Bağımsız Denetim Standartları ve Faizsiz Finans Denetim Standartları Karşılaştırması

Year 2025, Volume: 5 Issue: 1, 22 - 35, 31.01.2025

Sevgi Aytaç , Burcu Aslantaş Ateş

Abstract

Muhasebe bilgi sistemi her tür işletme için temelde girdi-süreç-çıktı şeklinde işlemekte olup, bu sistemin çıktıları olan finansal raporlar noktasında farklılıklar oluşmaktadır. Bankalar başta olmak üzere finansal kuruluşların farklı bir hesap planı kullanmaları, Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına uzun yıllardır tabi olmaları, Sermaye Piyasası Kurulu ve Bankalar Birliği gibi kurumların düzenlemelerine uymak durumunda olmaları gibi sebeplerle muhasebe bilgi sistemleri de farklılaşmaktadır. Finansal kurumlar içerisinde de özellikle faizsiz finans kuruluşları diğerlerinden ayrışmaktadır. Ülkemizde faizsiz finans kuruluşları katılım bankaları olarak faaliyet göstermektedir. Bu bankalar, faiz içeren işlemler yapmamakta; kredi ve mevduat sahipleri ile bir ortaklık ilişkisi kurmaktadır. Geleneksel finans kuruluşlarından temelde bu özellikleri ile ayrılan faizsiz finans kuruluşlarının bağımsız denetimlerinin de özellikli olması gerekmektedir. Bu konu, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından “Faizsiz Finans Denetim Standartları”nın (FFDS) yayımlanması ile düzenlenmiştir. Bu çalışmada mevcut “Faizsiz Finans Denetim Standartları” ile yine Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan “Bağımsız Denetim Standartları” arasındaki ilişki incelenmiştir.

Keywords

Faizsiz Finans Kuruluşları, Bağımsız Denetim Standartları, Faizsiz Finans Denetim Standartları.

Comparison of Independent Auditing Standards and Interest- Free Finance Auditing Standards

Abstract

The Accounting Information System basically operates as input-process-output for all types of businesses and differences occur in the financial reports which are the outputs of this system. Accounting information systems are also structured differently due to reasons such as the fact that financial institutions, especially banks, use a different chart of accounts, have been subject to Turkish Financial Reporting Standards for many years, and have to comply with the regulations of institutions such as the Capital Markets Board and the Banks Association. The interest-free financial institutions, among financial institutions, stand out from others. The interest-free financial institutions in our country operate as participation banks and these banks establish a partnership relationship with loan and deposit holders and do not carry out transactions involving interest. Independent audits of interest-free financial institutions, which differ from traditional financial institutions with these features, should also be special. This issue has been regulated by the publication and entry into force of the "Interest-Free Finance Auditing Standards" by the Public Oversight Accounting and Auditing Standards Authority. In this study based on these standards the relation between the currently existing "Interest-Free Finance Auditing Standards" and the "Independent Auditing Standards" published by the Public Oversight Accounting and Auditing Standards Authority was examined.

Keywords

Interest- Free Finance Auditing Standards., Interest-Free Financial Institutions, Independent Auditing Standards

References

• Akpınar, A. ve Çetintaş, M. E. (2021). Etik teoriler çerçevesinde faizsiz finans kuruluşlarının bağımsız denetimini yürüten denetçiler için etik kuralların değerlendirilmesi. İslam Ekonomisi ve Finans Dergisi, 7(1), 145- 173.
• Al Amin, H., Harianto, S., Majid, M. S. A., Marliyah, M. ve Handayani, R. (2022). Studi of literature: history islamic finance and development. International Journal of Economic, Business, Accounting, Agriculture Management and Sharia Administration (IJEBAS), 2(3), 377- 384.
• Doğan., İ., Öncü, S., Sayın, F. ve Kayalı, N. (2022). Faizsiz finans denetim standartlarına uyum düzenlemelerinin finansal performans üzerindeki etkisi, uluslararası bir uygulama. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, 9 (86), 1484-1505. doi: 10.26450/jshsr.3188.
• Ertugay, E., Gülençer, İ., Karabayır, M.E. ve Doğan, M. (2019). Faizsiz finansal kuruluşların denetimi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54 (3), 1443-1457.
• Faizsiz Bankacılık İlke ve Standartlarına Uyuma İlişkin Tebliğ. (t.y.). Resmi Gazete, Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/09/20190914-4.htm (Erişim Tarihi: 03.09.2024).
• Güçlü, F. ve Kılıç, M., (2019). İslami finansın Türkiye, ABD, İngiltere ve Malezya’da gelişimi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17 (3), 271-293.
• Holmes A.W. ve Wayne. S.O. (1975). Muhasebe denetimi standartları ve yöntemleri, Cilt:1, Çeviren: Oğuz Göktürk, Ankara: Bilimsel Yayınlar Derneği,.
• Kamu Gözetim Kurumu. (t.y.). Bağımsız Denetim Yönetmeliği, Resmi Gazete 26.12.2012/28509, https://www.kgk.gov.tr/portalv2uploads/files/duyurular/v2/mevzuat/bdy/guncel%20bdy.pdf (Erişim Tarihi, 15.01.2025).
• Kara, H. (2016). Bağımsız denetim raporunun ilgililerine sağladığı fayda ve bunlar üzerindeki rolü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Celal Bayar Üniversitesi, Manisa, Türkiye.
• Kurumsal Yönetim Tebliği. (t.y.). Tebliğ. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/01/20140103-3.htm (Erişim Tarihi: 10.10.2024)
• Mevzuat Bilgi Sistemi. (t.y.). Mevzuat. https://www.mevzuat.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 15.10.2024)
• Mujiatun, S. (2022). Analysis of the modern era's financial and islamic economic importance. International Journal of Economics Social and Technology, 1(4), 148-158.
• Pamuji, A. E., Supandi, A. F. ve Sa’diyah, M. (2022). Islamic financial ınstitutions as strengthening the economy of the ummah, OECONOMICUS Journal of Economics, 7(1), 24-36.
• Ulusoy, R. ve Altun, İ. (2017). Faizsiz finans sistemine teorik yaklaşım. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (63), 135-150.
• Utku, M. ve Kaya, Y., (2024). Islamic finance auditing standards and its status against ınternational standards on auditing. IJOPEC Publication.
• Yılmaz, H. S., ve Şencal, H. (2022). İslam politik ekonomisi açısından merkezi fetva kurullarının yapısına dair bir değerlendirme. Journal of Islamic Economics, 2(1), 92-105.
• Zubair, H. (2022). Islamic banking and finance, Hindistan ve İngiltere: Routledge, doi: 10.4324/9781003366973.