Hoca Sa‘deddîn Efendi’nin Mensur Hilyesi: Hilye-i Celiyye ve Şemâ’il-i ‘Aliyye

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 3, 19 - 60, 21.06.2018

Mehtap Erdoğan Taş

Öz

Bugüne
kadar üzerinde fazla çalışma yapılmamış ve manzum hilyeler ile levha hilyeler
kadar dikkat çekmemiş olmakla birlikte edebiyatımızda çok sayıda mensur hilye yazılmıştır.
Bunlardan biri de yazıldığı yüzyılı göz önünde bulundurarak mensur hilyelerin
ilk örneklerinden olduğunu düşündüğümüz Şeyhülislam Hoca Sa‘deddîn Efendi’nin
Hilye-i Celiyye ve Şemâ’il-i ‘Aliyye adlı eseridir. Elinizdeki çalışmada önce
mensur hilyeler ve bu hilyelerin nüshaları hakkında bilgi verilmiştir. Söz
konusu eser; yazılış tarihi, nüshaları, şekil ve muhteva özellikleri gibi çeşitli
açılardan incelenmiştir. Hilye-i Celiyye ve Şemâ’il-i ‘Aliyye ile Hoca Sa‘deddîn
Efendi’nin küçük oğlu Mehmed Es‘ad Efendi’nin Gülistân-ı Şemâ’il adlı manzum
hilyesi arasındaki dikkat çekici bazı benzerliklere değinilmiş ve çalışmanın
sonuna hilyenin transkripsiyonlu metni eklenmiştir.

Anahtar Kelimeler

hilye, mensur, Şeyhülislam Hoca Sa‘deddîn, Mehmed Es‘ad Efendi

Kaynakça

• Daş, Abdurrahman (2003). Hoca Saadeddin Efendi’nin Hayatı ve Eserleri. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S.14, s. 165-207.
• Erdoğan, Mehtap (2013). Türk Edebiyatında Manzum Hilyeler. İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Gözütok Tamdoğan, Zehra (2016). Türk-İslam Edebiyatında Hilye ve “Halîl B. Ali el-Kırımî’nin Mensur Hilye-i Nebevîsi. İstem, Yı:14, S.28, s. 389-413.
• Lokman bin Hüseyin El-Urmevî, Kıyâfetü’l-İnsâniyye Fî Şemâ’ili’l-Osmâniyye, Fatih Millet Kütüphanesi, Ali Emiri Tarih No: 1216.
• Uğur, Ahmet vd. (1997). Kitâbü’t-Târîh-i Künhü’l-Ahbâr Gelibolulu Mustafa ‘Âlî Efendi, I. Cilt, I. Kısım. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yayınları.