Toxic Blue-Green Algae in Dam Lakes

Yıl 2011, , 65 - 71, 01.10.2011

Özden Fakıoğlu Özden Atamanalp Nilsun Demir

https://doi.org/10.1501/Csaum_0000000055

Cited By: 6

Öz

Dam lakes build on streams by several aims such as generation of energy, source of drinking water, irrigation and flood control. These artifical lakes are transition ecosystems between river and stagnant water ecosystems and have characteristics of both. Dam lakes have different features then natural lakes in terms of morphometric and physico-chemical parameters. Since dam lakes are rich in nutrients transported river, there is a rapid increase of eutrophication. Blue-green algae are an indicator of eutrophication and their sudden increases creates a risk factor for public health which use them as drinking water. There are 277 dams in our country. 52 dam of them are used as drinking water supply. In this study, nineteen publications on phytoplankton were evaluated. Toxic blue-green algal species from Microcystis, Anabaena, Aphanizomenon and Oscillatoria genus were identified in several studies in these dam lakes. Their blooms were also determined in eutrophic dam lakes. But there is no study on the monitoring of toxic blue-greens. In this study, monitoring of possible toxic Cyanobacteria blooms and measures to control them were discussed

Anahtar Kelimeler

Cyanobacteria, Toxin, Reservoir, Phytoplankton.

Baraj göllerinde toksik mavi-yesil algler

Öz

Baraj gölleri; enerji üretimi, içme suyu kaynağı sağlama, sulama ve taşkın koruma gibi çeşitli amaçlarla akarsular üzerine inşa edilen yapay göllerdir. Bu yapay göller, akarsu ve durgun su ekosistemleri arasında geçiş gösteren ve her ikisinin de özelliklerini taşıyan ekosistemlerdir. Baraj gölleri, morfometrik ve fiziko-kimyasal özellikleri bakımından doğal göllerden farklılıklar gösterir. Baraj gölleri akarsular ile beslendiğinden besin maddesi açısından oldukça zengindir ve bazı baraj göllerinde akarsuyun taşıdığı besin maddeleri nedeniyle hızlı bir ötrofikasyon görülmektedir. Ötrofikasyonun bir göstergesi olan, ani mavi-yeşil alg artışları ise özellikle içme su kaynağı olarak kullanılan baraj göllerinde insan sağlığı açısından risk oluşturabilir. Ülkemizde 277 adet baraj bulunmakta ve halen bazı baraj göllerinin inşası devam etmektedir. Bu barajlardan 52’si içme su temini amacıyla kullanılmaktadır. Bu çalışmada baraj göllerinde fitoplanktona ilişkin 19 yayın değerlendirilmiştir. Ötrofik baraj göllerinde zaman zaman aşırı artışlar gösteren toksik Microcystis, Anabaena, Aphanizomenon ve Oscillatoria cinslerine ait mavi-yeşil türlerinin bulunduğu bildirilmektedir. Ancak toksik alg artışlarının izlenmesine yönelik çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmada, olası toksik Cyanobacteria artışlarının izlenmesi ve alınması gereken önlemler tartışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Cyanobacteria, Toksin, Baraj Gölü, Fitoplankton

