society of ethnobiology code of ethics (with 2008 additions). http://ethnobiology.net/code-of-ethics/. Erişim Tarihi: 12.05.2024.
• Özgüven M, Sekin S, Gürbüz B, Şekeroğlu N, Ayanoğlu F, Erken S (2005) Tütün, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Üretimi ve Ticareti. In: VI. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı. Ankara, ss: 481-501.
• Özkan ZC, Akbulut S (2018) Tıbbi ve aromatik bitki ticaretinde aktar-müşteri ilişkileri: Düzce ili örneği. In: 4th International Non-Wood Forest Products Symposium, Bursa/Turkey, ss: 266-272.
• Özkan ZC, Akbulut S (2019) Tıbbi ve aromatik bitki ticaretinde aktar-müşteri ilişkileri: Yalova ili örneği. In: 2nd International Congress of Geographical Education, Eskişehir/Turkey, ss: 1024.
• Palabaş Uzun S, Koca C (2020) Ethnobotanical survey of medicinal plants traded in herbal markets of Kahramanmaraş. Plant Diversity, 42(6): 443-454. https://doi.org/ 10.1016/j.pld.2020.12.003 Palabaş Uzun S, Şimşir Bozdağ R (2022) Ethnobotanical study on traded medicinal plants and herbal market analyses in Gaziantep/Turkey. Applied Ecology & Environmental Research, 20(5): 3955-3976. https://doi.org/10.15666/aeer/2005_39553976
• Polat R, Satıl F, Çakılcıoğlu U (2011) Medicinal plants and their use properties of sold in herbal market in Bingöl (Turkey) disctirt. Biological Diversity and Conservation, 4(3): 25-35.
• Resmi Gazete (2013) Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği (Tebliğ No: 2013/49). Resmi Gazete Sayı: 28737, 16.08.2013.
• Resmi Gazete (2024) Doğal Çiçek Soğanlarının 2016 yılı İhracat Listesi Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2024/41). Resmi Gazete Sayı: 32752, 14.12.20246.
• Sargın SA, Selvi S, Erdoğan E (2014) The handling characteristics of the medicinal plants which sold in herbalists in Alaşehir (Manisa) region. Biological Diversity and Conservation, 6(3): 40-45.
• Schippmann U, Leaman D, Cunningham AB (2006) A Comparison of Cultivation and Wild Collection of Medicinal and Aromatic Plants Under Sustainability Aspects. In: Bogers RJ (Ed.) Medicinal and Aromatic Plants. Springer, Dordrecht, pp. 75-95.
• Singh R (2015) Medicinal plants: a review. Journal of Plant Sciences. Special Issue: Medicinal Plants, 3(1-1): 50-55. https://doi.org/ 10.11648/j.jps.s.2015030101.18
• Sucu M, Gürbüz İ (2021) Farklı kaynaklardan temin edilen zencefil (Zingiber officinale Roscoe) rizom örneklerinin farmakopeye uygunluğunun araştırılması. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 11(3): 481-491. Doi: 10.31020/mutftd.917305.
• Şekeroğlu N (2015) Geçmişten günümüze aktarlık mesleği ve modern aktarlık. BAKDERgi, 1(2): 10-11.
• Şen G, Akbulut S, Karaköse M (2022) Ethnopharmacological study of medicinal plants in Kastamonu Province (Türkiye). Open Chemistry, 20: 873-911. https://doi.org/10.1515/chem-2022-0204
• Toksoy D, Bayramoglu M, Hacisalihoglu S (2010) Usage and the economic potential of the medicinal plants in Eastern Black Sea Region of Turkey. Journal of Environmental Biology, 31:623-628.
• Tulukcu E, Sağdıç O (2011) Konya’da aktarlarda satılan tıbbi bitkiler ve kullanılan kısımları. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 27(4): 304-308.
• Yaşar Hİ, Koyuncu O, Turan Koyuncu F, Kuş G (2019) Sale of medicinal and aromatic plants and economic dimensions in Eskişehir herbalist. Research Journal of Biology Sciences, 12(2):25-28.
• Yudharaj P, Shankar M, Sowjanya R, Sireesha B, Ashok Naik E, Jasmine Priyadarshini R (2016) Importance and uses of medicinal plants: an overview. International Journal of Preclinical & Pharmaceutical Research, 7(2): 67-73.