Measuring The Awareness Levels Of Faculty Of Health Sciences Students About Patient Rights

Year 2025, Volume: 8 Issue: 3, 133 - 144, 18.11.2025

Süheyla Sema Eren , Yunus Adıgüzel

Abstract

Aim: The aim of this study is to determine the level of knowledge of university students studying in health-related departments about patient rights and responsibilities and to determine the demographic factors affecting them.
Materials and Methods: , An online questionnaire was applied to 299 students studying at the Faculty of Health Sciences at a foundation university. The research data were collected using the Demographic Data Information Form, Rights and Responsibilities Scale and Satisfaction Scale. The rights-responsibilities section, consisting of a total of 22 questions were measured with a binary scale and the satisfaction section was measured with 5-point Likert scale consisting of 3 questions. The obtained data were statistically analyzed using the SPSS 26.0 program.
Results: When the results were examined, it was seen that the age and class variable affected the level of knowledge of patient rights, and as the age and class variable increased, there was an increase in the level of knowledge of patient rights. %5.7 of the students applied to the patient rights department, and it was concluded that the level of patient rights knowledge of the students seeking their rights was also high.
Conclusion: Training should be increased in order to increase the level of knowledge about patient rights.

Keywords

Patient rights , patient responsibilities , violatins of patient rights

Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Hasta Hakları Konusundaki Bilinç Düzeylerinin Ölçülmesi

Abstract

Amaç: Sağlık ile ilgili bölümlerdeki öğrenim gören üniversite öğrencilerinin hasta hakları ve sorumlulukları hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi ve bunları etkileyen demografik faktörlerin belirlenmesidir.
Gereç ve yöntem: Bir vakıf üniversitesinde Sağlık Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören 299 öğrenciye çevrimiçi anket uygulanmıştır. Araştırma verileri Demografik Veriler Bilgi Formu, Hak ve Sorumluluk Ölçeği ve Memnuniyet Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Hasta Hakları Yönetmeliği’nin içeriğindeki hasta hakları ve sorumlulukları olarak toplam 22 sorudan oluşan hak-sorumluluk bölümü ikili ölçek ile memnuniyet bölümü ise 3 sorudan oluşan 5’li Likert ölçek ile ölçülmüştür. Ulaşılan veriler SPSS 26.0 (Statistical Package for Social Sciences) programı kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Yaş ve sınıf değişkeninin hasta hakları bilgi düzeyini etkilediği görülmüştür, yaş ve sınıf değişkeni arttıkça hasta hakları bilgi düzeylerinde yükselme görülmüştür. Öğrencilerden %5,7’si hasta hakları departmanına başvuruda bulunmuştur, haklarını arayan öğrencilerin hasta hakları bilgi düzeylerinin de yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına bakıldığında ise çalışmaya katılan öğrencilerin genel olarak hasta hakları hakkındaki bilgi düzeylerinin yüksek olduğu görülmüştür ayrıca kadın ve erkek öğrencilerin hasta hakları bilgi düzeylerinin birbirine yakın olduğu saptanmıştır.
Sonuç: Hasta hakları konusunda bilgi düzeyini yükseltmek adına eğitimler arttırılmalıdır. Sağlık mesleklerindeki (hemşire, tıbbi sekreter vb.) derslerde ve eğitimlerde hasta hakları müfredatının oluşturulması desteklenmeli, öğrencilerin bu konudaki düşünceleri önemsenerek değişime açık olunmalıdır.

Keywords

Hasta hakları , hasta sorumlulukları , hasta hakları ihlali

Ethical Statement

Araştırmanın etik yönü: İlgili Etik Kurulun 03.10.2022 tarihli ve 2022/0710-919 sayılı toplantı sonucu Etik Kurul Onayı alınmıştır.