Kaynakça

• Akçaalan, R., Köker, L., Oğuz, B., Gürevin, C. ve Albay, M. 2008. Sapanca Gölü’nde Fitoplankton Dinamiği Üzerine Cyanobacteria Aşırı Artışının ve Çevresel Parametrelerin Etkisi. III. Ulusal Limnoloji Sempozyumu 27-29 Ağustos 2008 Urla, İzmir.
• Albay, M. ve Akçaalan, R. 2003. Factors influencing the phytoplankton steady state assemblages in a drinking-water reservoir (Ömerli Reservoir, Istanbul). Hydrobiologia, 502: 85-95.
• Albay, M., Akcaalan, R., Tufekci, H., Metcalf, J.S., Beattie, K.A. and Codd, G.A. 2003. Depth profiles of cyanobacterial hepatotoxins (microcystins) in three Turkish freshwater lakes. Hydrobiologia, 505: 89–95.
• Albay, M., Matthiensen, A. and Codd, G.A. 2005. Occurrence of Toxic Blue-Green Algae in the Kucukcekmece Lagoon (Istanbul, Turkey). Environ Toxicol, 20: 277–284.
• Anonim 2001. Eğrekkaya Baraj Gölü Limnolojik Etüt Raporu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü. İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığı, s. 69. Ankara.
• Anonim 2005. Hirfanlı ve Kesikköprü Baraj Gölleri ve Havzalarında Kirlilik Araştırılması. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü. s. 354. Ankara.
• Anonim 2008. Kızıldamar Baraj Gölü Temel Etüt Formu. Devlet su İşleri Genel Müdürlüğü. s. 11. Ankara.
• Anonim 2009a. Onaç II Baraj Gölü Temel Etüt Formu. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü. s. 18. Ankara.
• Anonim 2009b. Karacalar Baraj Gölü Limnolojik Etüt Raporu. Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü. s. 59. Ankara.
• Anonymous 2010. Cyanobacteria California Recreational Water Badies: Provading Voluntory Guidance about Harmful Algal /karuk/images/docs/wqdocuments/Copco_toxic_bloom_8-7-07.pdf. Monitorning and Public Notification. http://www.karuk.us
• Baykal, T., Açıkgöz, Ü., Yıldız, K. ve Bekleyen, A. 2004. A Study on Algae in Devegeçidi Dam Lake. Turk. J. Bot., 28: 457- 472.
• Baykal, T. ve Açıkgöz, Ü. 2004. Hirfanlı Baraj Gölü Algleri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi. 5:115-136.
• Baykal, T. ve Yıldız, K. 2006. Çamlıdere Baraj Gölü Bacillariophyta Dışı Algleri. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi. 20:63-77.
• Chorus, I and Bartram, J. 1999. Toxic cyanobacteria in water: A guide to their public health consequences, monitoring and management. E & FN Spon, London, on behalf of the World Health Organization, p. 400. Geneva.
• Cirik, S. ve Gökpınar, Ş. 1993. Plankton Bilgisi ve Kültürü. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Yayınları (Ders Kitabı), s. 274. İzmir.
• Codd, G.A., Azevedo, S.M.F.O., Bagchi, S.N., Burch, M.D., Carmichael, W.W., Harding, W.R., Kaya, K. and Utkilen, H.C. 2005. Cyanonet A Global Network for Cyanobacterial Bloom and Toxin Risk Management. The International Hydrological Programme (IHP) of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO), p. 141. France.
• Çetin, A.K. ve Şen, B. 2004. Seasonal Distribution of Phytoplankton in Orduzu Dam Lake (Malatya, Turkey). Turk J Bot, 28: 279-285.
• Demir, N. ve Atay, D. 1999. Kurtboğazı ve Çamlıdere Baraj Göllerinin Fitoplanktonu. X. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu. Adana.
• Dokcan, Ş., Akköz, C. ve Atıcı, T. 2010. The Benthic Algal Flora of Sarıyar Dam Lake, Ankara, Turkey. Balvois 2010. 25-29 May 2010, Mecondonia.
• Ertosun, B., Altındağ, A. ve Ahiska, S. 2010. The Determination Trophic Status of Ucpinar Dam Lake. Journal of Animal and Veterinary Advances, 9 (3): 491-495.
• Evangelista, V., Barsanti, L., Frassanito, A.M., Passarelli, V. and Gualtieri, P. 2007. Algal Toxins: Nature, Occurrence, Effect and Detection. The NATO Science for Peace and Security Programme. s. 399.
• Gönülol, A. ve Obalı, O. 1998. A Study on the Phytoplankton of Hasan Uğurlu Dam Lake (Samsun-Turkey). Tr. J. of Biology, 22: 447-461.
• Kıvrak, E. ve Gürbüz, H. 2005. The Benthic Algal Flora of Demirdöven Dam Reservoir (Erzurum, Turkey). Turkish Journal of Bot, 29: 1-10.
• Kolaylı, S. ve Şahin, B. 2009. Species Composition and Diversity Epipelic Algae in Balikli Dam Reservoir, Turkey. Journal of Enviromental Biology, 30: 939-944.
• Sevindik, T.O. 2010. Phytoplankton Composition of Çaygören Reservoir, Balikesir-Turkey. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 10: 295-304.
• Özyalın, S. ve Ustaoğlu, M.R. 2008. Kemer Baraj Gölü (Aydın) Net Fitoplankton Kompozisyonunun İncelenmesi. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 4: 275-282.
• Taş, B. ve Gönülol, A. 2007. Derbent Baraj Gölü (Samsun, Türkiye)’nün Planktonik Algleri. Journal of Fisheries Sciences, 1(3): 111-123.
• WHO 1998. Guidelines for Drinking-water Quality. Second edition, Addendum to Volume 2, Health Criteria and Other Supporting Information. World Health Organization, Geneva.