TAC-I EDEB ADLI ESERİN BAKÜ NÜSHALARI / Baku Manuscript Copies of Taji-Adab

Year 2016, Issue: 56, 21 - 34, 01.01.2016

İnci Kasımlı

Abstract

Öz

XV. yüzyılda yazılmış bilgin Ali bin

Hüseyin el-Amasi Aladdin Çelebiˈnin

“Tac-ı Edeb” eseri farklı zamanlarda

birçok bilim adamı tarafından araştırılmış,

eser hakkında değişik çalışmalar

yapılmıştır. XV. yüzyıl sade nesir örnegi

“Tac-ı Edeb”in araştırmalar sonucunda

ortaya çıkarılan birçok el yazma nüshası

vardır. Bu nüshaların sekizi Türkiyeˈde,

üçü ise Azerbaycanˈda bulunmaktadır.

“Tac-ı Edeb”te bu gün dilimizde

kullanılmayan, bazı şive ve lehçelerde

bulunan arkaikleşmiş sözler mevcuttur.

XV. yüzyıl edebi-bedii dilimizin değerli

yazılı örneklerinden olan “Tac-ı Edeb”

üzerindeki araştırmalar gösteriyor ki, bu

eserde bazı Türk kökenli kelimeler

kullanılmıştır. Bunların bir kısmı dilimizin

sonraki gelişme merhalelerinde

kullanılmamaktadır.

Anahtar kelimeler:Tac-ı Edeb, XV. yüzyıl, Ali bin Hüseyin el-Amasi Alaaddin Çelebi

Abstract

The scholar Ali bin Husain al-

Amasi Aladdin Chalabi’s work “Taji-Adab”

written in the 15th century was

investigated by many scholars in different

periods and different studies were carried

out. There have been many manuscript

copies of ‘’Taji-Adab’’, an example of

simple prose in the 15th century, which

were discovered after studies. Eight of

these copies are in Turkey, and three of

these copies are in Azerbaijan as well. In

“Taji-Adab” there are certain archaic

words which are present in some accents

and dialects but unused in our

contemporary language. Studies on ‘’Taji-

Adab’’, one of the most valuable written

examples of our literary and aesthetic

language in the 15th century, demonstrate

that some words with Turkish origin

were used in this work. Some of them are

not used in the next stages of

development of our language.

Key words:Taji-Adab, 15th century, Ali bin Husain el-Amasi Aladdin Chalabi

Keywords

Tac-ı Edeb, XV. yüzyıl, Ali bin Hüseyin el-Amasi

References

• ÇELEBİ, Ali ibn Hüseyin el-Amasi Aladdin. Tac-i Edeb. AMEA. Füzuli adına Elyazmalar Enstitüsü. M 315/315
• ÇELEBİ, Ali ibn Hüseyin el-Amasi Aladdin. Tac-i Edeb. AMEA. Füzuli adına Elyazmalar Enstitüsü. M 311/311
• ÇELEBİ, Ali ibn Hüseyin el-Amasi Aladdin. Tac-i Edeb. AMEA. Füzuli adına Elyazmalar Enstitüsü. B-1167/2790
• MUSAYEVA, Azadə. AEA xəbərləri. Ədəbiyyat, Dil və İncəsənət seriyası, Bakı: 1991. N3,4
• ATEŞ, Ahmet. İstanbul Kütüphanelerinde Fatihˈin Hususi Kütüphanesine ve Fatih çağı Müellflerine Ait Eserler, İstanbul: 1953.
• MUSABƏYLİ, Azadə. Türkiyədə yaranan Azərbaycan ədəbiyyatı və Xəlilinin “Firqətnaməsi”. Bakı: 2010.
• BURSALI, Mehmet Tahir. Osmanlı Müellifleri. 1333.
• KARATAY, Fehmi Edhem. Topkapı Sarayı Müzesi Türkce Yazmalar Kataloqu. II c. İstanbul: 1961.
• UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı. Osmanlı Tarihi I. Ankara: 1972.
• ÇELEBİ, Katip. Keşf ûz-zunûn... İstanbul: 1310.
• QASIMLI İnci. Taci-Edeb eseri ve transfoneletarasiyası. Bakı: 2005. Qafqaz Universitesi.