TÜRK SİNEMA TARİHİNE BİR KATKI: TARİHSEL SÜREÇ İÇERİSİNDE MİLLİ MÜCADELE KONULU ÜÇ FİLM

Year 2018, Volume: 7 Issue: 2, 97 - 118, 27.12.2018

Doğan Koçak

Abstract

Sinema ilk olarak 1895’te Paris’te ortaya
çıktı. Kısa sürede birçok ülkeye yayıldı. 
Bu ülkelerden biri de Osmanlı Devleti idi. Osmanlı Devleti’nde sinema
ile ilgili çalışmalar II. Meşrutiyet’in ilanından sonra arttı. Birinci Dünya
Savaşı’nda bir propaganda aracı olarak kullanıldı. Mütareke Dönemi’nde işgalci
devletlerin baskılarına rağmen sinema ile ilgili çalışmalar devam etti.
Cumhuriyet’in ilanından sonra iyice yaygınlaştı. Atatürk’ün ölümüne kadarki
süreçte Milli Mücadele’yi anlatan üç film çekildi. Bu çalışmada Türkiye’de
sinemanın başlangıç süreci ve Atatürk Dönemi’nde çekilen Milli Mücadele konulu
üç film hakkında bilgi verilecektir.

Keywords

Sinema, Osmanlı Devleti, Milli Mücadele

A CONTRIBUTION TO THE HISTORY OF TURKISH CINEMA: THE THREE FILMS RELATED TO NATIONAL STRUGGLE IN HISTORICAL PERİOD

Abstract

The Cinema first appeared
in Paris in 1895. It was seen in many countries in a short time. One of these
countries was the Ottoman State. It was used as a propaganda tool in the First
World War. Despite the pressures of the occupying states during the Armistice
Period, studies on cinema continued. It became widespread after the
proclamation of the Republic. Three films about the National Struggle were
filmed in the process from the death of Atatürk. In this study, the National
Struggle taken on at the beginning of the process and the Ataturk era of cinema
in Turkey will be given about three films.

Keywords

Cinema, Ottoman Empire, National Struggle

References

• Cumhuriyet
• Hürriyet
• Cumhuriyet Ansiklopedisi 1923-2000, I, İstanbul, 2005
• Britannica Concise Encyclopedia, Britania, 2006
• AKŞİN, Sina, Ana Çizgileriyle Türkiye’nin Yakın Tarihi I, İstanbul, 1997.
• ALPMAN, Hafi Kadri, Ahmet Fehim Bey’in Hatıraları, İstanbul, 1977.
• AND, Metin, Başlangıcından 1983’e Türk Tiyatro Tarihi, İstanbul, 2014.
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, II, Ankara, 2006.
• BAYUR, Yusuf Hikmet, Türk İnkılâbı Tarihi: 1914-1918 Genel Savaşı, III/3, Ankara, 1991.
• BETTON, Gerard, Sinema Tarihi: Başlangıcından 1986’ya kadar, İstanbul, 1986.
• DERİNSU DAYI, S. Esin, Elviye-i Selâse’de (Kars, Ardahan, Batum) Milli Teşkilatlanma, Erzurum, 1997.
• DURSUN K, Tarık, Bağışla Onları, Ankara, 1989.
• ERİM, Nihat, Devletlerarası Hukuk ve Siyasi Tarih Metinleri, I, Ankara, 1953.
• FİLMER, Cemil, Hatıralar: Türk Sinemasında 65 Yıl, İstanbul, 1984.
• GÖKMEN, Mustafa, Başlangıçtan 1950’ye Türk Sinema Tarihi ve Eski İstanbul Sinemaları, İstanbul, 1989.
• GÜVEMLİ, Zahir, Sinema Tarihi: Başlangıcından Bugüne Türk ve Dünya Sineması, İstanbul, 1960.
• KOÇAK, Doğan, İktidar ve Muhalefet İlişkileri Kapsamında ''Partizan Radyo'' Tartışmaları (1927-1980), Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum, 2016.
• ÖZGÜÇ, Âgah, Başlangıcından Bugüne Türk Sinemasında İlkler, İstanbul, 1990.
• ÖZÖN, Nijat, 100 Soruda Sinema Sanatı, İstanbul, 1984.
• ÖZÖN, Nijat, İlk Türk Sinemacısı Fuat Uzkınay, İstanbul, 1970.
• ÖZÖN, Nijat, Sinema ve Televizyon Terimleri Sözlüğü, Ankara, 1981.
• ÖZÖN, Nijat, Türk Sineması Kronolojisi 1896-1966, Ankara, 1968.
• ÖZUYAR, Ali, Sinemanın Osmanlıca Serüveni, Ankara, 2008.
• SANDER, Oral, Siyasi Tarih: İlk Çağlardan 1918’e, I, Ankara, 2003.
• SEGUİN, Jean-Claude, Alexandre Promio: ou Nes Enigmas De Le Lumière, Paris, 1999.
• AYDIN, Hakan, “Sinemanın Taşrada Gelişim Süreci: Konya’da İlk Sinemalar ve Gösterilen Filmler (1910-1950)”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.9, (Konya-2008), s.61-74.
• AYDOĞAN, Erdal, “Paramiliter Bir Kuruluş Olan Müdafaa-i Milliye Cemiyeti’nin Kuruluşu ve I. Dünya Savaşı’nda Bazı Çalışmaları”, Atatürk Dergisi, III, S.3, (Ocak-2003), s. 67-75.
• SCOGNAMİLLO, Giovanni, “Türk Sinemasına Genel Bir Bakış”, Başlangıcından Bugüne Fotoğraflarla Türk Sineması Dergisi, İstanbul, 1979, s.1-42.
• http://www.toplumsol.org/yeni-hayat-dergileri-ve-turkiye-halk-istirakiyun-firkasi-hamit-erdem/ Erişim Tarihi: 11.11.2018
• http://www.tsa.org.tr/tr/film/filmgoster/5318/pence Erişim Tarihi: 11.11.2018
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Louis_Franchet_d%27Espèrey Erişim Tarihi: 11.11.2018
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Sigmund_Weinberg Erişim Tarihi: 23.11.2018