İSTANBUL ÜSKÜDAR ACCORDING TO TURKISH NATIONAL PRESS (1970-1980)

Yıl 2025, Cilt: 2 Sayı: 2, 60 - 82, 30.06.2025

Menderes Akdağ

Öz

Üsküdar is a district of Istanbul that has become a part of Turkish history and has been the subject of folk songs. It has been frequently used as a film location in Turkish cinema. The Republic of Türkiye celebrated its fiftieth year in 1973. In our research, developments in Üsküdar will be evaluated as the Republic completes its half-century. It can be said that Üsküdar is a settlement that has become a part of Türkiye due to its location. Our study focuses on developments in Üsküdar in the same years. The connection between the developments in Üsküdar and the Turkish politics, economy and social events of the day has not been touched upon much. This situation has been not wanted that would have expanded the scope of the research and perhaps also led to a certain amount of disorganization. This connection has been left as the subject of another research. As a method in our research, national newspapers such as Hürriyet and Milliyet published between 1970 and 1980 were scanned. News about Üsküdar were subjected to content analysis and classified. What kind of investments were made in Üsküdar? The status of the population in this settlement, migration movements, and public order were also evaluated according to news in the national press. What is the situation of Üsküdar in the fields of health, trade, tourism, and education? The Şehitler Bridge (Bosphorus), which is related Üsküdar, was included in the investment plan in 1969 for the 50th year vision of the Republic; it was opened in 1973. General elections were held in 1973-1977. The assumption of our research is that "Considering the historical and geopolitical position of Üsküdar, the developments in this district in the same years should be evaluated at a macro level." Another purpose of our study is to open the door to such macro-scale research. Üsküdar was presented by the political institution as the place where Turkey's investments were made during this period. As a result of our research, we saw that the developments in Üsküdar in the fiftieth year of the Republic of Turkey were attributed to all of Turkey and conveyed in the politics of that day.

Anahtar Kelimeler

Istanbul , Üsküdar , City , Urbanization , Bosphorus Bridge , History of urbanization.

TÜRK ULUSAL BASININA GÖRE İSTANBUL ÜSKÜDAR (1970-1980)

Öz

Üsküdar, İstanbul’un Türk tarihine mâl olmuş, türkülere-şarkılara konu olmuş bir ilçesidir. Türk sinemasında film mekânı olarak sıklıkla kullanılmıştır. 1973’te Türkiye Cumhuriyeti ellinci yaşına girmiştir. Araştırmamızda Cumhuriyet, yarım asrını devirirken Üsküdar’daki gelişmeler değerlendirilecektir. Üsküdar, konumu itibariyle Türkiye’ye mal olmuş bir yerleşim yeridir denebilir. Çalışmamız, aynı yıllarda Üsküdar’daki gelişmelere odaklanmıştır. Buradaki gelişmelerin o günkü Türk siyaseti, ekonomisi ve toplumsal olaylarla bağlantısına pek değinilmemiştir. Bu durum, araştırmanın kapsamını genişletecek ve belki belli bir dağınıklığı da yol açacaktı. Söz konusu bağlantı, başka bir araştırmanın konusu olarak bırakılmıştır. Araştırmamızda yöntem olarak 1970-1980 arasında yayımlanan ulusal basından Hürriyet, Milliyet gibi gazeteler taranmıştır. Üsküdar’la ilgili haberler içerik analizine tabi tutulmuş ve sınıflandırılmıştır. Üsküdar’da ne gibi yatırımlar yapılmıştır? Bu yerleşim yerindeki nüfusun durumu, göç hareketleri, asayiş gibi başlıklar da ulusal basındaki haberlere göre değerlendirilmiştir. Sağlık, ticaret, turizm, eğitim alanlarında Üsküdar ne durumdadır? Üsküdar’la ilgisi bulunan Şehitler Köprüsü (Boğaziçi) Cumhuriyet’in 50. yıl vizyonu adına 1969’da yatırım planına alınmıştır; 1973’te açılmıştır. 1973-1977’de Genel seçimler olmuştur. “Üsküdar’ın tarihi ve jeopolitik konumu dikkate alındığında bu ilçedeki aynı yıllardaki gelişmeler makro düzeyde değerlendirilmelidir” şeklinde düşünce araştırmamızın varsayımını oluşturmaktadır. Çalışmamızın bir amacı da söz konusu makro ölçekteki araştırmalara kapı aralama amacındadır. Üsküdar, bu dönemde Türkiye’nin yatırımlarının yapıldığı yer olarak siyasi kurum tarafından sunulmuştur. Araştırmamızın sonucunda ise Türkiye Cumhuriyeti’nin ellinci yılında Üsküdar’daki gelişmeler, o günün siyasetinde tüm Türkiye’ye mal edilerek aktarıldığını gördük.

