A BIBLIOGRAPHY ESSAY ABOUT THE MESIHI

Year 2025, Volume: 10 Issue: 17, 179 - 204, 30.06.2025

Sait Yılter , Hilal Kurtulmuş

Abstract

Mesihi is one of the important poets of the Sultan Bayezid II. period. Mesihi, who had a unique rhythmic style with the poems he wrote in a sincere language, is one of the remarkable poets of classical poetry after Necati Bey and before Baki. The years 1450-1600 were the real beginning and maturation period of classical poetry. These years coincide with the period in which the poet Mesîhî lived. Sources agree that he also contributed to the development of poetry in this period when literature gained its classical form. This influence, which was clearly seen during the development period of classical poetry, had an impact on the poets of the period and the poets in the following centuries. In today's technology, the easiest way to identify and record all studies on poets is through bibliography studies. Bibliographies, which are one of the important resources in terms of containing previous studies under a title, have also become a research subject. This study presents the the bibliography of Mesihi, one of the poets of classical Turkish literature. This study was prepared by scanning printed and electronic resources. The identified sources were classified and listed under appropriate headings. Manuscripts, master's and doctoral theses, articles, books, proceedings, encyclopedia and dictionary articles and publications in foreign languages about Mesihi and his works constitute the main subject of this study.

Keywords

Classical Turkish Literature , Mesihi , his works , bibliography

Mesihi Hakkında Bibliyografya Denemesi

Abstract

Mesîhî, Sultan II. Bâyezîd devrinin önemli şairlerinden biridir. Samimi bir dil ile yazdığı şiirlerle kendine has bir rindâne üslubu olan Mesîhî, Necâtî Bey’den sonra ve Bâkî’den önce klasik şiirin dikkat çeken şairlerinden biridir. 1450-1600 yılları klasik şiirin gerçek başlangıç ve olgunlaşma dönemidir. Bu yıllar, şair Mesîhî’nin yaşadığı döneme denk gelir. Kaynaklar, edebiyatın klasik şeklini kazandığı bu dönemde şiirin gelişimine onun da katkı sağladığı hususunda uzlaşır. Klasik şiirin gelişme döneminde bariz olarak görülen bu etki devrin şairleri ile sonraki yüzyıllarda şairler üzerinde etkili olmuştur. Günümüz teknolojisinde şairler hakkında yapılmış çalışmaların tamamını tespit etme ve kayıt altına almanın en kolay yolu bibliyografya çalışmalarıdır. Bir başlık altında önceden yapılmış çalışmaları içermesi bakımından önemli kaynaklardan biri olan bibliyografyalar, aynı zamanda birer araştırma konusu hâline gelmiştir. Bu çalışmada klasik Türk edebiyatı şairlerinden Mesîhî’nin bibliyografyası hazırlanmıştır. Bu alışma, basılı ve elektronik kaynaklar taranarak hazırlanmıştır. Tespit edilen kaynaklar tasnif edilmiş ve uygun başlıklar altında sıralanmıştır. Mesîhî ve eserleri hakkındaki yazma eserler, yüksek lisans ve doktora tezleri, makaleler, kitaplar, bildiriler, ansiklopedi ve sözlük maddeleri ile yabancı dillerdeki yayınlar bu çalışmanın temel konusunu oluşturmaktadır.

Keywords

Klasik Türk Edebiyatı , Mesîhî Eserleri , Bibliyografya.

References

• Akbudak, Y. (2002). Mesîhî dîvânı’nın tahlili. [Yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Ataseven, Y. (Temmuz 2017). Mesîhî divanı’nda gündelik hayat tezâhürleri. ASOS Journal Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(50), 224-236.
• Ayverdi, İ. (2006). Misalli büyük Türkçe sözlük. C 1, Kubbealtı Neşriyat.
• Batar, K. (2017). Mesîhî’nin gazellerinde teşbîh ve istiâre. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Canım, R. (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-şu’arâ ve tabsıratü’n-nuzamâ (inceleme-metin). AKM Yayınları.
• Derdiyok, İ. Ç. (1996). Gül-i sad-berk. TDV İslâm ansiklopedisi. https://islamansiklopedisi.org.tr/gul-i-sad-berk
• Harmancı, E. (2022a). Divan (Mesihi). Türk edebiyatı eserler sözlüğü. https://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divan-mesihi
• Harmancı, E. (2022b). Gül-i sad-berg (Mesîhî). Türk edebiyatı isimler sözlüğü. // http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mesihi-isa [Erişim: 17.01.2024]
• İsen, M. (hzl.) (1980). Sehî Bey, tezkire heşt behişt. Tercüman 1001 Temel Eser.
• Kaplan, Y. (2022). Şehrengîz der-medh-i cüvânân-ı Edirne / Şehrengîz-i Edirne (Mesîhî). Türk edebiyatı isimler sözlüğü. // http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mesihi-isa [Erişim: 07.12.2023]
• Karahan, A. (1997). Mesîhî. İslâm ansiklopedisi. C.8. MEB Yayınları.
• Karanalbant, H. C. (2023). Mesîhî dîvânı’nda 53-102. gazellerin şerhi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
• Kartal, A. (2020). Mesîhî, Îsâ. Türk edebiyatı isimler sözlüğü. https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mesihi-isa
• Kılıç, F. (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü’ş-şuarâ inceleme-metin. C.2. İstanbul Araştırmaları Enstitüsü.
• Madan, H. (2019). Mesîhî dîvanı’nda Türkçe ilk elli gazelin şerhi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
• Mengi, M. (1974). Mesihî’nin hayatı, şairliği ve eserleri. Türkoloji Dergisi. (VI), 109-119.
• Mengi, M. (1995). Mesîhî dîvânı. AKM Yayınları.
• Mengi, M. (2004). Mesîhî. İslâm ansiklopedisi. C.29. TDV Yayınları.
• Mengi, M. (2005). Mesîhî, Türk dünyası edebiyatçıları ansiklopedisi. AKM Yayınları, (VI), .335.
• Mengi, M. (2020). Mesîhî dîvânı. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü.
• Sungurhan, A. (2017). Beyânî tezkiresi (Tezkiretü’ş-şu’arâ). Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Şentürk, A. A. (1999). Osmanlı şiiri antolojisi. Yapı Kredi Yayınları.
• Şentürk, A. A. ve Kartal, A. (2010). Eski Türk edebiyatı tarihi. Dergâh Yayınları.
• Tığlı, F. (2020). Türk edebiyatında şehrengizler. [Yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Yılmaz, M. (2016). Nı̇hâl Atsız hakkında yapılmış çalışmalar üzerı̇ne bı̇r bı̇blı̇yografya denemesı̇. The Journal of Academic Social Science (ASOS), 4(32), 378-394.
• Yılter, S. (2006). Mecmû’a-i kasâ’id ve gazeliyyât (Mecmû’a-i devâvîn) (Hâlet Efendi mülhâkı, Süleymaniye Ktp. No: 245) (inceleme-metin-tıpkı basım). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.