Babaların Bakış Açısına Göre Çocuğun Teknolojik Araç Kullanımının İncelenmesi

Year 2023, Volume: 12 Issue: 2, 173 - 188, 14.12.2023

Tuğba Karaselvi , Figen Gürsoy

https://doi.org/10.46971/ausbid.984928

Abstract

Amaç: Bu araştırmada babaların bakış açısına göre çocuğun teknolojik araç kullanımın incelenmesi amaçlanmıştır. Örneklem ve Yöntem: Araştırmada kullanılan yöntem nitel araştırma yöntemidir. Araştırmanın verileri “Demografik Bilgi Formu” ve “Yarı Yapılandırılmış Baba Görüşme Formu’’ ile toplanmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanan görüşme formu babaların teknolojik araçlar ve teknolojik araçların kullanımı hakkındaki görüşlerini, çocuklarının teknolojik araç kullanımına ilişkin algılarını, çocuklarının teknolojik araçları doğru kullanımına yönelik farkındalık düzeylerini belirlemeye yönelik nitel sorulardan oluşmaktadır. Bulgular: Çalışmaya Ankara’da yaşayan 4-6 yaş grubu çocuğu olan babalar arasından gönüllü katılım sağlayan 20 baba katılmıştır. Araştırmaya katılan babaların çocuklarının %40’ının 2 yaş ve öncesinde, %25’inin 3 yaşında, %25’inin 4 yaşında ve %10’unun ise 5 yaşında teknolojik araçlar ile tanıştığı görülmektedir. Çocuğun gün içerisinde vakit geçirdiği teknolojik araçlar incelendiğinde sırasıyla en çok tablet, akıllı telefon ve televizyon olduğu görülmektedir. Çocukların %55’inin tablete, %10’unun masaüstü bilgisayara, %5’inin laptopa, %5’inin ise akıllı telefona sahip olduğu; %40’ının ise hiçbir teknolojik alete sahip olmadığı görülmüştür. Katılımcıların %95’inin evinde internet bağlantısı bulunurken %5’inde internet bağlantısı bulunmamaktadır. Sonuç: Çocuklarının teknolojik araç kullanımları incelendiğinde, çocukların teknolojik araçlardan en az birini gün içerisinde kullandığı görülmüştür. Bu araçların kullanımında eğitsel içerikler haricinde diğer içeriklerin kullanımı konusunda babalar tarafından sınırlandırmalar yapıldığı görülmektedir. Babaların sınırlandırmalar getirmesindeki en önemli neden ise çocuğun gelişimini etkilediği düşüncesidir. Teknolojik araçlar ile çocuğun kontrolsüz ve uzun süre vakit geçirmesi çocuğun sadece gelişimini değil aynı zamanda aile ilişkilerini, akran iletişimini ve kardeş ilişkilerini de etkilemektedir. Aynı zamanda çocuğun geleneksel oyun yerine dijital oyunları tercih etme sebepleri, dijital oyunların daha renkli ve ilgi çekici olması olarak görülmektedir. Babalar dijital oyunları geleneksel oyunlara göre bireysel oynanan oyun olarak gördükleri için çocuğun paylaşımda bulunmasını engelleyeceği ve sosyal bağlarını zayıflatabileceğini düşünmektedir. Bu bağlamda teknolojik araçların bilinçli kullanımı, sağlıklı dijital alışkanlıkların oluşturulması ve ebeveynlerin teknoloji kullanımlarının çocuk üzerindeki etkileri konusunda ebeveynlerin bilgilendirilmesi önerisinde bulunulmuştur.

Keywords

Bilgisayar, dijital alışkanlıklar, tablet, teknolojik araçlar, telefon

Investigation of the Child's Usage of Technological Tools According to the Perspective of the Fathers