References

• Kaya Z. Farklı fakültelerde okuyan üniversite öğrencilerinin hasta hakları ve sorumlulukları konusundaki bilgi düzeyinin sağlık kurumu memnuniyetine etkisinin ölçülmesi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Medipol Üniversitesi; 2019.
• Mevzuat Bilgi Sistemi. Poliklinik hizmetlerinde öncelik sırası hakkında genelge (2010/73-80). Sağlık Bakanlığı; 2010. Erişim: https://www.saglik.gov.tr/TR-11028/ poliklinik-hizmetlerinde-oncelik-sirasi- hakkinda-genelge-201073-80.html
• Güneşer R. Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin hasta haklarına yönelik tutumlarının belirlenmesi: Tanımlayıcı bir çalışma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2022;14(1):115-124.
• Binay O. Sağlık yüksekokulunda öğrenim gören hemşirelik ve ebelik bölümü öğrencilerinin hasta hakları konusunda bilinç düzeylerinin belirlenmesi: Amasya Üniversitesi örneği [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Atılım Üniversitesi; 2016.
• Akpınar K. Acil Servislerde Hasta Hakları. İzmir: Duvar Yayınları; 2023.
• Bostan S. Sağlık çalışanlarının hasta haklarına yönelik tutumlarının araştırılması: Farabi Hastanesi örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2008;10(1):1-18.
• Yardım İ. Tüketici olarak hasta hakları. Ankara: Adalet Yayınları; 2016.
• Soysal A, Kuşcu FN. Hasta hakları: Üniversite öğrencileri üzerinde bir uygulama. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;7(1):102-111.
• Kılıç S. Cronbach’s alpha reliability coefficient. Journal of Mood Disorders. 2016;6(1):47-48.
• Öztürk H, Akalın D, Avan H. Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin hasta ve çocuk hakları bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Kesit Akademisi Dergisi. 2018;4(15):274-281.
• Karaca Y, Kılıçarslan M. Hasta hakları uygulamalarının hasta memnuniyeti üzerine etkisi. European Journal of Science and Technology. 2021;(24):123–130.
• Akça SO, et al. Knowledge and attitudes of nurses regarding patient rights: A Çorum/ Turkey sample. Journal of Medical Ethics and History of Medicine. 2015;8(1):5.
• Er RA, Ünal S, ve ark. The nursing students’ views about the patient’s rights at the beginning and end of nursing education. Nursing and Midwifery Studies. 2014;3(1):e17729.
• Bilgin R, Diğer H. Hastanede yatan bireylerin, hasta hakları ve sorumlulukları konusundaki bilgi düzeyleri: Tokat ilindeki bir devlet hastanesi örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2020;30(1):307- 327.
• Er MN, Saydamlı HŞ. Hasta güvenlik kültürünün hemşireler tarafından algılanması: Özel bir hastane örneği. TFK. 2023;6(3):165-179.
• George D, Mallery M. SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. 10th ed. Boston: Pearson; 2010.
• Kaçar H. Hastanede yatan hastaların hasta hakları konusunda bilgi düzeyi [Yüksek lisans tezi]. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi; 2008.
• Topbaş M, Özlü T, Çan G, Bostan S. Hekimler hasta haklarını ne kadar biliyor? Bir tıp fakültesindeki asistan ve intörn hekimlerin bilgi düzeyi. Tıp Hukuku Etiği Tarihi Dergisi. 2005;81–85.
• Mevzuat Bilgi Sistemi. Mevzuat No: 40207. Erişim: https://www.mevzuat.gov. tr mevzuat?MevzuatNo=40207&Mevzuat- Tur=7&MevzuatTertip=5
• Mevzuat Bilgi Sistemi. Mevzuat No: 4847. Erişim: https://www.mevzuat.gov. tr/mevzuat?MevzuatNo=4847&Mevzuat- Tur=7&MevzuatTertip=5
• Selçuk Üniversitesi. Hasta hakları birimi iş akış şeması. 2023. Erişim: https://www. selcuk.edu.tr/contents/dis_hekimligi/icerik/ 55155/KU.YD.16.-HASTA%20HAKLARI% 20BİRİMİ%20İŞ%20AKIŞ%20 ŞEMASI_638454838154508096.pdf