Anahtar Kelimeler

İstanbul , Üsküdar , Kent , Şehirleşme , Boğaziçi Köprüsü , Kent tarihi

Kaynakça

• AMKD (Akçeşme Village Headman's Decision Book) (1965-1983), Aydın.
• Akdağ, M. (2017). “1979 Midterm Elections and the Propaganda Method Applied by Deputy Candidate Selahattin Acar”, Journal of Contemporary Turkish History Studies XVII/35: 345-366.
• Akdağ, M. (2020). “Perception of Beykoz in the Turkish Press during the Coalitions Period in Türkiye (1973-1980)”, Proceedings Book of the Beykoz Symposium, Editor: Hilal Yurdakul, Istanbul.
• Akdağ, M. (2020). Sociology of Communication, Eskişehir: Dorlion Publications.
• Aksoy, O. (1978). Taşı Toprağı Altın Şehir. (Motion picture).
• Chaplin, C. (1921). The Kid. (Motion picture).
• De Tchıhatchef, P. (2000). Istanbul and the Bosphorus, Trans., Ali Berktay, Istanbul: History Foundation Publications.
• Eğilmez, E. (1977). Gülen Gözler. (Motion picture).
• Eğilmez, E. (1980). Banker Bilo. (Motion picture).
• Esen, K. (2022). “Üsküdar Fountain and Sebil Inscriptions”, Master's Thesis, Fatih Sultan Mehmet University.
• Gören, Ş. and Ökten, Z. (1984). Derman. (Motion picture).
• Gülgen, M. (1979). İnsanları Seveceksin. (Motion picture).
• İbrahimhakkıoğlu, U (1998). “Üsküdar in Literature”, Master's Thesis, Mersin University.
• Jackson, P. (2001). The Lord of the Rings: The Two Towers. (Motion picture).
• Kumkale, T. T. (1995) Turkish-Russian Relations from History to the Present, Istanbul: War Academies Printing House.
• Leone, S. (1966). The Good, The Bad, and the Ugly. (Motion picture).
• Menteşe, N (July 15, 2018), oral history study.
• Ökten, Z. (1978). Çöpçüler Kralı. (Motion picture).
• Özden, P. Pınar, ÜN K, Genç Y. (2007) “Urban Crime, Space and Transformation: Inquiry Through Üsküdar and Fatih Districts”, V. Public Administration Forum, Kocaeli.
• Özsoy, N. (March 15, 2018), oral history study.
• Seden, O. F. (1979). Bekçiler Kralı. (Motion picture).
• Şenses, F. (2014) “Industrialization in Difficult Years: Turkey’s Experience in the 1970s”, Reflections of Modernism in Turkey in the 70s, Edit: Funda Barbaros, Rik Jan Zurcher, Ankara: Efil Publications.
• Tibet, K. (1983). En Büyük Şaban. (Motion picture).
• Ün, M. (1986). Garip. (Motion picture).
• https://muzeler.org/hababam-sinifi-muzesi--857272 Access Date: September 21, 2023.
• Üsküdar Belediyesi, https://www.uskudar.bel.tr/tr/main/pages/tarihce/25 Access date: 28’th May, 2025.