Abstract

Aim: This study employs a qualitative research approach to investigate children's use of technological devices from the perspective of fathers. Subjects and Method: Data collection involved the use of a "Demographic Information Form" and a "Semi-Structured Father Interview Form." The interview form, designed by the researcher, contains qualitative questions aimed at understanding fathers' perspectives on technological tools, their children's perceptions of technology use, and their children's awareness of responsible technology usage. Results: The study involved 20 willing fathers residing in Ankara, all of whom have children between the ages of 4-6. Findings reveal that 40% of the children were introduced to technological devices at age 2 or earlier, 25% at age 3, 25% at age 4, and 10% at age 5. Tablets, smartphones, and televisions were the most used devices, with 55% of children having a tablet, 10% a desktop computer, 5% a laptop, and 5% a smartphone; 40% had no technological devices. Additionally, 95% of the participants had internet access at home, while 5% did not. Conclusion: The research indicates that children frequently engage with at least one technological device daily, and fathers often place restrictions on non-educational content. This restriction is primarily motivated by concerns about its impact on child development. Unmonitored and prolonged use of technology can influence not only child development but also family dynamics, peer communication, and sibling relationships. The study highlights children's preference for digital games due to their colourful and engaging nature, and fathers' concerns that these games may isolate children from their surroundings and weaken social interactions. Consequently, it is recommended that parents receive education on responsible technology use, foster healthy digital habits, and understand the influence of their own technology use on their children.

Keywords

Computer, digital habits, tablet, technological tools, phone

References

• Ada, S., & Tatlı, H. S. (2013). Akıllı telefon kullanımını etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. Akademik Biliim 2013 – XV. Akademik Biliim Konferansı Bildirileri. https://ab.org.tr/ab13/kitap/eski/74.pdfv
• Akbaş, Ö. Z., & Dursun, C. (2020). Teknolojinin aileye etkisi: Değişen ailenin dijital ebeveyn ve çocukları. Turkish Studies - Social, 15(4), 2245-2265. https://doi.org 10.29228/TurkishStudies.43395
• Akbulut, Y. (2013). Çocuk ve ergenlerde bilgisayar ve internet kullanımının gelişimsel sonuçları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2),113. https://dergipark.org.tr/tr/pub/trkefd/issue/21474/230167
• Aral, N., & Keskin Doğan, A. (2018). Ebeveyn bakış açısıyla 0-6 yaş dönemimde teknolojik alet kullanımının incelenmesi. Addicta; Turkısh Journal on Addiction, (5), 317-348. https://doi.org 10.15805/addicta.2018.5.2.0054
• Aydoğdu, F. (2018). Dijital oyun oynayan çocukların dijital oyun bağımlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 6(31), 1-18. https://doi.org 10.7816/ulakbilge-06-31-01
• Bayhan, P. (1999). Ana babaların çocuklarının eğitiminde bilgisayar kullanılması konusundaki duygu ve düşüncelerinin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 267-279. https://doi.org 10.1501/Dtcfder_0000001566
• Büyükbaykal, G. (2007). Televizyonun çocuklar üzerindeki etkileri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (28), 31-44. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuifd/issue/22861/244105
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org 10.14527/9789944919289
• Canbek, G., & Sağıroğlu, Ş. (2007). Çocukların ve gençlerin bilgisayar ve internet güvenliği. Politeknik Dergisi, 10(1), 33-39. dergipark.org.tr/tr/pub/politeknik/issue/33024/367138
• Cengiz Saltuk, M. (2020). Okul öncesi çocuklarda teknoloji kullanımına ilişkin ebeveynlerin tutum ve davranışlarının araştırılması. [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul]. Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Chau, C. L. (2014). Positive technological development for young children in the context of children’s mobile apps (doctoral dissertation, tufts university). Conti-Ramsden, G., Durkin, K. (2012). Language Development and Assessment in the Preschool Period. Neuropsychology Review, 22(4), 384-401.
• Cömert, I. T., & Kayiran, S. M. (2010). Çocuk ve ergenlerde internet kullanımı. Çocuk Dergisi, 10(4), 166-170. https:// doi.org/10.5222/j.child.2010.166
• Çakar, M. T. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarının ebeveynlerinin teknoloji kullanımlarının çocukların teknoloji kullanımı üzerine etkisi. [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul]. İstanbul: Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetinkaya, L., & Sütçü, S. (2016). Çocukların gözüyle ebeveynlerinin bilişim teknolojileri kullanımlarına yönelik kısıtlamaları ve nedenleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 7(1), 79-116. https://doi.org/10.17569/tojqi.58102
• Goodwin, K. (2018). Dijital dünyada çocuk büyütmek: teknolojiyi doğru kullanmanın yolları. Aganta Kitap.
• Gündoğdu, Z., Seytepe, Ö., Pelit, B. M., Doğru, H., Güner, B., Arıkız, E., Akçomak, Z., Kale, E. B., Moran, İ., Aydoğdu, G. & Kaya, E. (2016). Okul öncesi çocuklarda medya kullanımı. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(2), 6-10. https://doi.org/10.30934/kusbed.358563
• Güngör, M. (2014). Okul öncesi dönem çocuklarının televizyon izleme alışkanlıkları ve anne baba tutumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(28), 199-216. https /dergipark.org.tr/tr/pub/mkusbed/issue/19574/208775
• Karahisar, T. (2013). Türkiye’de dijital oyun sektörünün durumu. Sanat Tasarım ve Manipülasyon Sempozyumu Bildiri Kitabı, 107-113.
• Kayak, S. (2014). Tablet bilgisayar için geliştirilen etkileşimli e-kitabın öğrencilerin akademik başarısına ve tutumuna etkisi. [Doktora Tezi, Ankara]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kılınç, P., & Kılınç, E. (2014). Yeni medya ortamında çocuk birey: yeni iletişim teknolojileri ve medya pedagojisinin önemi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 22, 10-38. https://doi.org /10.31123/akil.441825
• Kol, S. (2020). Erken çocuklukta teknoloji kullanımı. Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786053187851 Kuyucu, M. (2017). Gençlerde akıllı telefon kullanımı ve akıllı telefon bağımlılığı sorunsalı: “Akıllı telefon (kolik)”. Üniversite Gençliği. Global Media Journal Tr Edition, 7(14), 328-359.
• Mercan, M., Filiz, A., Göçer, İ., & Özsoy, N. (2009). Bilgisayar destekli eğitim ve bilgisayar destekli öğretimin dünyada ve Türkiye’de uygulamaları. Akademik Bilişim 09 - XI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Harran University, Turkey.
• Mustafaoğlu, R., Zirek, E., Yasacı, Z., & Özdinçler, A. R. (2018). Dijital teknoloji kullanımının çocukların gelişimi ve sağlığı üzerine olumsuz etkileri. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(2), 1-21. https://doi.org/10.15805/addicta.2018.5.2.0051
• Oğuz, B. N. (2020). Okul öncesi dönemde çocukları olan ebeveynlerin teknoloji kullanımına yönelik görüşlerinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul]. Aydın Üniversitesi.
• Özkan, A. (2016). Dijital medya ve çocuk: sosyalleşmenin yeni boyutlar [Doktora Tezi, Sakarya]. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özyürek, A. (2018). Okul öncesi çocukların bilgisayar teknolojileri kullanımının annelerin görüşlerine göre incelenmesi. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 2(2), 1-12. https://doi.org/10.36731/cg.467662
• Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Çev. Ed. M. Bütün, S.B. Demir. Pegem Akademi.
• Plowman, L., Mcpake, & J. Ve Stephen, C. (2010). The technologisation of childhood? Young children and technology in the home. Children & Amp; Society, 24(1), 63-74. https://doi.org10.1111/j.1099-0860.2008.00180.x
• Sayan, H. (2016). Okul öncesi eğitimde teknoloji kullanımı.21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(13). https://dergipark.org.tr/tr/pub/egitimvetoplum/issue/32109/355932
• Şahan, D. (2017). Ebeveynlerin çocukların teknoloji kullanımına ilişkin görüşleri ile teknoloji kullanma amaçları, ilgileri ve yetkinlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale]. Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şahin, K. (2011). Kültürel yozlaşmaya neden olan bir unsur olarak televizyon. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 243-277. dergipark.org.tr/tr/pub/kusbd/issue/19374/205539
• Tsujimoto, S. (2008). Prefrontal korteks: erken çocukluk döneminde fonksiyonel sinirsel gelişim. Sinirbilimci, 14 (4), 345-358.
• Turhan, B., & Özbay, Y. (2016). Erken çocukluk eğitimi ve nöroplastisite. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(2), 54-63. http://ijeces.hku.edu.tr/tr/pub/issue/22946/355300
• Türnüklü, A. (2000). Eğitim bilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 543-55. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10372/126941
• Urfa, T.D. (2020). Okul öncesi dönem çocuklarının gelişim düzeyleri üzerinde akıllı telefon/tablet kullanım alışkanlıklarının ve buna yönelik anne baba tutumlarının rolü. [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul]. Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Zehir, H., Zehir, K., Yalçın, F. A., & Yalçın, M. (2019). Okul öncesi dönemde çocukların teknolojik araç kullanımı ve ailelerin bu araçların kullanımını sınırlandırmada kullandığı stratejiler. Current Research in Education, 5(2), 88-103.
• Zırhlıoğlu, Ç. (2006). Türkiye genelinde ve bölgeler arasında bilgisayar kullanımı ve uzaktan eğitim ile ilgili istatistiksel analiz. [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul]. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.